Sunday, February 18, 2024

ព្រះ​ធម្មោរាជា​ទី​៤​-​រជ្ជកាល​ទី​២ (១៧០៦-១៧១០)

   ព្រះរាជា​អង្គ​នេះ​មិន​បាន​ទទួល​ព្រះរាជ​ពិធី​អភិសេក​ទេ​កាលពី​ទ្រង់​សោយរាជ្យ​លើក​មុន ព្រោះ​នៅ​ក្មេង​ពេក គឺ​ទើប​តែ​មាន​ព្រះ​ជន្មាយុ​១២​ព្រះ​វស្សា​ប៉ុណ្ណោះ ។ ទ្រង់​បាន​ដាក់​រាជសម្បត្ដិ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៧០៤ ។ នៅ​ពេល​ដែល​ព្រះ​អង្គ​ឡើង​គ្រង​រាជបល្ល័ង្ក​សា​ជា​ថ្មី​នេះ ទ្រង់​មាន​ព្រះ​ជន្ម​១៧​ព្រះ​វស្សា​ហើយ ហើយ​បាន​ត្រូវ​អភិសេក​ក្រោម​ព្រះ​នាម​ថា «ព្រះ​ស្រី​ធម្មោរាជា​ធិរាជ​រាមាធិបតី​បរមបពិត្រ» ជា​ព្រះរាជា​ស្នង ឯ​ព្រះ​បិតា​របស់​ព្រះ​អង្គ​វិញ បាន​ទទួល​យក​ព្រះ​ឋានៈ​ជា​ព្រះ​ឧភយោរាជ គឺជា​ឋានៈ​ដែល​គេ​តែងតែ​ប្រគល់​ថ្វាយ​ដល់​ព្រះរាជា ដែល​មិន​ចង់​ទទួល​យក​រាជសម្បត្ដិ ឬ​ក៏​ត្រូវ​គេ​បំបែក​ពី​រាជសម្បត្ដិ ។  និយាយ​ពី​ពួក​លាវ​ដែល​នាំ​គ្នា​មក​កម្ពុជា​តាម​ស្ដេច​របស់​ខ្លួន​វិញ បាន​ត្រូវ​ព្រះរាជា​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​ខែត្រ​បាទី​ជាមួយ​ពួក​លាវ​មួយ​ក្រុម​មុន​ដែល​កាលពី​ឆ្នាំ​១៥៦១​ក្រុម​នេះ​គេ​ឱ្យ​នៅ​ឯ​បារាយណ៍​ តែ​បន្ទាប់​មក បាន​ឱ្យ​មក​រស់នៅ​ទី​នេះ​ដែរ​ក្រោយ​ពី​មាន​បះបោរ​ម្ដង​រួច​មក ។

 ភូមិ​ដែល​ពួក​លាវ​នេះ​រស់នៅ គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​ឱ្យ​ថា ភូមិ​បារាយណ៍​ក្បាតជុំ​ មាន​ន័យ​ថា​ភូមិ​ពួក​អ្នក​បះបោរ​នៅ​បារាយណ៍ ។​ ដោយ​មាន​ការ​ជួយ​គាំទ្រ​ពី​បណ្ដា​ជនរួមជាតិ​គេ ពួក​អ្នក​មក​ដល់​ថ្មី​បាន​បង្ក​ការ​លំបាក​ដល់​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ម្ដង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៧០៨ ។ ព្រះរាជា​បាន​ចាត់​ឱ្យ​មន្ដ្រី​២​នាក់​មក​នាំ​ពួក​នេះ​ទៅ​រស់​នៅ​ឯ​កោះ​រាពណ៍​វិញ តែ​ពួក​នេះ​មិន​ព្រម ហើយ​ក៏​ប្រមែ​ប្រមូលគ្នា​បះបោរ​ជា​ចំហ​ឡើង ។ ព្រះរាជា​ក៏​ចាត់​ឱ្យ​កងទ័ព​ចេញ​មក​បង្ក្រាប ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​ពួក​លាវ​នេះ​បំបែក​គ្នា​ជា​៣​កង គឺ​កង​ទី​១​រត់​ចូល​ព្រៃ កង​ទី​២​រត់​ទៅ​កូសាំងស៊ីន រីឯ​កង​ទី​៣​រត់​ទៅ​រក​ព្រះកែវហ្វ៊ា​អង្គ​ឯម ដែល​ត្រូវជា​ព្រះ​ភាគិនេយ្យ​របស់​ព្រះជ័ជេដ្ឋា​ផង និង​ត្រូវជា​បុត្រ​សុណិសា​ព្រះ​អង្គ​ផង ។ ព្រះកែវហ្វ៊ា​នេះ​បាន​ដក​ព្រះ​កាយ​ឆ្ងាយ​ពី​រាជវាំង​ប្រកប​ទៅ​ដោយ​ចរិត​ប្រឆាំង តាំង​តែ​ពី​ពេល​ដែល​ទ្រង់​បាន​ដាក់​រាជសម្បត្ដិ​ថ្វាយ​ព្រះ​បិតា​ក្មេក​វិញ នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៧០១ ។ គេ​បារម្ភ​ព្រះកែវហ្វ៊ា​នេះ​ធ្វើ​តម្រាប់​តាម​ព្រះ​បិតា​ព្រះ​អង្គ​ដែរ គឺ​ព្រះ​ឧភយោរាជ​អង្គ​នន់ ។  តាម​ពិត​ទៅ​ព្រះកែវហ្វ៊ា​ទ្រង់​រង់​ចាំតែ​ឱកាស​នឹង​ចាប់​កាន់​អាវុធ​ប្រឆាំង​ប៉ុណ្ណោះ ។​

 ព្រឹត្ដិការណ៍​បះបោរ​របស់​ពួក​លាវ​នេះ​ជា​ឱកាស​ល្អ​ហើយ​ ទ្រង់​ក៏​ប្រកាស​ខ្លួន​ព្រះ​អង្គ​ជា​អ្នក​ការពារ​ពួក​នោះ​ហើយ​បាន​ហៅ​មេ​ធំ​របស់​ពួក​គេ​ឈ្មោះ សុកុណា​បាទ​ ឱ្យ​ត្រលប់​មក​ពី​កូសាំងស៊ីន​មក​វិញ ។ សុកុណា​បាទ​ត្រលប់​កម្ពុជា​ជាមួយ​នឹង​ទ័ព​អាណ្ណាម​២​ម៉ឺន​នាក់​ដែល​គេ​បាន​កេណ្ឌ​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ដែល​រួមគំនិត​ជាមួយ​ព្រះកែវហ្វ៊ា ។​ ក្នុង​ពេល​ជាមួយ​គ្នា​នោះ​ ព្រះកែវហ្វ៊ា កេណ្ឌ​បាន​ទ័ព​កួយ និង​សំរែ​១​ម៉ឺន​នាក់​ដែរ ។ ព្រះកែវហ្វ៊ា​ដឹកនាំ​ទ័ព​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​រាជធានី​ឧត្ដុង្គ រីឯ​សុកុណា​បាទ​ចាប់​វាយ​យក​អាណា​ខែត្រ​ខាងកើត ។ ទ័ព​ទាំង​២​ធ្វើ​សកម្មភាព​លឿន​រហ័ស​ណាស់ ទាល់​តែ​ព្រះរាជា និង​ព្រះ​អនុជ​អង្គ​ទង​ដែល​មាន​ព្រះ​ជន្ម​១៨​ព្រះ​វស្សា​ហើយ​ត្រូវ​ព័ទ្ធ​ជាប់​នៅ​ក្នុង​បន្ទាយ​ឧត្ដុង្គ ។​ ព្រះរាជា​ទប់ទល់​ជាមួយ​ទ័ព​សត្រូវ​អស់​ពេល​៣​ខែ ទ្រាំ​លែង​បាន​ទើប​ទ្រង់​វាយ​បើក​ខ្សែ​ត្រៀម​រត់​គេច​ចេញ​នា​ពេល​យប់​មួយ​សំដៅ​ទៅ​ស្រុក​សៀម ដោយ​នាំ​យក​ព្រះរាជ​បុត្រា​របស់​ព្រះរាជា​មួយ​អង្គ ដែល​ប្រសូត​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៧០៦ ទៅ​ជាមួយ​ផង ។

No comments:

Post a Comment