សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិន Indo China War

 ទំព័រនេះ គូសវាសយ៉ាងសង្ខេបអំពី សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនទី ១ និង ទី ២។ បារាំងចាញ់សង្រ្គាម វៀតណាម ដោយសារ ការបរាជ័យនៅ សមរភូមិ ឌៀន បៀនភូ ជាទីតាំងទ័ពអាកាសដ៍ធំរបស់បារាំង ជាទី ដែលផ្តង់ផ្គង់ ឡូជីស្ទិច ទៅដល់កងទ៏ពទូទាំងតំបន់។ ចំណែកការបរាជ័យរបស់កងទ័ពអាមេរិក នៅសង្រ្គាមវៀតណាម គឺ ដោយសារកម្ពុជា ស្ថិតនៅចំកណ្តាលរវាងវៀតណាមជ់ើង និង វៀតណាមខាងត្បូង ជាចំណុចយុទ្ធសាស្រ្ត ការទំលាក់គ្រាប់បែករបស់ទ័ពអាមេរិក និងការឈ្លានរបស់អាមេរិកនៅកម្ពុជា បណ្តាលឲ្យ មានកំណើតកងទ័ពកម្ពុជា ប្រឆាំងអាមេរិក ចំណែកផ្នែកយុទ្ធសាស្រ្តវិញ មិនមែនជាការចាញ់សង្រ្គាមឡើយ គឺជាយុទ្ធសាស្រ្តដកថយតាមក្បូនសង្រ្កាម ដោយសារអាមេរិកចង់បាន ផែនការ ខ្មែរវាយខ្មែរ វៀតណាមវាយវៀតណាម លាវ វាយលាវ តាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាលកងទ័ពជព្រៃ និងការបំពាក់អាវុធធុនស្រាលៗ។ អាមេរិកបានរក្សាទុក គ្រឿងសព្វាវុធប្រមាណ ៥០០០ តោនសម្រាប់ឲ្យ វៀតណាមជើង និង វៀតណាមត្បូង កាលឆ្នាំ ១៩៧៥ ដែលនេះខុសពី ក្បូនសឹកកាលណាចាញ់សង្រ្គាម ត្រូវកំទេច រាល់សម្ភារសឹក !!

សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនលើកទី១ (ភាសាបារាំង៖ Guerre d’Indochine) (ក៏ត្រូវបានគេស្គាល់ដែរថាជា សង្គ្រាមបារំាងឥណ្ឌូចិន សង្គ្រាមតស៊ូប្រឆាំងបារាំង) គឺជាសង្គ្រាមដែលចាប់ផ្ទុះឡើងនៅក្នុងសហភាពឥណ្ឌូចិនចាប់ពីថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៤៦ រហូតដល់ថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥៤។ ការប្រយុទ្ធចម្បាំងគ្នារវាងកងកម្លាំងបារាំងនិងចលនាតស៊ូវៀតមិញបានចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥ មកម្លេះ។ ជម្លោះនេះមានភាគីសង្គ្រាមជាច្រើនដូចជា អង្គភាពបេសនកម្មចុងបូព៌ារបស់សហភាពឥណ្ឌូចិន, ដឹកនាំដោយបារាំង និងគាំទ្រដោយកងទ័ពជាតិវៀតណាមដែលដឹកនាំដោយព្រះចៅអធិរាជបាវ-ដាយ ប្រឆាំងនឹងចលនាវៀតមិញ[២៦]ដែលដឹកនាំដោយហូ ជីមិញ[២៧] និងកងទ័ពប្រជាជនវៀតណាមដែលដឹកនាំដោយវ៉ូ ង្វៀនវ៉ាប។[២៨] ការប្រយុទ្ធចម្បាំងភាគច្រើនមានទីតាំងស្ថិតនៅតំបន់តុងកឹងនៃវៀត​ណាមភាគខាងជើង[២៩] ប៉ុន្តែក៏រីករាលដាលដល់ប្រទេសទាំងមូលហើយមិនយូរប៉ុន្មានក៏បន្តរាលដាលដល់រដ្ឋជិតខាងដែលកំពុងស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាលភាពរបស់បារាំងដូចជា ឡាវ និងកម្ពុជា។

សង្គ្រាមវៀតណាម (វៀតណាម ៖ [Chiến tranh Việt Nam] error: {{lang}}: text has italic markup (help))គឺជាការប៉ះទង្គិចយោធាសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ដែលបានកើតឡើងនៅវៀតណាម លាវ និង កម្ពុជា ចាប់ពី ១ វិច្ឆិកា ១៩៥៥[A ១] រហូតដល់ការធ្លាក់សៃហ្គននៅថ្ងៃ៣០ ​​​​​​​​​​​​​​​​​មេសា ១៩៧៥។ សង្គ្រាមនេះបានបន្តពីសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនលើកទីមួយ និងត្រូវបានប្រយុទ្ធគ្នារវាង វៀតណាមខាងជើង គាំទ្រដោយសម្ព័ន្ធមិត្តកុម្មុយនិស្តរបស់ខ្លួន និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមខាងត្បូង គាំទ្រដោយសហរដ្ឋ និង បណ្ដាប្រទេសប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត។[២៨] វៀតកុង (ក៏បានស្គាល់ថាជារណសិរ្សសង្គ្រោះជាតិ រឺ រ.ស.ជ.) រណសិរ្សរួមកុម្មុយនិស្តវៀតណាមខាងត្បូងប្រដាប់អាវុធស្រាលដឹកនាំដោយពួកខាងជើង ភាគច្រើនបានប្រយុទ្ធនឹងសង្គ្រាមទ័ពព្រៃប្រឆាំងនឹងកងកម្លាំងប្រឆាំងកុម្មុយនិស្តក្នុងតំបន់នេះ។ កងទ័ពប្រជាជន​វៀត​ណាម (កងទ័ពវៀតណាមខាងជើង) បានភ្ជាប់ខ្លួនទៅក្នុងសង្គ្រាមតាមអនុសញ្ញា នៅពេលទាំងប៉ុន្មាននោះធ្វើឲ្យមានអង្គភាពជាច្រើនចូលទៅក្នុងសមរភូមិ។ កងកម្លាំងស.រ. និង វៀតណាមខាងត្បូងបានពឹងផ្អែកលើឧត្តមភាពអាកាស និង កម្លាំងបាញ់ប្រហារលើសលប់ដើម្បីធ្វើប្រតិបត្តិការស្វែងរកនិងកម្ទេច ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងកងកម្លាំងលើដី កងកាំភ្លើងធំ និងការវាយប្រហារអាកាស។