Sunday, February 18, 2024

ព្រះ​បទុមរាជា​ទី​១​-ព្រះ​អង្គ​នន់ (១៦៤១)

តាម​ការ​បង្ហាញ​ពី​ព្រះ​ឧភយោរាជ​ព្រះឧទ័យ អតីត​ព្រះ​យោមរាជ​ធំ នាម៉ឺន​សព្វ​មុខមន្ដ្រី​បាន​លើក​ព្រះរាជ​បុត្រា​ច្បង​របស់​ព្រះ​អង្គ ដែល​មាន​ព្រះ​ជន្មាយុ​២៤​ព្រះ​វស្សា​ហើយ ឱ្យ​ឡើង​សោយរាជ្យ​បន្ដ ក្រោម​ព្រះ​នាម​ថា «ព្រះបាទ​សម្ដេច​ស្ដេច​ព្រះរាជ​ឱង្ការព្រះ​បទុមរាជា​ធិរាជ​រាមាធិបតី» ។ បើ​តាម​សម្ដី​របស់​លោក ហ្សេរ៉ាវ៉ាន់​វូសូវ ព្រះរាជា​អង្គ​នេះ​ត្រឹមត្រូវ ស្លូត ហើយ​មាន​ព្រះរាជ​អាកប្បកិរិយា​ល្អ ។ តាម​មើល​ទៅ គឺ​ប្រហែល​ដោយ​ទ្រង់​បាន​ការពារ​ពួក​ហូឡង់ ដែល​បាន​កសាង​អគារ​ពាណិជ្ជកម្ម​មួយ​នៅ​ខាងក្រោម​ពញាឮ​បន្ដិច (26) ។  ក្រោយ​ពេល​ទ្រង់​ឡើង​សោយរាជ្យ​បាន​បន្ដិច​ មាន​កើត​ជំងឺ​មួយ​ធំ​នៅ​ក្នុង​ខែ​កក្កដា​ ឆ្នាំ​១៦៤០​ ធ្វើ​ឱ្យ​ស្លាប់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​អស់​ជា​ច្រើន ។ ជំងឺ​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​មេ​អគារ​ពាណិជ្ជកម្ម​ហូឡង់​នៅ​កម្ពុជា​ឈ្មោះ វ៉ាន់ឌែរ​ហាហ្គិន ស្លាប់​ក្នុង​ពេល​តែ​២៤​ម៉ោង​ប៉ុណ្ណោះ ។

  ព្រះ​បទុមរាជា​សោយរាជ្យ​សម្បត្ដិ​នៅ​ឧត្ដុង្គ​បាន​ប្រហែល​១​ឆ្នាំ ស្រាប់​តែ​ចៅ ពញាចន្ទ ជា​ព្រះរាជ​បុត្រា​ទី​៣​របស់​ព្រះ​ជ័យជេដ្ឋា​ជាមួយ ​ម៉ម​លាវ​ ឈ្មោះ​ថា នាង​អ្នក​បុស្សា ហើយ​ត្រូវជា​ព្រះ​អនុជ​របស់​ព្រះ​អង្គ​ទង​ចៅពញា​នូ មិន​សប្បាយ​ព្រះ​ទ័យ​នឹង​ព្រះ​ឧភយោរាជ​ព្រះ​ឧទ័យ ដែល​ដក​ហូត​រាជបល្ល័ង្ក​ពី​ព្រះ​អង្គ​យក​ទៅ​ឱ្យ​ព្រះអង្គ​នន់​វិញ ក៏​បាន​លើក​ផែនការ​ក្បត់ ហើយ​បាន​លួច​ធ្វើឃាត​ព្រះ​ឧទ័យ​ព្រមទាំង រាជវង្សានុវង្ស​ជា​ច្រើន​អង្គ​ទៀត នៅ​ក្នុង​ពិធី​កំសាន្ដ​មួយ នៅ​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី​៥ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៦៤២ ដោយ​មាន​ការ​ជួយ​គាំទ្រ​ពី​ពួក ​ម៉ាឡេ និង​ចាម ដែល​ទ្រង់​បាន​សន្យា​ថា នឹង​ផ្ដល់​ផលប្រយោជន៍​ឱ្យ​ជា​ក្រោយ (27) ។  រួច​ចៅពញាចន្ទ បាន​បញ្ជូន​ទ័ព​៥​កង ឱ្យ​ចេញ​ទៅ​ជួប​ជាមួយ ​ព្រះរាជា​អង្គ​នន់ ដែល​កំពុង​តែ​ប្រពាត​ការ​បរបាញ់​សត្វ​នៅ​ចម្ងាយ​ប្រហែល​៦០​លីយឺ​ពី​រាជធានី​នៅ​ក្នុង​ខែត្រ​មួយ​នៅ​មាត់សមុទ្រ​ ហើយ​ដែល​មាន​មហា តលិក​ ការពារ​តែ​ ៦០​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ ។ ព្រះ​អង្គ​ត្រូវ​ទ័ព​ទាំង​៥​កង​ព័ទ្ធ​វាយ​ប្រហារ រួច​ចាប់​នាំ​ខ្លួន​មក​កាន់​រាជធានី​ឧត្ដុង្គ ។

  បន្ទាប់​ពី​ឃាតកម្ម​មក​លើ​ព្រះ​ឧទ័យ មាន​រាជកុមារ​៣​អង្គ​បាន​ភៀសខ្លួន​រួច​ពី​ការ​កាប់​សម្លាប់​រង្គាល ។ គឺ​រាជបុត្រ​របស់​ព្រះរាជា និង​ត្រូវជា​ព្រះរាជ​នត្ដា​របស់​ព្រះ​ឧទ័យ ។ រាជកុមារ​ទាំង​៣​អង្គ​បាន​គេច​ចូល​ទៅ​ជ្រកកោន​នៅ​ក្នុង​វត្ដ​មួយ ម្ល៉ោះហើយ​ក៏​ទទួល​បាន​នូវ​សិទ្ធិ​ជ្រកកោន ដែល​នៅ​សម័យ​នោះ គ្មាន​នរណា​រំលោភ​បាន​ទេ​នៅ​ក្នុង​ឥណ្ឌូចិន​ទាំងមូល ។ ចៅពញាចន្ទ​ ធ្វើ​ហាក់​ដូចជា​បាន​បំភ្លេច​កុមារ​ទាំងនោះ​ហើយ ប៉ុន្ដែ​បាន​តាមដាន​រហូត ។ រហូត​ដល់​ពេល​ដែល​មាន​ប្រជាជន​១​ម៉ឺន​២​ពាន់​នាក់​ខឹងសម្បា​ ហើយ​កាន់​អាវុធ​ឡើង​ធ្វើ​ឱ្យ​កុមារ​ទាំង​៣​រត់​ចេញពី​វត្ដ​រួច​ចាប់​កុមារ​បង​ទាំង​២​មក​ប្រគល់​ឱ្យ​ពញាចន្ទ ។​ រាជកុមារ​ពៅ​បាន​ត្រូវ​ព្រះ​វររាជ​មាតា​ជួយ​សង្គ្រោះ​យក​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បីបាច់​ថែរក្សា មិន​ព្រម​ប្រគល់​ឱ្យ​ពញាចន្ទ​ទេ ។ ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក ព្រះរាជា​បាន​លើក​ព្រះរាជ​កុមារ​នេះ ឱ្យ​ឡើង​ធ្វើ​ជា​មហាឧបរាជ ។  ឯកសារ​របស់​ពួក​ហូឡង់​បាន​រៀបរាប់​ថា រាជកុមារ​ទាំង ​២ បាន​រង​នូវ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​អាក្រក់​ខ្លាំង​ណាស់ មុន​នឹង​ត្រូវ​គេ​សម្លាប់ ។​

 គេ​យក​ព្រះ​អង្គ​ទៅ​ដាក់​គុក​ ហើយ​ឱ្យ​សោយ​តែ​សាច់​ដែល​គេ​កាត់​ចេញ​ពី​ខ្លួន​ព្រះ​អង្គ ។​ តែ​រាជកុមារ​ទាំង​២​មាន​សេចក្ដី​ក្លាហាន ខុស​ប្លែក​ពី​កុមារ​ទាំងឡាយ ។ នៅ​ពេល​ដែល​ទ្រង់​ត្រូវ​គេ​សម្លាប់​ដោយ​ចង​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​ដើម​ចេក ទ្រង់​បាន​សំណូមពរ​ហើយ​ពិនិត្យ​បញ្ជាក់​ថា គេ​បាន​សំលៀង​កាំបិត​ដែល​ត្រូវ​យក​មក​កាប់​ខ្លួន​ព្រះ​អង្គ​ជា​២​កំណាត់​នោះ​មុត​ល្អ​ហើយ ។ ការ​ធ្វើឃាត​រាជកុមារ​ទាំង​២​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជារាស្ដ្រ​មាន​ការ​ភិតភ័យ​ជា​ខ្លាំង ហើយ​គ្មាន​នរណា​ម្នាក់​ហ៊ាន​ចេញ​មុខ​មក​ជួយ​ឡើយ ។  តាម​ពិត​ទៅ អ្នក​អង្គ​ម្ចាស់​ចន្ទ ទ្រង់​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ក្នុង​ព្រះ​នាម​ព្រះ​រៀម​របស់​ព្រះ​អង្គ ហើយ​អ្វីៗ​សុទ្ធតែ​ធ្វើ​ទៅ​តាម​បញ្ជា​របស់​ព្រះ​រៀម​ទាំងអស់ ។ ប៉ុន្ដែ​ដោយ​ប្រជារាស្ដ្រ​ស្អប់​ព្រះ​អង្គ តែ​ស្រលាញ់​ព្រះ​រៀម​ម្ល៉ោះ​ហើយ​ទ្រង់​ក៏​សម្រេច​ចិត្ដ​កម្ចាត់​ព្រះ​រៀម​ចេញ ។

ពួក​ហូឡង់​និយាយ​ថា ទ្រង់​បាន​រៀបចំ​ធ្វើ​ឱ្យ​ព្រះ​អនុជ​ថ្លៃ​របស់​ព្រះរាជា​ចោទ​ប្រកាន់​ព្រះរាជា​ថា​ បាន​ចែចង់​ព្រះ​ជាយា​របស់​ព្រះ​អង្គ រួច​ហើយ​ទ្រង់​បាន​ចេញ​បញ្ជា​ឱ្យ​គេ​កាត់​ក​ព្រះរាជា​ទៅ ។ បន្ទាប់​មក អ្នក​អង្គ​ម្ចាស់​ចន្ទ​ បាន​បញ្ជា​ឱ្យ​គេ​សម្លាប់​ព្រះ​អនុជ​ថ្លៃ​នោះ​ចោល​ទៀត ដោយ​ចោទ​ថា បាន​ធ្វើការ​ចោទ​ប្រកាន់​មិន​ត្រឹមត្រូវ​ទៅ​លើ​ព្រះរាជា ។ រឿង​កំប្លែង​ទាំង​អស់​នោះ មាន​គោល​បំណង​ជា​ពិសេស គឺ​ដើម្បី​រក្សា​រាជសម្បត្ដិ​ទុក​ខ្លួនឯង ។

No comments:

Post a Comment