Tuesday, September 4, 2018

ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ទី​២ (១១១២​-​១១៦២)

១២. ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ទី​២ (១១១២​-​១១៦២)
ព្រះរាជា ​ដែល​សោយរាជ្យ​បន្ដ​ពី​ព្រះបាទ​ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​១ គឺ​ព្រះបាទ​ស្រី​សុរិយាវរ្ម័ន ដែល​ត្រូវជា​ព្រះនត្ដា​របស់​ព្រះ​អង្គ ហើយ​ក៏​ប្រហែល​ត្រូវជា​ចៅ​របស់​ព្រះបាទ​ជ័យវរ្ម័ន​ទី​៧​ផង​ដែរ ពីព្រោះ​ថា ព្រះបាទ​ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន បាន​យក​ក្មួយ​ស្រី​ខ្លួនឯង ជា​បុត្រី​របស់​ព្រះ​រៀម​ព្រះ​អង្គ​ធ្វើ​ជា​ព្រះ​ជាយា ។
នៅ ​ពេល​ដែល​ឡើង​គ្រង​រាជសម្បត្ដិ ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន មិន​ទាន់​ពេញវ័យ ហើយ​មិន​ទាន់​បាន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​នៅ​ឡើយ​ទេ ។ សិលាចារឹក​បាន​លើក​ពី​ព្រះ​អង្គ​ថា «ជា​វីរបុរស​ដែល​ប្រៀប​បាន​ទៅ​នឹង​ព្រះ​អាទិទេព​នៃ​សង្គ្រាម ដែល​ជា​បដិបក្ខ​ដ៏​គួរ​ឱ្យ​ភ័យ​ខ្លាច​របស់​ព្រះរាជា​ក្នុង​ពីរ​រជ្ជកាល​មុន» ។ តើ​ព្រះ​អង្គ​ទទួល​រាជ្យសម្បត្ដិ ក្រោយ​ពី​ព្រះបាទ​ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​សុគត​ទៅ ឬ​មួយ​ក៏​ដោយ​ការ​ប្រយុទ្ធ ? តាម​មើល​ទៅ ព្រះ​អង្គ​ប្រហែលជា​មិន​ប្រកួត​ប្រជែង​ជាមួយ​ព្រះរាជា​ដែល​កំពុង​សោយរាជ្យ​ ទេ តែ​ត្រូវ​ប្រកួត​ប្រជែង​ជាមួយ​រជ្ជទាយាទ​មួយ​អង្គ​ណា​ផ្សេង ដែល​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​រាជ​សម្បត្ដិ​ច្រើន​ជាង​ព្រះ​អង្គ ។

ឯកសារ ​ប្រវត្ដិសាស្ដ្រ​ចិន​បាន​និយាយ​ថា ចាប់ពី​ឆ្នាំ​១១២៨​នៃ​គ្រិស្ដសករាជ​រហូត​មក ចិន​មាន​ដាក់​តំណាង​ម្នាក់​នៅ​នឹង​រាជវាំង​ព្រះរាជា​កម្ពុជា​នៅ​ឯ​ឥន្ទបត្ដ គឺ​នគរធំ ។ តាម​ពិត​តំណាង​នោះ គឺជា​រាជទូត​ចិន ដែល​ដាក់​នៅ​កម្ពុជា​សម្រាប់​មួយ​រយៈកាល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ មិន​មែន​ជា​អ្នកត្រួត​ពិនិត្យ ជា​អធិការ ឬ​ក៏​ជាទី​ប្រឹក្សា ហើយ​ក៏​មិនមែន​ជា​អ្នក​ការពារ​អ្វី​ដែរ ។ ឯកសារ​ចិន​ក៏​បាន​រៀបរាប់​ផង​ដែរ​ថា កម្ពុជា​នា​ពេល​នោះ​បាន​បាត់បង់​ភាព​ថ្កុំថ្កើង​ពី​អតីតកាល​អស់​ហើយ ក៏​ប៉ុន្ដែ​ខ្ញុំ​គិត​ថា ដូច​ជា​មិន​ត្រូវ ព្រោះថា គឺ​សង្គ្រាម​នៅ​ពេល​ម្ភៃ​ឆ្នាំ​ក្រោយ នា​ដើម​សតវត្សរ៍​ទី​១១​ទេ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​មាន​ឱនភាព ។

តែ ​ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន ត្រូវ​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​បះបោរ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស ហើយ​និង​សង្គ្រាម​ជាមួយ​នគរ​ចាម​ទៀត ។ ឯកសារ​ចិន​បាន​និយាយ​ថា នៅ​ឆ្នាំ​១១៥៤​នៃ​គ្រិស្ដ​សករាជ ត្រូវ​នឹង​មហា​សករាជ​១០៧៦ ព្រះរាជា​កម្ពុជា​បាន​បង្រួបបង្រួម​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ គឺ​កម្ពុជា និង​ចាម្ប៉ា មក​តែ​មួយ​ដូច​កាលពី​ក្នុង​រជ្ជកាល​របស់​ព្រះបាទ​ឦសានវរ្ម័ន នា​ចុង​សតវត្សរ៍​ទី​៩​ដែរ ។
សិលាចារឹក ​ពោធិ​នគរ​របស់​ចាម​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា នៅ​ក្នុង​រជ្ជកាល​របស់​ព្រះបាទ​ស្រី​ជ័យហរិវរ្ម័ន ដែល​ឡើង​សោយរាជ​សម្បត្ដិ​នៅ​ឆ្នាំ​១១៤៥ រហូត​ដល់​ឆ្នាំ​១១៧០ ឬ​ក៏​ក្រោយ​នោះ​ផង «នគរ​ចាម្ប៉ា​ត្រូវ​រង​ការ​វាយ​ប្រហារ​ពី​ទ័ព​កម្ពុជា និង​ទ័ព​វិជ័យ (គឺ​ប៊ិញឌិញ) យ៉ាង​ខ្លាំង» ។ ទ័ព​ចាម​ចាញ់​ដៃ​នៅ​ក្នុង​វាល​សាក្លាង ហើយ​ទ័ព​ខ្មែរ​ដណ្ដើម​បាន​រាជធានី​វិជ័យ ។​ ក្រោយ​ពី​បាន​លើក​ព្រះ​អនុជ​ថ្លៃ​ព្រះ​នាម​ហរិទេវៈ​ ឱ្យ​សោយរាជ្យ​នៅ​ចាម្ប៉ា​ក្នុង​នាម​ជា​ព្រះ​យុវរាជ ឬ​ឧបរាជ រួច​មក ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន បាន​យាង​ត្រលប់​មក​កម្ពុជា​វិញ​នៅ​ឆ្នាំ​១១៤៥ ។
ដប់ ​បី​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក នៅ​ឆ្នាំ​១១៥៨ ពួក​ចាម​តាម​ខែត្រ​បាន​បះបោរ​ឡើង​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់​មេ​គេ ហើយ​លើក​គ្នា​មក​ឡោម​ព័ទ្ធ​វាយ​ព្រះ​យុវរាជ ដែល​ត្រូវ​បង្ខាំង​ឱ្យ​នៅ​តែ​ក្នុង​រាជធានី ការពារ​ដោយ​ទ័ព​ខ្មែរ និង​ចាម​មួយ​ចំនួន​តូច ។ ពេល​ទទួល​បាន​ដំណឹង​នេះ ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន បាន​ដឹកនាំ​ទ័ព​ធ្វើ​ដំណើរ​កាត់​ព្រំដែន​ទៅ​ជួយ​ព្រះ​យុវរាជ​ភ្លាម ។ ទ័ព​ទាំង​ពីរ​ព្រួត​គ្នា​វាយ​ទៅ​លើ​ពួក​បះបោរ ធ្វើ​ឱ្យ​ពួក​នេះ​បរាជ័យ​នៅ​នឹង​វាល​វីរបុរៈ ។
នៅ ​ឆ្នាំ​បន្ទាប់​មក​ទៀត ស្ដេច​ចាម​ព្រះបាទ​ស្រី​ជ័យហរិ​វរ្ម័ន ដែល​ត្រូវ​បណ្ដេញ​ចេញពី​រាជសម្បត្ដិ​កាលពី​ឆ្នាំ​១១៤៥ បាន​លើក​ទ័ព​មក​វាយ​ម្ដង​ទៀត ហើយ​ចាប់​ព្រះ​យុវរាជ​បានជា​ឈ្លើយ​នៅ​លើ​វាល​មហិ ។ ពេល​នេះ ទ័ព​ខ្មែរ និង​វិជ័យ ត្រូវ​បង្ខំ​ឱ្យ​ដកថយ​មក​កម្ពុជា​វិញ ហើយ​ព្រះបាទ​ស្រីជ័យហរិវរ្ម័ន ក៏​ឡើង​សោយរាជ្យ​សម្បត្ដិ​នៅ​ចាម្ប៉ា​ជា​ថ្មី នៅ​ឆ្នាំ​១១៥៩ ។
ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន បាន​លើក​ទ័ព​ទៅ​ដល់ «កោះ​ដំរី និង​ស្ពាន់» ផង​ដែរ ។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត គែន បាន​ផ្គូ «កោះ​ដំរី និង​ស្ពាន់» នេះ​ទៅ​នឹង​កោះ​ស្រីលង្កា ក៏​ប៉ុន្ដែ តាម​មើលទៅ​ប្រហែលជា​មិនមែន​ទេ (13) ។

ព្រះបាទ ​សុរិយាវរ្ម័ន មិន​គ្រាន់តែ​ជា​ស្ដេច​ពូកែ​ខាង​ចម្បាំង​មួយ​មុខ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ទ្រង់​ក៏​ប្រហែលជា​អ្នក​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ដ៏​ប៉ិន​ប្រសប់ និង​ជា​អ្នក​ច្បាប់​ម្នាក់​ដែរ ហើយ​ទ្រង់​គោរព​ព្រះ​សិវៈ​ផង ព្រះ​វិស្ណុ​ផង និង​ជា​ពុទ្ធសាសនិកជន​ថែម​ទៀត ពោល​គឺ​ទ្រង់​ប្រកប​ទៅ​ដោយ​លក្ខណ​សម្បត្ដិ​ច្រើន​យ៉ាង ។ តាម​មើល​ទៅ ប្រហែលជា​ព្រះ​អង្គ​ចេះ​ធ្វើការ​ជ្រើសរើស​ទៅ​តាម​ដំណើរ​បត់បែន​របស់​សភាព​ ការ​នយោបាយ​ហើយ​ទើប​បាន​ជា​ព្រះ​អង្គ​ខិតខំ​ដូច​ជា ព្រះរាជា​មុនៗ​ដែរ ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ​សាសនា​ទាំង​បី​រលាយ​ចូល​គ្នា​តែ​មួយ ក្នុង​ស្មារតី​ឱ្យ​ចេះ​អត់ឱន​យោគយល់​គ្នា ធ្វើ យ៉ាងណា​ជៀស​វាង​កុំឱ្យ​មាន​ល្អក់​កករ​ខាង​ជំនឿ​សាសនា និង​កុំឱ្យ​គេ​ចោទ​ព្រះ​អង្គ​ថា មាន​លម្អៀង​ម្ខាងៗ ។

គេ ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ជា​អ្នក​កសាង​ប្រាសាទ​ដែល​យើង​ហៅ​សព្វថ្ងៃ​ថា​ អង្គរវត្ដ ឬ​បើ​ហោច​ណាស់​ក៏​ថា ទ្រង់​ជា​អ្នក​បាន​បញ្ជា​ឱ្យ​គេ​ចាប់​សាងសង់​ប្រាសាទ​នេះ​ដែរ ។ យើង​នឹង​បាន​ឃើញ​នៅ​ពេល​បន្ដិច​ទៀត​ថា​ គ្មាន​ឯកសារ​ណា​ដែល​បញ្ជាក់​ថា​គំនិត​នេះ​ត្រឹមត្រូវ​នោះ​ទេ​ ហើយនឹង​ឃើញ​ថា​មិនមែន​ដោយសារ​គេ​ប្រទះ​ឃើញ​រូបចម្លាក់​របស់​ព្រះ​អង្គ និង​ព្រះ​មរណនាម​របស់​ព្រះ​អង្គ (បរមវិស្ណុលោក) នៅ​លើ​ចម្លាក់​រាក់​មួយ ទើប​គេ​អាច​ចាត់​ទុក​ថា​ដូច្នេះ​បាន​នោះ​ទេ ។ គេ​ត្រូវការ​ឱ្យ​មាន​ភស្ដុតាង​ផ្សេង​ក្រៅពី​នេះ ដើម្បី​បញ្ជាក់​ថា ការ​ចាត់​ទុក​ដូច្នេះ​ត្រឹមត្រូវ ។
ការ​គ្រងរាជ្យ​របស់​ព្រះបាទ​សូរ្យវរ្ម័នទី២

ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ​មួយ​អង្គ​ដែល​ជា​អ្នក​ផ្ដួចផ្ដើម​សំណង់​ស្ថាបត្យកម្ម​ដ៏​ល្បីល្បាញ និង​ជា​និមិត្ត​រូប​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា គឺ​ព្រះបាទ​សូរ្យវរ្ម័នទី២។ ព្រះអង្គ​ឡើង​គ្រងរាជ្យ​នៅ​ដើម​សតវត្ស​ទី​១២ បន្ទាប់​ពី​បាន​ធ្វើ​គត់​ព្រះរាជា​ពីរ​អង្គ ដែល​សោយរាជ្យ​មុន​ព្រះអង្គ។

ជា​បន្ត​ទៅ​ទៀត​នេះ សូម​អញ្ជើញ​លោក​អ្នក​នាង​ស្តាប់​ការ​រៀបរាប់​របស់ លោក ជុន ច័ន្ទបុត្រ អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​ក្នុង​រាជ្យ​ព្រះបាទ​សូរ្យវរ្ម័នទី២៖

No comments:

Post a Comment