ព្រះជ័យជេដ្ឋាបានឡើងគ្រងរាជបល្ល័ង្កម្ដងទៀត ជាលើកទី៥ ។ ពេលនេះព្រះអង្គមានព្រះជន្ម៤៩ព្រះវស្សាហើយ ។ រាជពង្សាវតារមិនឃើញមាននិយាយថា តើព្រះអង្គឱ្យគេរៀបចំព្រះរាជពិធីអភិសេកថ្វាយដែរ ឬអត់ទេ ។
នៅពេលនោះគឺឆ្នាំ១៧០៥ មានព្រះរាជវង្សានុវង្សលាវជាមួយនឹងប្រជាជន៥ពាន់នាក់ ដែលត្រូវបណ្ដេញចេញពីរាជធានីវៀងចន្ទ បាននាំគ្នារត់មកសុំជ្រកកោន និងសុំដីរស់នៅនៅកម្ពុជា ។ រាជវង្សនេះសោយរាជសម្បត្ដិនៅលើរាជបល្ល័ង្កលាវជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ មុនដំបូងសោយរាជ្យនៅហ្លួងប្រាបាង រួចមកនៅឯវៀងចន្ទ ។ ព្រះរាជាលាវដែលលោក ហ្សេរ៉ាវ៉ាន់ វូសូវ បានជួបនៅក្នុងឆ្នាំ១៦៤១ក្រោយពីទ្រង់សោយរាជ្យបាន៣ឆ្នាំហើយ ប៉ុន្ដែមិនបានឱ្យដឹងព្រះនាមទេ គឺព្រះអង្គម្ចាស់សុរិយា ព្រះនាមពេញគឺ ថាវសុរិយាវង្សធម្មិកៈរាជាបរមបពិត្រធិរាជ ។ ព្រះរាជាអង្គនេះបានសុគតទៅនៅក្នុងឆ្នាំ១៥៩៥ដោយបន្សល់ទុកនូវព្រះរាជនត្ដាដែលនៅតូចៗនៅឡើយ ។
មានមន្ដ្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមមន្ដ្រីរបស់ព្រះអង្គបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយនាងគាម៉ង់ ជាបុត្រីមួយអង្គរបស់ព្រះរាជាសុរិយា បំបែកព្រះរាជនត្ដាតូចៗទាំងនោះចេញពីរាជបល្ល័ង្ក ហើយក៏ឡើងសោយរាជ្យខ្លួនឯង ។ ពេលនោះមានមន្ដ្រីម្នាក់ទៀត អាចជាព្រះឧភយោរាជ ឬក៏ជាពញាសែន បានងើបប្រឆាំង ឡើងវាយដណ្ដើមបានជ័យជម្នះ ហើយបង្ខំឱ្យមន្ដ្រីក្បត់នោះធ្វើអត្ដឃាត រួចក៏ឡើងសោយរាជ្យបន្ដមកទៀត ដោយមានព្រះនាមថា ភ្យានន់អធិរាជ ។
មានព្រះភាគិនេយ្យរបស់ព្រះរាជាសុរិយាមួយអង្គ ជាបុត្រារបស់ព្រះរៀមមួយអង្គទៀត ដែលភៀសព្រះអង្គទៅគង់នៅឯក្រុងវ៉េ បានវិលត្រលប់មកវិញជាមួយនឹងទ័ពមួយកង ហើយប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយ ភ្យានន់ ។ ព្រះរាជាភ្យានន់អធិរាជ ដែលប្រហែលជារាជវង្សមួយអង្គរបស់ព្រះរាជាសុរិយាដែរ បានត្រូវសុគតនៅក្នុងការប្រយុទ្ធនោះ ហើយប្រាជ័យអុងវ៉េ ដែលទទួលបានជ័យជម្នះ ក៏ឡើងសោយរាជ្យនៅវៀងចន្ទ រីឯថាវ (ឬចៅ) នង ដែលជាអនុជមួយអង្គ ក៏យាងទៅសោយរាជ្យនៅហ្លួងប្រាបាង ។ ដល់មកឆ្នាំ១៦០៥ មានបុត្រាមួយអង្គរបស់ព្រះរាជាសុរិយា បានមកដេញថាវនងចេញ ហើយឡើងសោយរាជ្យនៅហ្លួងប្រាបាងនោះទៅ ។ ចាប់ពីពេលនោះមក ប្រទេសលាវដែលមានឯកភាពអស់កាលជាយូរណាស់មកហើយ ក៏ត្រូវបែងចែកជារាជាណាចក្រពីរ ដែលមានព្រះរាជាជាបងប្អូនជីដូនមួយនឹងគ្នា គឺជាព្រះភាគិនេយ្យ និងជាបុត្រារបស់ព្រះសុរិយាទាំងអស់គ្នា ហើយត្រូវជាបច្ឆាញាតិរបស់ព្រះរាជាហ្វាងោម ។ តាមមើលទៅ គឺរាជវង្សរបស់ព្រះឧបរាជភ្យាណាកន ដែលបានរត់គេចមកសុំជ្រកកោននៅកម្ពុជា ។
នៅក្នុងឆ្នាំ១៧០៦ ព្រះរាជាជ័យជេដ្ឋា ដែលនឿយណាយនឹងអំណាចក្រោយពីសោយរាជ្យបាន២ឆ្នាំ ក៏ដាក់រាជសម្បត្ដិម្ដងទៀតជាលើកទី៥ ថ្វាយដល់ព្រះស្រីធម្មោរាជាជាព្រះរាជបុត្រា ដែលទ្រង់បានលើកឱ្យសោយរាជ្យម្ដងរួចមកហើយ នៅក្នុងឆ្នាំ១៧០២ តែបានដាក់រាជ្យថ្វាយព្រះបិតាវិញនៅក្នុងឆ្នាំ១៧០៤ ។
No comments:
Post a Comment