ថ្ងៃនេះខ្ញុំលើកអំពីសង្រ្គាមវៀតណាម ចិន ឆ្នាំ ១៩៧៩ មិនមែនជាការរៀបរាប់បែប លំៗ តែជាការវិភាគ បែប វិទ្យាសាស្រ្តយោធា
(១) មូលហេតុនៃសង្រ្គាម ចិន វៀតណាម ទី១ ចំណែកសង្រ្គាមធំជាងទី១ គឺសង្រ្គាមទី ២ ឆ្នាំ ១៩៨៦ ដែលមាន ពត័មានថា ទ័ពវៀតណាមស្លាប់ជាង ១ លាននាក់ក្នុងរយៈសង្រ្គាមតែជាង ៣ខែ៖
- យោងតាមភាគីចិន គឺវៀតណាម លើកទ័ពចូលកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានអាសនៈនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ និងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ UN ដែលវៀតណាមមានទ័ពជាងប្រមាណ ១,២លាន ទៅ ២ លាននាក់ ។
- យោងតាមភាគីអ្នកតស៊ូព្រំដែន ៖ សីហនុ សឺនសាន យល់ថា វៀតណាមចូលឈ្លានពានកម្ពុជា ព្រោះក្រោយរំដោះថ្ងៃទី ៧ មករា ១៩៧៩ ទ័ពវៀតណាមមិនបានផ្ទេរអំណាចឲ្យ ភាគីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ក៍មិនបានសុំការអនុញ្ញាតិពី ក្រុមប្រឹក្សា UN ដែរ ។ វៀតណាម ថាបានសុំទៅ សូវៀត តែសូវៀត និង ចិន មិនត្រូវគ្នា ។ មានការប្រជុំគ្នារវាងក្រុមអ្នកតស៊ូ ដូចជា សឺនសាន សីហនុ...គេថា មិនដែលស្គាល់ទេ ឈ្មោះ ប៉ែន សុវណ្ណ
- យោងតាមគាគីវៀតណាម និង រុស្សី៖ វៀតណាមលើទ័ពស្ម័គ្រចិត្តចូលមករំដោះប្រជាជនកម្ពុជាចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ប៉ុលពត ដែលសម្លាប់ប្រជាជន កម្ពុជាអស់ជាង ៣ លាននាក់
- យោងតាម UN ជាក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ៖ សូវៀត ជាភាគីនៅ UN មិនបានប្រាប់ទៅ ចិន ក៍មិនបានរាយការណ៍ទៅ បារាំង អាមេរិក អគ្លេស ដែលជា តំណាង ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខដែរ ដូច្នេះ ភាគីចិន វាយប្រទេសវៀតណាមពីខាងជើង ចំណែកភាគ ណាតូ NATO ពង្រាយទ័ពតាមព្រំដែនខាងលិចកម្ពុជា និង វាយប្រហារពីខាងប្រទេសថៃមកវិញ ក៍មិនមានការខុសឆ្គងដែរ
- ភាគីក្រុងភ្នំពេញ ឬ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា៖ ដឹងថារបបប្រល័យ ពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមសម្លាប់ប្រជាជនខ្មែរ តែក៍ដឹងថា កងទ័ពវៀតណាម សំខាន់ណាស់ដែរក្នុងការទប់ស្កាត់ការវិលមកវិញនៃរបបខ្មែរក្រហម ដូច្នេះ សង្រ្គាម ចិន វៀតណាមឆ្នាំ ១៩៧៩ គឺប្រជាជនកម្ពុជានៅ ប្រទេសកម្ពុជា មិនបានដឹងទេ គ្រាន់តែឆ្ងល់ថា ម៉េចបានជា មានការដកទ័ពចាស់ៗ ចេញពីកម្ពុជា ហើយឃើញមានទ័ពក្មេងៗ សិស្សសាលា មកពីវៀតណាមទៅវិញ!! ភាគីក្រុងភ្នំេពេញ ប្រកាសថាមានមនុស្សសំខាន់ ២៧ នាក់ដឹកនាំទ័ពចូលមករំដោះក្រុងភ្នំពេញ ដែលគ្មានឈ្មោះ ប៉ែន សុវណ្ណ ទេ ក្នុងបញ្ជី
សរុបមកសង្រ្គាមចិន វៀតណាមឆ្នាំ ១៩៧៩ នេះគឺជាការសង់តង់គ្នាណាស់ ពិតជាចាំបាច់ណាស់ក្នុងការ ផ្ទុះសង្រ្គាម! ព្រោះគ្រប់ភាគី សុទ្ធតែ មិនស្គាល់ថា នណាជា ប៉ែន សុវណ្ណ ទេ !។ ម្យា៉ង ភាគីចិនថា សង្រ្គាមនេះជាការ ព្រមាន និងថា ការដកទ័ពចេញ ព្រោះសម្រេចតាមគោលបំណង !! សួរថា អ្វីជាគោលបំំនងកាលណោះ? គឺការដែលកងទ័ពវៀតណាម ដកចេញពីកម្ពុជា ក្រោយ១០ឆ្នាំ (១៩៧៩-១៩៨៩) ពីព្រោះវាទាមទារពេលវេលារៀបចំការបោះឆ្នោត ផ្ទេរអំណាច..ការនេះវាទាក់ទងថា ម៉េចបានជាមានសង្រ្គាម ចិន វៀតណាមឆ្នាំ ១៩៨៦? ម៉េចបានជាមានសង្រ្គាមព្រំដែនកម្ពុជា ថៃឆ្នាំ ១៩៨៥? ម៉េចបានជាមានសង្រ្គាម កម្ពុជា ថៃ ឆ្នាំ ១៩៨៦ដែរ? យើងប្រហែលជាធ្លាប់តែដឹងពីសង្រ្គាម ខ្មែរ និង ខ្មែរ តែមិនដឹងថា ថៃ ដឹកនាំទ័ពធ្វើសង្រ្គាមតាមព្រំដែនទេ !!!ម៉េចបានជាមានការដកទ័ពវៀតណាមឆ្នាំ ១៩៨៩? នេះគឺមកពីលទ្ធផលនៃសង្រ្គាម ចិន វៀតណាមឆ្នាំ ១៩៧៩ និង ឆ្នាំ ១៩៨៦ មិនដែលនៅសុខៗ វៀតណាមគេព្រម ដកទ័ពទេ !!
(២) តើភាគីចិន និង វៀតណាម ប្រើកងទ័ពប៉ុន្មាន?
- យោងតាមភាគីចិន៖ ខាងទ័ពចិនថា ចិនប្រើទ័ព ២០០,០០០នាក់ រថក្រោះជាង ៤០០គ្រឿង ឯវៀតណាម មានទ័ព ១០០,០០០ នាក់ និង សេនាជន កងការពារព្រំដែនចំនួន ១៥០,០០០ នាក់
- យោងតាមភាគីវៀតណាម៖ ខាងទ័ពវៀតណាម ថា ចិនប្រើទ័ព ៦០០,០០០ នាក់ រថក្រោះ ៥៥០ គ្រឿង។
(៣) អំពីការខូចខាត
- ភាគីចិនថា ទ័ពវៀតណាមមាន ១០០,០០០នាក់ ស្លាប់អស់ ៣០,០០០នាក់ របួសអស់ ៣២,០០០នាក់ នៅសល់ ៤០,០០០ នាក់ទៅផ្ទុះវិញ។ ចិនថា វៀតណាមប្រើសេនាជន ១៥០,០០០ នាក់ ស្លាប់អស់ ១០០,០០០ នាក់។
- ភាគីវៀតណាម ថា ទ័ពចិន ៣០០,០០០ នាក់ ស្លាប់អស់ ២៦,០០០នាក់។ វៀតណាមថា ទ័ពចិនសម្លាប់ប្រជាជនស៊ីវិលអស ១០០,០០០ នាក់។
(៤) អំពីទិដ្ឋភាពនយោបាយ
- ភាគីចិនប្រកាសថា ជោគជ័យក្នុងសង្រ្គាម ព្រោះសម្រេចគោលបំណង
- ភាគវៀតណាម ប្រកាសជោគជ័យ ក្នុងសង្រ្គាម ព្រោះទ័ពចិនដកថយអស់ទៅវិញ ប្រើទ័ពតិច ឈ្នះទ័ពច្រើន ! ស្លាប់តិច ខូចខាតតិច !
សង្គ្រាមចិន-វៀតណាម (Sino-Veitnam War) 中越戰爭 (zhong yue zhan Zheng)
(Third Indochina War)
សង្គ្រាមននេះគឺជាការប្រយុទ្ធតាមព្រំដែនរយៈពេលខ្លីរវាងប្រទេសចិននិងប្រទេសវៀតណាម នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧៩។ នេះជាការផ្តល់មេរៀនដល់វៀតណាម ក្រោយពីប្រទេសនេះបានបញ្ជូនកងទ័ពចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីបណ្ដេញពួកខ្មែរក្រហមដែលគ្រប់គ្រងប្រទេសដោយការកាប់សម្លាប់ និងជាសម្ព័ន្ធមិត្តចាក់ទឹកមិនលិចរបស់ចិន។ សង្គ្រាមនេះកើតឡើងនៅថ្ងៃទី១៧ ខែកុម្ភៈ-ថ្ងៃទី១៦ ខែមិនា ឆ្នាំ១៩៧៩ (៣សប្តាហ៍និង៦ថ្ងៃ) ដោយប្រទេសទាំងពីរសុទ្ធតែបាន អះអាងពីជ័យជំនះរៀងៗខ្លួន ដោយចិនបានដកទ័ពចេញពីវៀតណាមហើយទ័ពវៀតណាមនៅតែបន្តមានវត្តមានក្នុងប្រទេកម្ពុជា ទោះបីជាសង្គ្រាមទ្រង់ទ្រាយធំត្រូវបានបញ្ចប់តែ ការប៉ះទង្គិចប្រដាប់អាវុធតូចៗនៅតាម បណ្តោយព្រំដែននៅតែមានរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩០។
ក្នុងការប្រយុទ្ធនេះចិនបានប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ពរបស់តំបន់សឹកគួនមិងនិងកាងស៊ូ ចំនួន ២០០, ០០០នាក់ និងរថក្រោះចំនួន ៤០០-៥៥០គ្រឿង (ទិន្នន័យ PLA)តែវៀតណាមអះអាងថាមានកម្លាំងទ័ពរហូតដល់ ៦០០,០០០ នាក់ ដោយវៀតណាមមានកម្លាំងទ័ពត្រឹមតែ ៧០,០០០-១០០,០០០ នាក់ និងកម្លាំងស្ម័គ្រចិត្ត(សេនាជន)១៥០, ០០០នាក់ ប៉ុណ្ណោះសម្រាប់ទប់ទល់ ។
ដោយការខូចខាតភាគីចិនស្លាប់ចន្លោះពី ៦,៩៥៤នាក់ -៨,៥៣១ នាក់ របួស ១៤,៨០០នាក់ -២១,០០០នាក់ ត្រូវចាប់ខ្លួន ២៣៨នាក់ រថក្រោះ៤២០គ្រឿង ត្រូវបានបំផ្លាញ និងកងកាំភ្លើងធំ ៦៦ កាណុងរងការខូចខាត។ តែតួលេខលោកខាងលិចមានរហូតដល់ ២៦, ០០០នាក់ ស្លាប់របួស ៣៧,០០០នាក់។ ទ័ពវៀតណាមស្លាប់ចន្លោះពី ៣០, ០០-៥៧,០០០នាក់ សេនាជនស្លាប់៧០,០០០នាក់ ចាប់ខ្លួនបាន ១,៦៣៦នាក់ រថក្រោះបំផ្លាញ ១៨៥គ្រឿង កាំភ្លើងធំ ២០០គ្រឿងត្រូវកម្ទេច ជើងទម្រកាំជ្រួចចំនួន០៦ត្រូវបំផ្លាញ។តួលេខលោកខាងលិចស្លាប់ចន្លោះពី ៣០,០០០-៣៥,០០០នាក់ របួស៣២,០០០នាក់។ កងទ័ពចិនរុលចូលភាគខាងជើងវៀតណាមហើយកាន់កាប់បានទីក្រុងជាច្រើននៅតាមបណ្តោយព្រំដែន។
នៅថ្ងៃទី០៦ ខែមិនា ឆ្នាំ១៩៧៩ ចិនប្រកាសថាមាត់ទ្វារចូលក្រុង ហាណូយ ត្រូវបានបើកហើយ ប្រតិបត្តិការសឹកជោគជ័យ...ថ្ងៃដំបូងនៃការប្រយុទ្ធ កងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនប្រើយុទ្ធវិធីរលកមនុស្ស ក្នុងចំនួនមហាសាលលុកចូលទៅក្នុងទឹកដីវៀតណាម ឈ្លានពានយកក្រុងបានចំនួន០៣ គឺCao Bang, Lao Cai, Lang Son តែចិនក៏រងនូវការខូចខាតយ៉ាងដំណំផងដែរ ព្រោះការប្រើយុទ្ធវិធីរលកមនុស្សបែបបូរាណ និងមានអាវុធដែលចាស់មិនទំនើបដូចវៀតណាម ព្រោះវៀតណាមពេលនោះមានទាំងអាវុធរបស់សូវៀត និងរបស់អាមេរិកដែលបន្សល់ទូកក្រោយពេលចាញ់សង្រ្គាម គេអាចសង្កេតឃើញពីការក្រែងរអារបស់ចិន ចំពោះអាវុធយុទ្ធភ័ណ្ឌរបស់វៀតណាមក្នុងការធ្វើសង្រ្គាមរយៈពេល ១៦ ថ្ងៃនេះបានដោយសារចិនស្ទើរតែមិនបានប្រើប្រាស់ទ័ពជើងអាកាសក្នុងការប្រយុទ្ធ ព្រោះវៀតណាមមានកាំជ្រួចប្រឆាំងយន្តហោះ ប្រភេទ SAM រាប់មិនអស់ ដូច្នេះចិនចចាំបាច់ត្រូវប្រើកកាំភ្លើងធំ រថក្រោះ និងថ្មើរជើងជំនួសវិញ។
ចំនែកវៀតណាម ប្រើយុទ្ធវិធីបាញ់កបាញ់កាំភ្លើងធំចេញពីទីខ្ពស់សំដៅហ្វូងមនុស្សនិងរថពាសដែក ការប្រយុទ្ធតាមប៉មនិងរូងក៏មានប្រសិទ្ធភាពដែរក្នុងការរុលទៅមុខរបស់កងទ័ពចិន ការបញ្ជូនកម្លាំងបម្រុងមានការយឺតយ៉ាវ ជាសាហេតុននាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរមេទ័ពជាច្រើនរូប ក៏ជាមូលហេតុចេញពីការចល័តកម្លាំងននេះដែរ។ ក្រោយពីទទួលរងការខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក្នុងរយៈពេល០៣ថ្ងៃដំបូងកងទ័ពចិន បានផ្លាស់ប្ដូរផែនការប្រយុទ្ធភ្លាមដោយការប្រើកកាំភ្លើងធំក្នុងចំនួនមហាសាល ផ្លោងដាក់ខ្សែត្រៀមការពាររបស់វៀតណាម កៀបមិនឲ្យងើបក្បាលរួច រហូតអ្នកសង្កេតការណ៍សង្រ្គាមសរសេរថាមិនដែលធ្លាប់ឃើញ សង្រ្គាមណាដែលមានការបាញ់កាំភ្លើងធំធ្ងន់ធ្ងរនិងខ្លនិងខ្លាំងក្លាដូចសង្រ្គាមននេះទេ ពោលគឺចិនបាញ់ដាក់វៀតណាមក្នុង១វិនាទី១គ្រាប់ ទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ។
ចំណែកការប្រយុទ្ធក្នុងលេណដ្ឋាន និងក្នុងរូងដែលធ្លាប់តែមានប្រសិទ្ធភាពកាលពីប្រយុទ្ធជាមួយអាមេរិច ប្រើការក្នុងការបប្រយុទ្ធលើកនេះមិនបានផលនោះទែ ព្រោះចិនប្រើម៉ាស៊ីនបាញ់ភ្លើងចូលរូងដុតសម្លាប់ទាហានវៀតណាមតែម្តង។
ព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិប្រចាំថ្ងៃសកម្មជនវៀតណាមនាំគ្នារំឭកខួប៣៥ឆ្នាំនៃសង្រ្គាមវៀតណាម-ចិនឆ្នាំ១៩៧៩
ដោយ សេង ឌីណាចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ 16/02/2014
សកម្មជនវៀតណាមនាំគ្នារំឭកខួប៣៥ឆ្នាំនៃសង្រ្គាមវៀតណាម-ចិនឆ្នាំ១៩៧៩ សកម្មជនប្រឆាំងចិននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មរឭកខួប ៣៥ឆ្នាំ នៃសង្រ្គាមវៀតណាម-ចិន ឆ្នាំ១៩៧៩ REUTERS/Kham
ថតកម្មវិធីនេះទុក
នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ សកម្មជនវៀតណាមប្រមាណជា ១០០នាក់ បានប្រមូលផ្តុំគ្នា នៅក្នុងទីក្រុងហាណូយ ដើម្បីរំឭកខួប ៣៥ឆ្នាំ នៃសង្រ្គាម រវាងចិន និងវៀតណាម ដែលបានផ្ទុះឡើង កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ ក្រោយពីវៀតណាមបានបញ្ជូនកងទ័ពចូលទៅវាយបណ្តេញពួកខ្មែរក្រហមចេញពីអំណាច។
ការជួបជុំគ្នារំឭកខួប ៣៥ឆ្នាំ នៃសង្រ្គាមចិន-វៀតណាម នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ បានប្រព្រឹត្តទៅដោយមិនមានការរារាំងពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាមនោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ សកម្មជនវៀតណាមបានបង្ហាញនូវការមិនសប្បាយចិត្ត ដែលរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមមិនបានរៀបចំពិធីផ្លូវការណាមួយ ដើម្បីរំឭកខួបសង្រ្គាមនេះ។
សង្រ្គាមចិន-វៀតណាម នៅឆ្នាំ១៩៧៩ គឺជាសង្រ្គាមទ្រង់ទ្រាយធំមួយ ដែលពេលខ្លះត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា “សង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនលើកទី៣” (សង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនលើកទី១ គឺសង្រ្គាមប្រឆាំងនឹងអាណានិគមបារាំង នៅវៀតណាម ហើយសង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនលើកទី២ គឺសង្រ្គាមអាមេរិកនៅវៀតណាម ដែលពេលខ្លះត្រូវបានគេហៅដោយខ្លីថា សង្រ្គាមវៀតណាម)។
ដើមហេតុសំខាន់បំផុត ដែលនាំឲ្យផ្ទុះសង្រ្គាម រវាងចិន និងវៀតណាម នៅឆ្នាំ១៩៧៩ គឺអន្តរាគមន៍យោធារបស់វៀតណាម នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម។ នៅពេលនោះ ពិភពលោកកំពុងស្ថិតក្នុងសង្រ្គាមត្រជាក់ ហើយចិន និងសហភាពសូវៀត ក៏ជាគូប្រជែងគ្នាដ៏ធំមួយដែរ។ វៀតណាម គឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់សូវៀត។ ចំណែកខ្មែរក្រហម គឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ចិន។
នៅពេលដែលវៀតណាមបញ្ជូនកងទ័ពចូលទៅបណ្តេញខ្មែរក្រហមពីអំណាច ហើយកាន់កាប់ក្រុងភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ មេដឹកនាំចិននៅពេលនោះ គឺលោកតេង ស៊ាវភីង គិតថា នេះគឺជាយុទ្ធសាស្រ្តរបស់សូវៀត ក្នុងគោលដៅវាតទីពង្រីកឥទ្ធិពល នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយប្រើវៀតណាមជាកូនជឹង ដើម្បីមកទប់ទល់នឹងចិន។
នៅថ្ងៃទី១៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៧៩ ជាងមួយខែក្រោយពីកងទ័ពវៀតណាមវាយចូលដល់ភ្នំពេញ ហើយផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម ចិនក៏បានបញ្ជូនទ័ពប្រហែលជា ២ម៉ឺននាក់ អមដោយរថក្រោះ ២០០គ្រឿង ព្រមទាំងកងកាំភ្លើងធំផង បើកការវាយប្រហារទៅលើខេត្តប៉ែកខាងជើងប្រទេសវៀតណាម ដើម្បីជាការសងសឹកចំពោះអន្តរាគមន៍យោធាវៀតណាមនៅកម្ពុជា។
ក៏ប៉ុន្តែ ប្រតិបត្តិការយោធាចិន នៅវៀតណាម មិនបានប្រព្រឹត្តទៅដូចដែលចិនរំពឹងទុកនោះទេ ដោយសារតែទាហានវៀតណាមមិនចេញមកប្រយុទ្ធតទល់នឹងទាហានចិន។ ផ្ទុយទៅវិញ វៀតណាមបានប្រើយុទ្ធសាស្រ្តឧទ្ទាមទ័ពព្រៃ ដូចដែលវៀតណាមធ្លាប់ធ្វើជាមួយអាមេរិក ក្នុងសង្រ្គាមវៀតណាម។
នៅថ្ងៃទី៦ មីនា ក្រោយពីការវាយប្រយុទ្ធគ្នាអស់រយៈពេល ១៧ថ្ងៃ ចិនក៏បានចាប់ផ្តើមដកថយបន្តិចម្តងៗ រហូតដកកងទ័ពទាំងអស់ចេញពីវៀតណាម នៅថ្ងៃទី១៦ មីនា។ ការដកថយរបស់ចិនបានធ្វើឲ្យវៀតណាមប្រកាសថា ខ្លួនគឺជាអ្នកឈ្នះសង្រ្គាម ដោយអាចទប់ទល់នឹងការឈ្លានពានរបស់ចិន ដូចជាវៀតណាមធ្លាប់ធ្វើជាមួយអាមេរិក និងបារាំង។
ចិនវិញបានអះអាងថា ចិនដកកងទ័ពចេញពីវៀតណាមវិញ គឺដោយសារតែចិនបានសម្រេចតាមគោលដៅពីដំបូង គឺផ្តល់មេរៀនមួយដល់វៀតណាម ដែលហ៊ានចូលឈ្លានពានលើរបបខ្មែរក្រហម ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត និងអ្នកជំនាញខាងយុទ្ធសាស្រ្តទ័ព គេយល់ឃើញថា មានហេតុផលផ្សេងទៀត ដែលធ្វើឲ្យចិនដកថយចេញពីវៀតណាម គឺ ទីមួយ ចិនក៏មិនមានចង់ឲ្យសង្រ្គាមជាមួយវៀតណាម រាលដាលកាន់តែធំដែរ ដោយសារតែខ្លាចផ្ទុះសង្រ្គាមជាមួយនឹងសហភាពសូវៀត។ ម្យ៉ាងទៀត ទាហានចិនក៏ត្រូវរងការខូចខាតខ្លាំងផងដែរ ដោយសារតែយុទ្ធសាស្រ្តទ័ពព្រៃរបស់វៀតណាម។
ដូច្នេះហើយបានជាគេគិតថា នៅក្នុងសង្រ្គាមជាមួយវៀតណាម នៅឆ្នាំ១៩៧៩នេះ ថ្វីដ្បិតតែគេមិនអាចនិយាយថា ជាបរាជ័យរបស់ចិន ព្រោះចិនមិនមែនត្រូវកងទ័ពវៀតណាមវាយបង្រ្កាបឲ្យដកថយ ក៏ប៉ុន្តែ គេក៏មិនអាចនិយាយពីជ័យជម្នះរបស់ចិនដែរ ពីព្រោះថា ចិនដែលជាប្រទេសមានកម្លាំងទ័ពខ្លាំងជាង ជាអ្នកបើកការវាយប្រហារទៅលើវៀតណាមមុន ក្នុងគោលដៅថាចង់ផ្តល់មេរៀនដល់វៀតណាម ក៏ប៉ុន្តែ នៅទីចុងបំផុតទៅ កងទ័ពចិនខ្លួនឯងក៏ទទួលរងនូវការខូចខាតមិនតិចដែរ។
ទាហានចិន ត្រូវស្លាប់ជាង ៨ ៥០០នាក់ និងរបួស ជាង ២ម៉ឺននាក់។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់ចិន។ ខាងវៀតណាមវិញ អះអាងថា ទាហានចិនស្លាប់រហូតដល់ទៅ ៦ម៉ឺន ២ពាន់នាក់ឯណោះ។ ខាងវៀតណាមវិញ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមមិនបានផ្តល់តួលេខអំពីការខូចខាតខាងកងទ័ពទេ ក៏ប៉ុន្តែ ចិនអះអាងថា មានទាហានវៀតណាមស្លាប់ ប្រមាណជា ៤ម៉ឺន ២ពាន់នាក់ ក្នុងសង្រ្គាមនេះ៕
No comments:
Post a Comment