ប្រវត្តិ ពិតរបស់លោក ហាំង ង៉ោ ដែលបានទទួលពានរង្វាន់អូស្ការក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ នៅក្នុងរឿងវាលពិឃាត (The Killing Fіеldѕ)វេជ្ជបណ្ឌិត ហាំង សំណាង ង៉ោ (ឡាតាំង៖ Dr. Hаіng Somnang Ngоr, ចិន ៖ 吳漢潤; ភិងអ៊ិង: Wú Hànrùn,[១] ២២ មីនា ១៩៤០ - ២៥ កុម្ភៈ ១៩៩៦) ឬហៅយ៉ាងខ្លីថា ហាំង ង៉ោ កូនចៅចិនស្រុកខ្មែរ គឺជាវេជ្ជបណ្ឌិតខ្មែរអាមេរិកាំង តួសម្ដែង និងជាអ្នកនិពន្ធដែលត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងច្បាស់ថាបានទទួលពានរង្វាន់អូស្ការក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ ក្នុងផ្នែក តួសម្ដែងរងល្អបំផុត សម្រាប់ការសម្ដែងជាលើកដំបូងរបស់លោក នៅក្នុងរឿងវាលពិឃាត (The Kіllіng Fіеldѕ) ដែលស្ដីអំពីជីវិតរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន លោក ឌិត ប្រន។[២] លោកក៏បានក្លាយជាតារាសម្ដែងបុរសរបស់អាស៊ីដំបូងគេបង្អស់ដែលឈ្នះពានរង្វាន់ Oscar ក្នុងផ្នែកសម្ដែង។ ម្តាយរបស់គាត់គឺជាជនជាតិខ្មែរ រីឯឪពុករបស់គាត់គឺជនជាតិចិនតឺជីវ។[៣] លោកហាំង ង៉ោ និង ហារ៉ូលរ៉ូសេល (Hаrоld Russell) គឺជាតារាសម្តែងមិនមានជំនាញ ពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលទទួលបានពានរង្វាន់អូស្ការក្នុងផ្នែកសម្ដែង។កើតនៅសំរោងយ៉ោង ប្រទេសកម្ពុជា លោកហាំង ង៉ោបានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលជាគ្រូពេទ្យវះកាត់និងជំនាញរោគស្ត្រី។ លោកបានចុះអនុវត្តនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញក្នុងឆ្នាំ 1975 នៅពេលដែលពួកខ្មែរក្រហមដណ្តើមបានអំណាច ហើយបានប្រកាសថា ជារបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។[៥] គាត់ត្រូវបង្ខំចិត្តលាក់បាំងប្រវត្តិសិក្សា ជំនាញវេជ្ជសាស្ត្រ ហើយសូម្បីតែការពាក់វ៉ែនតាក៏គាត់ត្រូវលាក់ដែរ ដើម្បីជៀសវាងពីការរង្គាសចិត្ត និងចងសត្រូវរបស់របបថ្មី ទៅលើអ្នកជំនាញ និងបញ្ញវន្ត។ គាត់ត្រូវបានជន្លៀសចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ រួមជាមួយប្រជាជនជាងពីរលាននាក់ទៀត ដែលជាផ្នែកមួយនៃការពិសោធសង្គម "ឆ្នាំសូន្យ" របស់ខ្មែរក្រហម។ លោកហាំង ង៉ោ ក៏បានជាប់ឃុំឃាំងនៅក្នុងជំរុំមួយជាមួយប្រពន្ធរបស់គាត់ គឺលោកស្រី ម៉ី ហួយ ដែលក្រោយមកបានស្លាប់ដោយសារការសម្រាលកូន។ បើទោះបីជាគាត់មានជំនាញរោគស្ត្រី គាត់នៅតែមិនអាចព្យាបាលប្រពន្ធរបស់គាត់ដែលតម្រូវឱ្យមានការវះកាត់ផ្នែកណាមួយទេ ព្រោះគាត់គិតថាអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ចំពោះខ្លួនឯង និងប្រពន្ធរបស់គាត់ (ក៏ដូចជាកូនរបស់គាត់) ហើយអាចនឹងត្រូវគេសម្លាប់ថែមទៀត។[៦] បន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហមនៅឆ្នាំ 1979 លោក ហាំង ង៉ោ បានធ្វើការជាគ្រូពេទ្យមួយនៅក្នុងជំរុំជនភៀសខ្លួននៅក្នុងប្រទេសថៃ ហើយបានចាកចេញជាមួយនឹងក្មួយស្រីរបស់គាត់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិកកាលនៅថ្ងៃ៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៨០។[14] នៅអាមេរិក លោក ហាំង ង៉ោ មិនអាចបន្តវិជ្ជាជីវៈវេជ្ជសាស្ត្ររបស់គាត់បានទេ[៧] ហើយគាត់ក៏មិនបានរៀបការជាថ្មីទៀតដែរ។នៅឆ្នាំ១៩៨៨ លោកបានសរសេរសៀវភៅមួយ ដោយដាក់ចំណងជើងថា " ហាំង ង៉ោ ៖ ដំណើរផ្សងព្រេងនៃជនជាតិខ្មែរម្នាក់" (អង់គ្លេស៖
Hаіng Ngоr: A Cаmbоdіаn Odуѕѕеу) ដែលពណ៌នាអំពីជីវិតរបស់គាត់ក្រោមរបបខ្មែរក្រហមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុងការរៀបរៀងលើកទីពីរនៃរឿង ការរួចជីវិតក្នុងវាលពិឃាដ លោក Rоgеr Wаrnеr ដែលជាសហអ្នកនិពន្ធនឹងលោក ហាំង ង៉ោ បានបន្ថែមសេចក្ដីបញ្ចប់ដោយរៀបរាប់ដំណើរជីវិតរបស់លោក ហាំង ង៉ោ ក្រោយឈ្នះពានរង្វាន់។
Hаіng Ngоr: A Cаmbоdіаn Odуѕѕеу) ដែលពណ៌នាអំពីជីវិតរបស់គាត់ក្រោមរបបខ្មែរក្រហមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុងការរៀបរៀងលើកទីពីរនៃរឿង ការរួចជីវិតក្នុងវាលពិឃាដ លោក Rоgеr Wаrnеr ដែលជាសហអ្នកនិពន្ធនឹងលោក ហាំង ង៉ោ បានបន្ថែមសេចក្ដីបញ្ចប់ដោយរៀបរាប់ដំណើរជីវិតរបស់លោក ហាំង ង៉ោ ក្រោយឈ្នះពានរង្វាន់។
លោក ហាំង ង៉ោ បានបង្កើតមូលនិធិមួយនៅឆ្នាំ១៩៩៧ ដើម្បីស្វែងរកថវិកាជួយដល់ប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងការរួមចំណែកផ្នែកមនុស្សធម៌ លោក ហាំង ង៉ោ បានសាងសង់សាលាបឋមសិក្សាមួយ និងបើកដំណើរការរោងអារឈើតូចមួយ ដើម្បីផ្ដល់ការងារ និងចំណូលដល់គ្រួសារនៅមូលដ្ឋាន។[17] ក្មួយស្រីរបស់លោក គឺ ង៉ោ សុភីយ៉ា ឌីមេទ្រី (Ngоr Sophia Demetri) ជាអ្នកផ្ដល់សាក្សីមួយរូបនៅសវនាការក្នុងរឿងក្ដីឃាតកម្មលោក ហាំង ង៉ោ។ បច្ចុប្បន្ននាងគឺជាប្រធានមូលនិធិ។
នៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៦ លោកហាំង ង៉ោ ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់នៅក្រោយផ្ទះគាត់ នៅ សង្កាត់ចិន, ក្នុងទីប្រជុំជន ឡូសអាន់ជើឡេស, កាលីហ្វ័រញ៉ា។ ជនជាតិខ្មែរជាច្រើនបានអះអាងថាពួកគេមានជាប់ជំពាក់នៅក្នុងអចលទ្រព្យរបស់គាត់ ហើយមានស្ត្រីម្នាក់ទៀតថា លោកបានរៀបការជាមួយនាងក្រោយពេលមកដល់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ទ្រព្យសម្បត្តិភាគច្រើនរបស់លោកហាំង ង៉ោ បានទៅប្អូនរបស់គាត់គឺលោក ចាន់ សារុន（ចិន ៖ 吳和顺 or 吴汉顺; ភិងអ៊ិង: Wú Hànshùn, (ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មនៅកម្ពុជា) ខណៈពេលដែលទ្រព្យសម្បត្តិអាមេរិករបស់គាត់ត្រូវបានប្រើក្នុងថ្លៃសេវាច្បាប់នៃការពន្យារពាក្យបណ្ដឹងចំពោះអចលនទ្រព្យរបស់គាត់។[១០] គេបានបញ្ចុះសពរបស់គាត់នៅ Rose Hills Memorial Park ឯ Whittier, កាលីហ្វ័រញ៉ា។
សមាជិកបីនាក់នៃក្រុម "Oriental Lazy Boyz" ដែលជាក្រុមពាលតាមផ្លូវ ត្រូវបានចោទពីបទឃាតកម្ម ហើយក៏ធ្លាប់បានចាប់ខ្លួនពីមុនមកដែរក្នុងបទឆក់កាបូបអលង្ការ។ ពួកគេត្រូវបានកាត់ទោសរួមគ្នានៅក្នុងតុលាការកំពូលនៃរដ្ឋឡូសអាន់ជើឡេស ទោះបីជារឿងក្ដីរបស់ពួកគេត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សាតុលាការដឹងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាក៏ដោយ។ ព្រះរាជអាជ្ញាបានអះអាងថា ពួកគេបានសម្លាប់លោកហាំង ង៉ោ ក្រោយពេលប្រគល់នាឡិកាដៃមាសម៉ាក Rolex របស់លោកឲ្យគេ ប៉ុន្តែបដិសេធមិនឲ្យបន្តោងខ្សែកដែលមានរូបប្រពន្ធរបស់គាត់ដែលបានស្លាប់ទៅហើយនោះ គឺលោកស្រី ម៉ី ហួយ។ មេធាវីការពារក្ដីបានលើកឡើងថាឃាតកម្មនេះទាក់ទងនឹងរឿងនយោបាយ ដែលបានធ្វើឡើងដោយអ្នកគាំទ្ររបបខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែមិនមានភស្តុតាងណាមួយគាំទ្រទស្សនៈនេះទេ។ កាំង ហ្គេកអ៊ាវ ដែលជាអតីតមន្ត្រីខ្មែរក្រហម ហើយកំពុងស្ថិតក្នុងការកាត់ទោសនៅកម្ពុជា បានអះអាងនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៩ ថាការសម្លាប់លោកហាំង ង៉ោ គឺជាបញ្ជាពីប៉ុលពត។ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតអាមេរិករកមិនឃើញថាគាត់គួរឲ្យជឿទុកចិត្តទេ។
មនុស្សមួយចំនួនបានរិះគន់មតិដែលថាលោកហាំង ង៉ោ ត្រូវបានគេសម្លាប់ក្នុងអំពើប្លន់មិនបានសម្រេច ដោយផ្អែកទៅលើសាច់ប្រាក់ ២៩០០ដុល្លារអាមេរិក ដែលបានបន្សល់ទុក ហើយការពិតនោះ ចោរមិនបានរើកកាយកាបបូបលុយរបស់គាត់ទេ។ មកទល់ពេលនេះ គ្មានចម្លើយពីមូលហេតុដែលចោរទាមទារបន្តោងខ្សែករបស់គាត់នោះទេ ហើយជាធម្មតា លោកហាំង ង៉ោ តែងពាក់បន្តោងខ្សែកនោះនៅខាងក្នុងសម្លៀកបំពាក់ ហើយពិបាកនឹងមើលដឹងណាស់។ នៅឆ្នាំ២០០៣ បន្តោងខ្សែកនោះនៅតែមិនទាន់រកឃើញ។
អ្នកទាំងបីត្រូវបានរកឃើញថាមានទោសនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៨ នៅចំថ្ងៃដែលគេបានបញ្ជាក់អំពីការស្លាប់របស់ ប៉ុលពត នៅកម្ពុជាដែរ។ Tak Sun Tan ត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសចាប់ពី ៥៦ឆ្នាំ ដល់មួយជីវិត, Indra Lim ពី ២៦ឆ្នាំ ដល់មួយជីវិត ចំណែកឯ Jason Chan គឺជាប់ទោសមួយជីវិតដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌដោះលែង។ នៅឆ្នាំ២០០៤ តុលាការសង្កាត់អាមេរិកនៃសង្កាត់កណ្ដាលនៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា បានចេញដីកាលើកលែងទោស ជាសេចក្ដីសម្រេចដែលព្រះរាជអាជ្ញាបានប្រើការអាណិតអាសូររបស់ក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈការបង្ហាញភស្តុតាងមិនពិត ការសម្រេចនេះត្រូវបានបដិសេធ។ ហើយជាចុងក្រោយ ការផ្ដន្ទាទោសនៅតែបន្តតម្កល់ទុកដោយ តុលាការសហរដ្ឋអាមេរិកនៃបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍សម្រាប់មណ្ឌលទីប្រាំបួន នៅឆ្នាំ២០០៥។
ក្រោយពេលចេញផ្សាយខ្សែភាពយន្ត វាលពិឃាត លោកហាំង ង៉ោ បានប្រាប់ទៅអ្នកយកព័ត៌មាន New York Times ថា "ប្រសិនបើខ្ញុំស្លាប់នៅពេលឥឡូវ គឺគ្មានបញ្ហាទេ ព្រោះភាពយន្តនេះនឹងស្ថិតនៅរាប់រយឆ្នាំទៅមុខទៀត"។ (អង់គ្លេស៖ "If I die from now on, OK! This film will go on for a hundred years.") [១៤]
លោកឌិត ប្រន ដែលលោកហាំង ង៉ោ បានដើរតួនៅក្នុងរឿងវាលពិឃាត បានថ្លែងចំពោះការស្លាប់របស់លោកហាំង ង៉ោ ថា "គាត់ប្រៀបដូចជាកូនភ្លោះជាមួយខ្ញុំ។ គាត់ប្រៀបបានជាអ្នកផ្ញើសារជាមួយខ្ញុំ ប៉ុន្តែពេលនេះខ្ញុំនៅតែម្នាក់ឯងហើយ"។ (អង់គ្លេស៖ "He is like a twin with me. He is like a co-messenger and right now I am alone."
(ភ្នំពេញ)៖ ពិតជាគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នូវរឿងរ៉ាវធំៗពីរដែលនឹកស្មានមិនដល់ ! ជនល្បាញល្បីចំនួន២នាក់របស់កម្ពុជា ដែលមានផែនការណាត់ ឬជួបផ្ទាល់ជាមួយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា គឺតែងតែត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់យ៉ាងអាថ៌កំបាំង ខណៈការណាត់រួចហើយ រង់ចាំតែពេលវេលាជួបមកដល់។ ជនទាំងពីររូបនោះ រួមមាន៖ លោក ហាំង ង៉ោ ជាតារាសម្តែងក្នុងរឿងវាលពិឃាត (The Killing Fields) របស់កម្ពុជា ទទួលបានពានរង្វាន់អូស្ការ (Oscar) ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់ នៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៦ និង លោក កែម ឡី ត្រូវបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
អ្នកទាំងពីរត្រូវបានមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អះអាងថា សុទ្ធតែបានណាត់ជួបដោយផ្ទាល់ជាមួយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន រួចរាល់ហើយ, ប៉ុន្តែមុនការណាត់ ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់យ៉ាងអាថ៌កំបាំង ដោយខ្មាន់កាំភ្លើង។
រំលឹកទៅដល់តារាសម្តែងល្បី និងជាសកម្មជនកម្រិតអន្តរជាតិមួយរូបលោកកម្ពុជា គឺលោក ហាំង ង៉ោ ដែលត្រូវបានគេដឹងថា ជាតារាសម្តែងក្នុងរឿងវាលពិឃាត (The Killing Fields) របស់កម្ពុជា ស្តីអំពីជីវិតរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ទទួលបានពានរង្វាន់អូស្ការ (Oscar) ក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ ហើយត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់នៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៦ នៅខាងក្រោយផ្ទះគាត់ នៅសង្កាត់ចិន ក្នុងទីក្រុងឡូសអាន់ជើឡេស, រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា សហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ហាំង សំណាង ង៉ោ (Dr. Haing Somnang Ngor) ឬហៅយ៉ាងខ្លីថា ហាំង ង៉ោ កូនចៅចិនស្រុកខ្មែរ គឺជាវេជ្ជបណ្ឌិតខ្មែរអាមេរិកាំង តួសម្ដែង សកម្មជនប្រឆាំង និង កុម្មុនិស្តនិងជាអ្នកនិពន្ធដែលត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងច្បាស់ថា តួសម្ដែងរងល្អបំផុត សម្រាប់ការសម្ដែងជាលើកដំបូងរបស់លោក នៅក្នុងរឿងវាលពិឃាត។ លោកក៏បានក្លាយជាតារាសម្ដែងបុរសរបស់អាស៊ីដំបូងគេបង្អស់ ដែលឈ្នះពានរង្វាន់ Oscar ក្នុងផ្នែកសម្ដែង។ ម្តាយរបស់គាត់គឺជាជនជាតិខ្មែរ រីឯឪពុករបស់គាត់គឺជនជាតិចិនតឺជីវ។ លោកគឺជាបងប្រុសបង្កើត របស់លោក ចាន់ សារុន អតីតរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម។ សពលោក ហោំ ង៉ោ ត្រូវបានគេបញ្ចុះនៅ Rose Hills Memorial Park ឯ Whittier, រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។
ក្រោយពីការបាញ់សម្លាប់លោក ហាំង ង៉ោ តុលាការកំពូល នៃរដ្ឋឡូសអាន់ជើឡេស ចោទប្រកាន់មនុស្ស៣នាក់ ដែលជាក្រុមពាលតាមផ្លូវពីបទបាញ់សម្លាប់លោក។ ប៉ូលិសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រកាសជាសាធារណៈថា ពួកក្មេងពាលជាឃាតក ក៏ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋ និងមិត្តជិតស្និទ្ធទាំងអស់យល់ឃើញថា ជាភ្នាក់ងារបរទេសបានបាញ់សម្លាប់បំបិទមាត់គាត់ ដោយសារគាត់ជាសកម្មជនកម្រិតអន្តរជាតិ ប្រឆាំងនិងកុម្មុយនីស។ ករណីបាញ់សម្លាប់លោក ហាំង ង៉ោ នេះ ត្រូវបានមេធាវីការពារក្ដីបានលើកឡើងថា ឃាតកម្មនេះទាក់ទងនឹងរឿងនយោបាយ។
នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៧ ខែកក្កដានេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបង្ហាញនូវប្រយោគមួយឃ្លាថា៖ «គ្រាន់តែសូមស្រលាញ់ និងនៅក្បែរសម្តេចតេជោ ក៏ត្រូវបានគេសម្លាប់យ៉ាងឃោឃៅ? ហេតុដូចម្តេច? អ្នកចំរៀង John Lenon ក៏ត្រូវបានសម្លាប់ដោយគ្រាន់តែច្រៀង សូមបញ្ឈប់សង្គ្រាមនៅវៀតណាមដើម្បីសន្តិភាព។ នៅពេលបុណ្យសពលោក ហាំង ង៉ោ បទនេះត្រូវបានចាក់ហែរសព» Imagine។
ងាកមកនិយាយអំពីលោកបណ្ឌិត កែម ឡី វិញម្តង នៅថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ លោកបណ្ឌិតដែលជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យរបស់កម្ពុជាមួយរូប ត្រូវបានឃាតក បាញ់សម្លាប់ ក្រោយបែកធ្លាយដំណឹងថា លោក កែម ឡី មានបំណងស្នើសុំជួបផ្ទាល់ជាមួយ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា និយាយពិភាក្សា រឿងមួយចំនួនរបស់ជាតិ។
លោក កែម ឡី ត្រូវបាននាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អនុញ្ញាតឲ្យជួបដើម្បីផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធន៍ និងពិភាក្សាការងារមួយចំនួននៅថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ (ថ្ងៃកំណត់)។ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រីផង ត្រូវបានក្រុមឃាតកបញ្ចប់ជីវិតលោក កែម ឡី តែម្តង។ ទំនងដោយពួកគេអាចបារម្ភខ្លាចបែកការណ៍ រឿងមួយចំនួនដែល លោក កែម ឡី នឹងទម្លាយប្រាប់នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន។
បើតាមលោក ខៀវ កាញារីទ្ធ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងព័ត៌មាន បានថ្លែងថា «លោកបណ្ឌិត កែម ឡី គ្រោងជួបជាមួយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃកម្ពុជា ប៉ុន្តែជាអកុសលគាត់ត្រូវគេធ្វើឃាតមុនការណាត់មកដល់»។ ការថ្លែងរបស់លោករដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងព័ត៌មានបែបនេះ ធ្វើឡើងខណៈដែលរូបលោក អញ្ជើញប្រគេន ទៀនវស្សា និងទ័យទាន ជូនព្រះសង្ឃចំនួន២៧វត្ត នៅទូទាំងស្រុកកោះសូទិន នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកចូលបាញ់សម្លាប់ ខណៈលោកអង្គុយទទួលកាហ្វេ នៅក្នុងស្តាម៉ាតនៃស្ថានីយ៍សាំងកាលតិចស្តុបបូកគោ កាលពីម៉ោង ៨៖៥០នាទីព្រឹក ថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។ លោក កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកបាញ់ចំនួន២គ្រាប់ ដោយ១ចំក្បាល និងមួយគ្រាប់ទៀត ចំដើមដៃធ្លាយ ទៅដល់ក្រោមដោះបណ្តាលឱ្យស្លាប់ នៅកន្លែងកើតហេតុតែម្តង។ ភ្លាមៗនោះដែរ កម្លាំងនគរបានបានចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យជាឃាតកម្នាក់រហ្សសនាម ជួប សម្លាប់ ក្រោយពីធ្វើសកម្មភាពបាញ់ប្រហារ លោក កែម ឡី។
ថ្លែងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់អគារ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយចំនួន របស់ទីបញ្ជាការដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស នៅព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា បានចាត់ទុកអំពើឃាតកម្មយ៉ាងព្រៃផ្សៃលើ លោកបណ្ឌិត កែម ឡី អ្នកវិភាគឯករាជ្យថា ជាការផ្ចាញ់ផ្ចាល ដល់សុខសន្តិភាព នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយសម្តេចស្នើឱ្យអ្នកនយោបាយទាំងអស់ កុំយកឃាតកម្មនេះ ដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយ។
សូមជំរាបថា នៅល្ងាចថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ ចៅក្រមស៊ើបសួរ នៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចចេញដីកាឃុំខ្លួនជន ដៃដល់ដែលបាញ់សម្លាប់ លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដោយចោទប្រកាន់ចំនួន២ករណី ដែលធ្វើឱ្យរូបគេប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគារមួយជីវិត។
តើមានអាថ៌កំបាំងអ្វី នៅពីក្រោយខ្នងនៃការបាញ់សម្លាប់ជនល្បាញល្បីទាំងពីររបស់កម្ពុជានោះ ដែលកើតឡើងនៅក្រោយបែកធ្លាយដំណឹងថា នឹងជួបផ្ទាល់ជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា?៕
ភ្នំពេញៈ គ្រូបង្រៀនរបាំជនជាតិកម្ពុជា ដែលមកតាំងទីលំនៅថ្មីម្នាក់ ឈ្មោះ ប៉ែន សាវ៉ាត ដែលរឿងរ៉ាវអតីតកាល និងបច្ចុប្បន្នកាលរបស់គាត់ រួមបញ្ចូលគ្នា នៅពេលអតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមម្នាក់ ដែលទទួលខុសត្រូវ លើការសម្លាប់គ្រួសាររបស់គាត់ និងសិស្សរបាំរបស់គាត់ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ បានដើរចូលក្នុងហាងលក់គ្រឿងទេសរបស់គាត់ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ទោះបីរឿងនេះ ជារឿងប្រឌិតក្តី វាផ្អែកទៅតាមការពិតជាក់ស្តែង។ ប្រធានបទចម្បង គឺការសងសឹក ប៉ុន្តែវាក៏និយាយអំពីបុរសម្នាក់ ដែលបានបាត់បង់សិល្បៈរបស់គាត់ ហើយបន្ទាប់មកតាមរបត់ពេលវេលា និងភូមិសាស្ត្រយ៉ាងចម្លែក បានរកឃើញវាជាថ្មីម្តងទៀត។ នៅពេលលោកបណ្ឌិត ហាំង ង៉ោ ផ្តល់បទសម្ភាស អំពីគម្រោងថតខ្សែភាពយន្តរឿង The Man From Year Zero ទៅឲ្យកាសែតឌឺណេសិន នៅទីក្រុងបាងកក កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៤ លោក សាវ៉ាត រីករាយយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះលោកក៏ស្ថិតនៅទីក្រុងបាងកកដែរ ធ្វើការសរសេរសាច់រឿងឡើងវិញ នៅពេលគាត់ (ហាំង ង៉ោ) ត្រូវបានគេធ្វើឃាត នៅក្រុងឡូសអេនជឺឡេស កាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៩៦។ ក្នុងអត្ថបទកាសែត Los Angeles Times ចុះថ្ងៃទី ២១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១០ កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅឌុច ដែលកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ត្រូវបានផ្តន្ទាទោស ចំពោះការចូលរួមរបស់គាត់ ក្នុងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម បានអះអាងថា៖ «លោក ហាំង ង៉ោ ត្រូវបានធ្វើឃាត ដោយសារតែគាត់ ដើរតួសម្តែង ក្នុងរឿងវាលពិឃាត។ សូម្បីតាមទ្រឹស្តីរួមគំនិតគ្នា វាពុំមានតក្កៈអ្វី ដែលខ្មែរក្រហម សម្លាប់ជ័យលាភីរង្វាន់ Academy នោះទេ ជាពិសេសនៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រនីញ៉ា»។ ប៉ុន្តែ លោក សាវ៉ាត ក៏មានមន្ទិល ចំពោះរបាយការណ៍ផ្លូវការ អំពីការធ្វើឃាតលោក ហាំង ង៉ោ ដែរ។ លោកនិយាយថា វាពិបាកនឹងយល់ ដែលថា មនុស្សល្បីដែលគេស្គាល់របស់កម្ពុជារូបនេះ អាចត្រូវគេធ្វើឃាត ដោយសារតដៃនឹងគម្រោងប្លន់ ពីសំណាក់ជនជាតិកម្ពុជាដូចគ្នានោះទេ។ លោកបន្តថា ៖«មួយខែមុនពេលគាត់ត្រូវបានធ្វើឃាត លោក ហាំង ង៉ោ បានប្រាប់ខ្ញុំថា គាត់មានគម្រោងមកធ្វើជាមន្ត្រី នៅប្រទេសកម្ពុជា ហើយខ្ញុំដឹងថា គាត់មានមុខរបរ និងផ្ទះសម្បែងនៅទីនោះ។ វាហាក់ដូចជាមានចម្ងល់ច្រើនជាងចម្លើយ។ ប៉ុន្តែ ក្តីឈឺចាប់ និងភាពស្រពេចស្រពិល ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ នឹងត្រូវដោះស្រាយបាន នៅក្នុងបារ៍តូចមួយ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលស្ថិតនៅលើផ្លូវលេខ ៥១ មានយីហោថា Victory។ បារ៍ Victory (វិមានជ័យជម្នះ) មានភ្ញៀវបែបមិនធម្មតា ជាអតីតសមាជិកក្រុមក្មេងពាល ខ្មែរកាត់អាមេរិក ដែលមានរូបសាក់ និងស្លៀកពាក់របៀបហ៊ីបហប ទាំងប្រុសទាំងស្រី ជាក្រុមមនុស្ស ដែលត្រូវបានបណ្តេញចេញពីផ្ទះសម្បែងរបស់ពួកគេ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក មកកាន់កម្ពុជា។ នៅបារ៍ Victory ជម្លោះចាស់ៗ ត្រូវបានទុកមួយអន្លើ ហើយអ្នកដែលទើបនឹងមកដល់ អាចទៅរកសុំជំនួយ ដំបូន្មាន ហើយថែមទាំងក្តីសង្ឃឹមផងដែរ។ តាមវប្បធម៌ស្មោះត្រង់ នៅបារ៍ Victory ដែលមើលទៅ ជាជម្រកច្រើនជាងបារ៍នោះ ជនត្រូវបាននិរទេស ពុំមានលាក់បាំងអតីតកាលរបស់ពួកគេ ឬអតីតកាលអ្នកផ្សេងឡើយ។ នៅទីនេះហើយ ដែលលោក ប៉ែន សាវ៉ាត បានដឹងច្រើន អំពីការធ្វើឃាតទៅលើលោក ហាំង ង៉ោ។ “OG Dicer”(មិនមែនជាឈ្មោះពិតរបស់គាត់ទេ) ជាអតីតបងធំ ក្រុមអន្ធពាល សម្បូណ៌វោហារ កម្ពុជា ដែលដឹងរឿងរ៉ាវច្រើនពីពិភពក្មេងអន្ធពាលអាមេរិក ក្នុងទសវត្សរ៍ទី ១៩៨០ និង ១៩៩០។ Dicer ត្រូវបានការិយាល័យអន្តោប្រវេសន៍អាមេរិក ចាប់ពីផ្ទះរបស់គាត់ នៅក្រុងឡុងប៊ិក រដ្ឋកាលីហ្វ័រនីញ៉ា រួចបញ្ជូនត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ផ្ទុយពីឆន្ទៈរបស់គាត់ នៅខែមីនា ឆ្នាំ ២០០៤។ Dicer បានប្រាប់ខ្ញុំថា គាត់រស់នៅប្លុកលេខ ៣២០០ ប្លុកជនអន្ធពាល នៃពន្ធនាគារ សង្កាត់ឡូសអេនជឺឡេស នៅក្នុងបន្ទប់ឃុំឃាំងជាប់ឃាតក ដែលសម្លាប់លោក ហាំង ង៉ោ ឈ្មោះ Oriental Lazy Boyz Jason Chan, Tak Sun Tan និង Indra Lim ជាទីដែលលោក បានចំណាយពេលចំនួន ២ ឆ្នាំកន្លះ នៅទីនោះ។ លោកបានថ្លែងថា៖«ខ្ញុំដឹងពីរឿងខ្សឹបខ្សៀវ តាំងពីពួកគេ បានប្រឡូកក្នុងបញ្ហានេះដំបូងមក។ មានគេប្រាប់ពួកគេថា លោក ហាំង ង៉ោ មានកាបូបមួយ ដែលមានប្រាក់រាប់ពាន់ដុល្លារ លាក់ទុកក្នុងគូថរថយន្ត Mercedes របស់គាត់ ហើយពួកគេបានដឹងថា គាត់ពាក់ខ្សែក និងបន្តោងមាស ព្រមទាំងនាឡិកាម៉ាក Rolex។ ពួកគេបានចេញទៅប្លន់គាត់»។ លោកបន្តថា៖ «វាពុំមាននរណា នៅពីក្រោយអំពើសម្លាប់នោះទេ។ ខ្ញុំដឹង ព្រោះខ្ញុំបានសួរពួកគេនៅពេលខ្ញុំជាបងធំ ក្នុងប្លុកជនអន្ធពាលនោះ ពួកគេមិននិយាយកុហក់ខ្ញុំ ឬមិត្តភក្តិដទៃទៀតទេ»។ នៅបារ៍ Victory ជាមួយនឹងអ្នកជំនាញថតរូប វ័យចំណាស់ Al Rockoff ការសន្ទនាគ្នា មានចាប់តាំងពីការប្រតាយប្រតប់គ្នា របស់ក្រុមជនអន្ធពាល នៅសាលារៀន អំពើអយុត្តិធម៌ ក្នុងសហគមន៍ ការតស៊ូជម្នះ ដើម្បីបានរៀនសូត្រ រស់នៅបរទេស និងការខកចិត្តរបស់គ្រួសារប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើន ដែលមិនត្រូវបានគេយកចិត្តទុកដាក់នៅអាមេរិក។ ខ្មែរនិរទេសភាគច្រើន មានអារម្មណ៍ថា ត្រូវគេក្បត់ចំពោះការដាក់ទណ្ឌកម្មលើពួកគេ និងមិនយល់ពីមូលហេតុអ្វីបានជាការបញ្ជូនត្រឡប់មកវិញទាំងនោះ មានការ កើនឡើង នៅក្រោមរដ្ឋអំណាចរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា។ អ្នកត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់មកវិញម្នាក់ បានអះអាងថា៖ «គាត់គ្រាន់តែប្រើក្រុមជនជាតិភាគតិច ដើម្បីទទួលបានសំឡេងឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ»។ ក្រឡេកមើលអតីត កាលវិញ ជនភៀសខ្លួនអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលតាំងទីលំនៅថ្មី ដោយសាររងទុក្ខវេទនាពីសង្គ្រាម នៅតំបន់ទីក្រុងក្រីក្រ សម្បូរអំពើហិង្សាជនជាតិស្បែកខ្មៅ និងម៉ិកស៊ិក មិនមែនជាមាគ៌ាល្អ ឆ្ពោះទៅរកក្តីសុបិនអាមេរិកទេ ទោះបីវាគ្រាន់បើជាងសម្រាប់មនុស្សសំណាងមួយចំនួន ដូចជាលោក ហាំង ង៉ោ ក្តី។ យោងតាម Dicer ការនិយាយអំពីការធ្វើឃាតលោក ហាំង ង៉ោ មិនបញ្ឈប់ទេ នៅតាមដងផ្លូវ ឬជាមួយសមាជិកក្រុមអន្ធពាលកម្ពុជា នៅតាមប្លុកអន្ធពាល នៃសង្កាត់ LA ដែលមានមនុស្សអ៊ូអរ។ លោកបន្តថា៖ «យើងទាំងអស់គ្នាខឹង ដែលពួកគេបានសម្លាប់មនុស្សល្បីរបស់កម្ពុជានោះ។ ពួកគេប្រាប់ខ្ញុំថា ពួកគេសុទ្ធតែជក់ថ្នាំនៅពេលពួកគេសម្លាប់នោះ។ អាល្ងើទាំងនោះ ថែមទាំងមិនដឹងថា នរណា ដែលពួកគេសម្លាប់ផងនោះទេ រហូតទាល់តែដល់ពេលពួកគេ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន»។ ពេលខ្លះ អាជ្ញាធរបានប្រាប់ការពិត។ ឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការសម្លាប់ហិង្សា អាចកើតឡើង គ្មានការគ្រោងទុក ហើយគ្មានសតិ ហើយសូមអរគុណ Dicer ដែលជួយធ្វើឲ្យការសម្លាប់លោកបណ្ឌិត ហាំង ង៉ោ ដែលមានការមន្ទិលសង្ស័យ នៅទីបំផុតត្រូវបានបកស្រាយ៕
No comments:
Post a Comment