គង់ គាំ

គង់ គាំ ( កើតថ្ងៃទី៦ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤១ ) ជាអ្នកនយោបាយខ្មែរនិងជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ។ លោក​ធ្លាប់​ជា​អតីត​សមាជិកគណប្ស សមរង្ស៊ីនិង​ធ្លាប់​ជា​មេដឹកនាំ​របស់​ខ្លួន បន្ទាប់​ពី​ក សម រង្ស៊ីបាន​លាលែង​ពី​តំណែង​ដើម្បី​ដឹកំ ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ។ [១] លោក​ធ្លាប់​ជា​អតីត​សមាជិកគណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជានិង​ធ្លាប់​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​ពី​ឆ្នាំ ១៩៨៦ ដល់​ឆ្នាំ ១៩៨៧។

នៅឆ្នាំ២០១៩ លោកគង់ គាំ ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានកិត្តិយសគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ។

តាមពត៍មានថា គណបក្សថ្មីឈ្មោះថា « គណបក្ស កែទម្រង់ » ៖ថ្ងៃ 28 សីហា 2020 ៚ ឥស្សរជន 3 នាក់ ដែលសុំសិទ្ឋិធ្វេីនយោបាយម្សិលមិញ ត្រូវបាន ខ្ញុំ ដឹងថា នឹងសាកល្បង ប្រមូលម្តុំ មនុស្សធ្លាប់ល្បីឈ្មោះ ក្នុងបក្សសង្រ្គោះជាតិកន្លងមក បង្កេីតបក្សថ្មីមួយ ដែលកែទម្រង់ពីបក្សសង្រ្គោះជាតិ ទៅជាបក្ស កែទម្រង់ ដោយប្រមូលផ្តុំត្រកូល គង់ , រៀល ខេមរិន្រ្ទ, បូករួមជាមួយបក្សលោក យ៉ង់ សាំងកុមា និង បក្សបង្កេីតថ្មី ហេីយលេីកយកទៅប្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិ ថាតេីបក្សហ្នឹង ចូលប្រកួតជាមួយបក្សកាន់អំណាចឆ្នាំ 2022 និង ឆ្នាំ 2023 អាចទទួលយកបានអត់ ?

1. ៚ លោក សុន ឆ័យ ដែលគេមេីលឃេីញថា ជាមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ក្នុងបក្សជាអចិន្រ្តៃយ៍បក្សសឺន សាន, បក្ស សម រង្សុី និង បក្សសង្រ្គោះជាតិ ជាមន្រ្តីម្នាក់ដែលមានសមត្ថភាពការងារ ប្រហាក់ប្រហែល សម រង្សុី តែអំណាចក្នុងបក្ស 0 % ទំនងជាមិនសូវសប្បាយចិត្ត នឹងអ្នកនៅក្បែរ សម រង្សុី លេបថ្ម លេបគ្រួស យូរមកហេីយ ទេីបគាត់ធ្វេីដូច្នេះ ។
2. ៚ លោក វ៉ា សាម៉ុន ជាមន្រ្តីថ្នាក់ល្មមភាគី កឹម សុខា ដែលមិនសប្បាយចិត្តនឹងមន្រ្តីក្បែរ កឹម សុខា ម្នាក់ ក៏បានសម្រេចចិត្តដូច្នេះដែរ ។ គាត់គេតែងឃេីញមានរូបភាពជិតដិតញឹកញាប់ជាមួយកូនស្រី កឹម សុខា គឺ កឹម មនោវិទ្យា ដែលចេញចូល វិមានរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ឋសភា និង សេតវិមានញឹកញាប់ ។
3. ៚ លោក វ៉ា សាម៉ុន ប្រហែលជាមិនភ្លេចទេ ដែលក្រុមកូនស្រី កឹម សុខា ធ្លាប់ប្រាប់ច្រេីនដងថា ទោះមនុស្សជាប់ឆ្នោតដោយរាស្រ្តទាំង 5007 រូប ចូលគណបក្សប្រជាជនទាំងអស់ តាមការអំពាវនាវរបស ហ៊ុន សែន ក៏សហគមន៍អន្តរជាតិ និង មហាអំណាចលោកសេរីមិនគាំទ្រដែរ ។
4. ៚ ដូច្នេះ ការឆ្វេចឆ្វាចសុំសិទ្ឋិនយោបាយ រៀបចំប្រមូលផ្តុំឥស្សរជន លេីកយកបង្ហាញសហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏ទំនងជាទៅមិនរួចទេ តែអ្វីដែលគេចង់បានគឺ កឹម សុខា មានសិទ្ឋិ សេរីភាព និង ដឹកនាំ បក្សនយោបាយមួយ ដែលមានតុល្យភាព ជាមួយបក្សអំណាច ។

អតីតតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងលោក សុន ឆ័យ និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់២នាក់ទៀតដាក់ពាក្យសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញលោក សុន ឆ័យ អតីតតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលភ្នំពេញ និងសមាជិកគណៈកម្មការនាយក២រូបទៀតនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក តាវ គឹមឈន និងលោក វ៉ា សាម៉ុន នៅថ្ងៃទី២៧ខែសីហានេះ បានដាក់លិខិតទៅកាន់លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីស្នើសុំលើកបម្រាម ផ្តល់នីតិសម្បទាឲ្យពួកគេអាចធ្វើនយោបាយឡើងវិញ។ ការស្នើសុំរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ៣រូបបន្ថែមទៀតនាពេលនេះ ធ្វើឲ្យអ្នកស្នើសុំនីតិសម្បទាធ្វើនយោបាយឡើងវិញសរុប ១២នាក់ហើយ ក្នុងចំណោមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន១១៨នាក់ ដែលត្រូវដកហូតសិទ្ធិធ្វើនយោបាយរយៈពេល៥ឆ្នាំ ដោយសាលដីកាតុលាការកំពូលកាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៧។ លោក ខៀវ សុភ័ក រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបញ្ជាក់ប្រាប់វិទ្យុបារាំង RFI នៅថ្ងៃនេះថាក្រសួងមហាផ្ទៃបានទទួលរួចហើយលិខិតទាំង៣នេះ ហើយកំពុងធ្វើការតាមនីតិវិធី៖សូមរំលឹកថា មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញកន្លងមក មានដូចជា: លោក គង់ គាំ លោក គង់ បូរ៉ា លោក រៀល ខេមរិន្ទ្រ លោក ជីវ កត្តា លោក កង គឹមហាក់ លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន លោក ច័ន្ធ សិលា លោក ស៊ិន សុវណ្ណនី និងលោកស្រី ទេព សិទ្ធី។

អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួនបីរូបស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ

ភ្នំពេញៈ អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួនបីរូប បានដាក់លិខិតទៅសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ស្នើសុំលើកបម្រាមសិទ្ធិនយោបាយ ដើម្បីផ្តល់នីតិសម្បទាឡើងវិញ។ ការស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញនេះ បានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០។

អតីតមន្ត្រីនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានដាក់លិខិតដើម្បីបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញរួមមានៈ

១. លោក សុន ឆ័យ អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលភ្នំពេញ និងជាអតីតសមាជិកគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។

២. លោក វ៉ា សាម៉ុន អតីតសមាជិកក្រុមការងារ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តកំពង់ចាម និងជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយក អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។

៣. លោក តាវ គឹមឈន អតីតសមាជិកក្រុមការងារ ខេត្តកំពង់ចាម និងជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយក អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។

នៅក្នុងលិខិតរបស់មន្ត្រីទាំងបីរូបបានជម្រាបជូនសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ថា រូបខ្លួនទាំងបីនាក់ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ សម្រាប់រយៈពេល៥ឆ្នាំ តាមអំណាចសាលដីកាលេខ៣៤០(ឆ) ករណីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ របស់តុលាការកំពូល។ ដោយផ្អែកតាមមាត្រា៤៥ថ្មី (ស្ទួនមួយ) នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលបង្កលក្ខណៈឲ្យអ្នកដែលត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ អាចទទួលបាននីតិសម្បទា ធ្វើនយោបាយឡើងវិញ។ ដូចនេះ សូមស្នើសុំសម្តេចក្រឡាហោម ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី មេត្តាពិនិត្យតាមនីតិវិធី ដើម្បីផ្តល់នីតិសម្បទាធ្វើនយោបាយឡើងវិញដល់ពួកខ្លួនដោយក្តីអនុគ្រោះ។

គួរបញ្ជាក់ថា គិតមកដល់ពេលនេះ ក្រុមមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន១២នាក់ហើយ ដែលបានដាក់ពាក្យស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ។ ដោយក្នុងនោះមាន ៩នាក់ទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ មានដូចជា:

១. លោក គង់ គាំ

២. លោក គង់ បូរ៉ា

៣. លោក រៀល ខេមរិន្ទ្រ

៤. លោក ជីវ កត្តា

៥. លោក កង គឹមហាក់

៦. លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន

៧. លោក ច័ន្ធ សិលា

៨. លោកស្រី ទេព សិទ្ធី

៩. លោក ស៊ិន សុវណ្ណនី។ ហើយអតីតមន្ត្រីដែលទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយ គឺមានមួយចំនួនបានបង្កើតគណបក្សដោយខ្លួនឯង។

ចំណែកអតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួនបីរូបដែលទើបតែដាក់ពាក្យស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ មានដូចជាៈ លោក សុន ឆ័យ លោក តាវ គឹមឈន និងលោក វ៉ា សាម៉ុន៕

បក្ស​ប្រឆាំង​ថា មាន​តែ​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ​ទេ​ដែល​អាច​បញ្ចប់​ភាព​តានតឹង​នយោបាយ​បាន!

គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដ៏​សំខាន់​របស់​កម្ពុជា​បាន​និយាយ​ថា ខ្លួន​រំពឹង​ថា នឹង​មាន​ដំណោះ​ស្រាយ​មួយ​ដើម្បី​បញ្ចប់​ភាព​តានតឹង​នយោបាយ​មុន​នឹង​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​បោះឆ្នោត​សកល​នៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយ ហើយ​ដំណោះ​ស្រាយ​នោះ គឺ​មាន​តែ​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ​ទេ ដែល​អាច​និយាយ​គ្នា​បាន។ថ្លែង​ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​នៅ​ទីស្នាក់​ការ​គណបក្ស​​ លោក សុន​ ឆ័យ ប្រធាន​ក្រុម​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​លើក​ឡើង​ពី​ភាព​វិជ្ជមាន​នេះ ហើយ​ក៏​បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​មាន​ការ​ជជែក​គ្នា​រវាង​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ។

លោក កឹម សុខា ដែល​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ (CNRP) ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​កញ្ញា និង​ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ក្បត់​ជាតិ។

បណ្តា​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​និង​ក្រុម​អង្គការ​សិទិ្ធ​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន បាន​ថ្កោល​ទោស​ចំពោះ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​នេះ ហើយ​បាន​និយាយ​ថា វា​បង្កើន​ការ​សង្ស័យ​ថា​តើ​ការ​បោះឆ្នោត​សកល​ឆ្នាំ​ក្រោយ​អាច​យុត្តិធម៌​បាន ឬ​​យ៉ាងណា។

លោក សុន​ ឆ័យ បាន​និយាយ​ថា ខណៈ​ដែល​បរទេស​ដាក់​គំនាប​នោះ​ នៅ​ចុង​បញ្ចប់ មាន​តែ​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ​ទេ ដែល​អាច​រក​វិធី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​បាន។លោក សុន ឆ័យ បាន​និយាយ​យ៉ាង​ដូច្នេះ ៖ «យើង​នៅ​តែ​មាន​សង្ឃឹម ហើយ​នៅ​តែ​មាន​ជំនឿ។ ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រទេស​មួយ អ្វី​ដែល​ធ្វើ​ហើយ​ជោគជ័យ ហើយ​ប្រសិទ្ធ​ភាព គឺ​ការ​ដោះស្រាយ​រវាង​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ។ បរទេស​គ្រាន់​តែ​ជួយ​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​រវាង​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ។ ចំពោះ​ការ​អនុវត្ត​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​គឺ​វា​អាស្រ័យ​លើ​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ។ ដូច​យើង​មាន​បទ​ពិសោធន៍​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩១​ដូច្នោះ។»

លោក សុន ឆ័យ បាន​បន្ត​ថា ទោះបី​ជា​ស្ថានភាព​អាប់​អួរ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មាន​ការ​អត់​ធ្មត់​ណាស់ ក្នុង​ការ​បន្ត​ការ​តស៊ូ​នយោបាយ​ដោយ​សន្តិវិធី។

លោក សុន ឆ័យ បាន​និយាយ​ថា​ «ដូច្នេះ យើង​មិន​ខាត​ពេល​វេលា​របស់​យើង​ បន្ត​ឲ្យ​សភាព​ការណ៍​កាន់​តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ត​ទៅ​ទៀត​ទេ។ សង្ឃឹម​ថា មាន​យន្តការ​ដែល​យើង​អាច​និយាយ​គ្នា​បាន។»

អ្នក​នាំពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាន​និយាយ​ថា ការ​បង្ការ ទប់​ស្កាត់ និង​បង្ក្រាប​កន្លង​មក គឺ​ដើម្បី​ធានា​សុវត្ថិភាព​របស់​ប្រទេស​ជាតិ ដែល​ជា​ការ​ចាំបាច់ និង​ជា​ធម្មតា​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​នីមួយៗ៕

លោក ស ខេង ព្រលះ លោក ​សុន ឆ័យ ​ចំពោះការ​លើកឡើង​នូវរឿង​ខុសប្រធានបទ​ នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​សភាពេញអង្គ​ ថ្ងៃពុធ ទី ២១ មិថុនា ២០១៧​

កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស ខេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានព្រលះ លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្រ្ដគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំពោះការលើកឡើងនូវរឿងខុសប្រធានបទ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំសភាពេញអង្គ ស្ដីពីអនុម័តលើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្ម ច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។

លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្រ្ដគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំសភានោះ បានលើកនូវប្រធានបទផ្សេង ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរោងចក្រកាត់ប្រាក់បំណាច់ថ្ងៃកម្មករ ដែលឈប់សម្រាក នៅក្នុងថ្ងៃបោះឆ្នោត ហើយតំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ស្នើតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលឆ្លើយបំភ្លឺ។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង បានថ្លែងថា ការលើកឡើងរបស់លោក សុន ឆ័យ មិនចំប្រធានបទនោះទេ ហើយគួរលើកឡើងនៅថ្ងៃក្រោយ ដោយសារតែកិច្ចប្រជុំថ្ងៃនេះ គឺពិភាក្សា និងអនុម័តលើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា មិនមែនរឿងរោងចក្រកាត់ដេរទេ។

រដ្ឋសភាបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ ដើម្បីពិភាក្សា និងអនុម័តលើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្ម ច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ដើម្បីបន្ថែមកៅអី ១អសនៈទៀត នៅក្នុងស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា ដែលអាចនឹងធ្វើឲ្យសមាជិកព្រឹទ្ធសភាកើនឡើងដល់ចំនួន៦២រូប នាពេលខាងមុខ។ សេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ ត្រូវបានអនុម័តទាំងស្រុងហើយ ក្រោមសំឡេងគាំទ្រ ៩៧ លើ១០៨ នៃសមាជិកព្រឹទ្ធសភាសរុប ដែលចូលរួមប្រជុំ៕

ឯកឧត្តម គឹម សន្តិភាព ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងគ្មានមូលដ្ឋានរបស់ ឯកឧត្តម សុន ឆ័យ

POSTED ON ថ្ងៃ សុក្រ, 10 មិថុនា, 2016 អត្ថបទដោយ LOR SOVANNEY

ឯកឧត្តម គឹមសន្តិភាព អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៍ បានធ្វើការឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់ឯកឧត្តម សុន ឆ័យ ដែលបានចោទទាំងបិតភ្នែកថា រដ្ឋមន្ត្រីយុត្តិធម៌ផ្គើននឹងរដ្ឋសភា ដោយនៅតែទៅឆ្លើយនៅរដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃ៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦។

ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់ជូនឯកឧត្តម សុន ឆ័យ ជ្រាបថា៖ កាលដែលឯកឧត្តម រដ្ឋមន្ត្រីអញ្ជើញទៅឆ្លើយផ្ទាល់មាត់ជូនរដ្ឋសភាកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ នោះ គឺតាមការអញ្ជើញរបស់រដ្ឋសភាយោងតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦!

ការឆ្លើយផ្ទាល់មាត់តបតាមការអញ្ជើញពីរដ្ឋសភាបែបនេះ ជាការបង្ហាញអោយឃើញច្បាស់ពីភាពទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋមន្ត្រីយុត្តិធម៌ចំពោះមុខអង្គសភា ដែលស្របតាមស្មារតីនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា!

តើស្មារតីទទួលខុសត្រូវបែបនេះ ជាសកម្មភាពផ្គើននឹងរដ្ឋសភា ?

ឯកឧត្តម បានសម្តែងការហួសចិត្ត ដែលលឺសម្តីគ្មានមូលដ្ឋាន ចេញពីមាត់អ្នកតំណាងរាស្ត្ររូបនេះ!

លោក សុន ឆ័យ ស្នើ​ឲ្យ​ព្យួរ​តួនាទី​អគ្គលេខា​រដ្ឋសភា ភ្នំពេញៈ លោក ស៊ុន ឆ័យ តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​ប្រឆាំង បាន​ផ្ញើ​លិខិត​មួយ​ច្បាប់​ទៅ​លោក ហេង សំរិន ប្រធាន​រដ្ឋសភា ដោយ​ស្នើ​ឲ្យ​ព្យួរ​ការងារ​អគ្គ​លេខាធិការ​រដ្ឋសភា លោក ឡេង ប៉េងឡុង និង​ដក​តួនាទី​លោក មិត្ត ការ៉េន អគ្គ​លេខាធិការ​រង​រដ្ឋសភា រួម​ទាំង​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​គាត់​ដែល​កំពុង​កាន់​តួនាទី​សំខាន់ៗ​ក្នុង​រដ្ឋសភា។

លិខិត​របស់​លោក សុន ឆ័យ បាន​សរសេរ​ថា៖ «ក្នុង​គោល​បំណង​ការពារ​កិត្តិយស​ស្ថាប័ន​រដ្ឋសភា​រួម​មាន​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ និង​អ្នក​តំណាង​រាស្រ្ត​ទាំង​អស់​ពី​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា មាន​ការ​រួម​គំនិត​នូវ​រឿង​អាស្រូវ​ទាំង​នេះ ហើយ​ក្នុង​បំណង​ចង់​ជួយ​ដល់​ការ​កែលម្អ​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ដ៏​សំខាន់​នេះ ... ខ្ញុំ​សូម​ឲ្យ​សម្តេច​ប្រធាន​មេត្តា​ចាត់​វិធានការ...»។

លោក​បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា លោក​បាន​ស្នើ​លោក ប៉េងឡុង ផ្តល់​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បុគ្គលិក​រដ្ឋសភា ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​អំពើ​ពុក​រលួយ​ក្នុង​រដ្ឋសភា ប៉ុន្តែ លោក ប៉េងឡុង មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប ឬ​ផ្តល់​ឯកសារ​ដល់​លោក​ទេ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ដោយ​លោក​អះអាង​ថា នេះ​គឺ​ផ្ទុយ​នឹង​គោល​ការណ៍​ច្បាប់។

លោក ឡេង ប៉េងឡុង អគ្គ​លេខាធិការ​រដ្ឋសភា​មិន​បាន​ផ្តល់​ការ​អត្ថា​ធិប្បាយ​លម្អិត​ទេ ដោយ​លោក​គ្រាន់​តែ​និយាយ​ថា៖ «ខ្ញុំ​មិន​អាច​ពន្យល់​បាន​ទេ ព្រោះ​ខ្ញុំ​ធ្វើ​ការ​រដ្ឋបាល។ ប្រសិន​បើ​ខ្ញុំ​ជា​តំណាង​រាស្រ្ត ខ្ញុំ​អាច​ពន្យល់​បាន»។ លោក មិត្ត ការ៉េន មិន​អាច​ទាក់​ទង​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​បាន​ទេ។

លោក ញ៉ែម ថាវី អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋសភា​បាន​ថ្លែង​ថា លោក​បាន​ដំណឹង​ពី​លិខិត​របស់​លោក ឆ័យ នេះ ប៉ុន្តែ​លោក​មិន​ទាន់​ឃើញ​លិខិត​នោះ​ទេ។ លោក​ថ្លែង​ថា លោក ហេង សំរិន ប្រធាន​រដ្ឋសភា សម្រេច​ព្យួរ ឬ​ដក​អ្នក​ទាំង​ពីរ​ដោយ​ខ្លួន​លោក​ផ្ទាល់​ឬ​ដាក់​ឲ្យ​ពិភាក្សា​ក្នុង​គណៈ​កម្មាធិការ​អចិន្រៃ្តយ៍​ឬ​យ៉ាង​ណា គឺ​ជា​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​ប្រធាន​រដ្ឋសភា៕

សុន ឆ័យ អះអាងថា គោលដៅរបស់សង្គ្រោះជាតិគឺការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០១៨ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតកាល ពីព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ លោក សុន ឆ័យ ប្រធានក្រុមសមាជិកសភាគណ បក្សសង្គ្រោះជាតិបានបដិសេធពាក្យសម្តីដែលគ្មានការសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវនិងគ្មានការទទួលខុសត្រូវរបស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយលោក សុន ឆ័យ ប្រកាសថា គណ បក្សសង្រ្គោះជាតិនឹងចូលរួមបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះ ។

ការប្រកាសរបស់លោក សុន ឆ័យ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកស្រី មូរ សុខហួរ បានប្រកាសនៅមុខពន្ធនាគារត្រពាំងប្លុង ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ថា គណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិនឹងមិនចូលរួមបោះឆ្នោតជាតិជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តនៅឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះនោះទេបើសិនជាមិនមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ។

លោកស្រី មូរ សុខហួរ បានបញ្ជាក់ថា «យើងត្រូវការការបោះឆ្នោតមួយដោយ សេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ហើយបើសិនជា លោកប្រធាន កឹម សុខា ដែលជាប្រធាន នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនមានការដោះលែងមិនបានមកចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតខាងមុខនិងលក្ខខណ្ឌដទៃទៀតដើម្បីឱ្យមានការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌ទេ យើងមិនអាចចូលរួមនៅក្នុងការ បោះឆ្នោតមួយដែលមិនសេរី មិនយុត្តិធម៌ ពីព្រោះធ្វើខុសនឹងឆន្ទៈប្រជារាស្រ្តយើង»។

ជាការចំអកលោក សុន ឆ័យ បាន បញ្ជាក់តបវិញថា «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានទិសដៅតែមួយទេគឺឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨។ នេះជាបំណងប្រាថ្នារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិហើយគណៈកម្មាធិការអចិន្រៃ្តយ៍បានសម្រេចថា យើងនៅតែបន្តការងាររបស់យើងជា ធម្មតា» ។

លោក សុន ឆ័យ បានបន្តថា «គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិមានសមាជិកច្រើនមានអ្នក ដឹកនាំច្រើន ប៉ុន្តែគណៈកម្មាធិការអចិន្រៃ្តយ៍ គឺជាក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំគណបក្ស។ ការ មានមតិជាឯកជនជាបុគ្គលដែលមិនមែនជាការសម្រេចរបស់គណៈកម្មាធិការ អចិន្រៃ្តយ៍មិនមែនជាការសម្រេចរបស់ គណៈកម្មាធិការនាយកមិនមែនជាការ សម្រេចរបស់សមាជនោះមិនមែនជាសម្តី របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ»។

លោកបានបន្ថែមទៀតថា «ត្រង់ចំណុច នេះយើងសូមបញ្ជាក់ថា យើងមិនអាចទទួល យកសម្តីជាឯកជនណាមួយដែលមិនមែនជាការសម្រេចរបស់គណៈកម្មាធិការ អចិន្រៃ្តយ៍មិនមែនជាការសម្រេចរបស់គណៈ កម្មាធិការនាយក មិនមែនជាការសម្រេច របស់សមាជគណបក្សថា ជាសម្តីជាទង្វើ របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទេ»។

លោក សុន ឆ័យ បានបញ្ជាក់ទៀតថា «ការប្រកាសមិនចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខរបស់សមាជិកណាម្នាក់នោះវាមិនមែនជាការ សម្រេចរបស់គណៈកម្មាធិការកណ្តាល របស់គណបក្សឡើយ។ គោលជំហររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងបន្តដំណើរដើម្បីចូលរួមប្រកួកប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើស តាំងតំណាងរាស្រ្តនៅឆ្នាំ២០១៨ដោយ ឥតងាកថយទេ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងបន្តធ្វើការងារជាធម្មតាដើម្បីឆ្ពោះទៅ រកការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ទោះបីលោក កឹម សុខា នៅតែបន្តស្ថិតក្នុងការឃុំខ្លួនក៏ដោយ» ។

លោក សុន ឆ័យ បានប្រកាសថា «បើ សិនមានគេសួរថា ចុះបើស្ថានភាពបែបហ្នឹង តើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅតែចូលរួមបោះឆ្នោត ឬយ៉ាងណា? លោកថា គណ បក្សមានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់មិន អាចកែប្រែបានទេគឺបក្សចង់ឲ្យមានការ ផ្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមានតាមរយៈការបោះឆ្នោត ដូច្នេះបក្សមិនរារែកទេក្នុងការសម្រេចចិត្ត ឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោត» ។

លោក សុន ឆ័យ បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា រហូតមកដល់ថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ក្រុមមន្រ្តី គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគ្មាន គម្រោងឬផែនការណាមួយដើម្បីធ្វើបាតុ កម្មនោះទេបន្ទាប់ពីចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ។

លោកបានថ្លែងថា គណបក្សបានហៅថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់ពីខេត្តក្រុមការងារ ខេត្តសមាជិករដ្ឋសភា សមាជិកព្រឹទ្ធសភា មកប្រជុំគ្នាដើម្បីជម្រាបជូនហើយសូមការគាំទ្រ។ មកទល់ពេលនេះគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិយើងគ្មានផែនការដើម្បីធ្វើ បាតុកម្មទេ ។

លោកបានបន្ដថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងពង្រឹងសមត្ថភាពមេឃុំចៅ-សង្កាត់ របស់ខ្លួនដែលបានបោះឆ្នោតជាប់ថ្មីៗនេះ ដើម្បីបម្រើសេវាជូនប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានទាន់ចិត្ត និងមានការរៀបចំប្រព័ន្ធការងារ ជាពិសេសការងារបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ ២០១៨ខាងមុខនេះ ៕ ហេង​ សូរិយា

ប្រធាន ជាម យៀប ព្រលះ​អនុ​ប្រធាន សុន ឆ័យ ក្នុង​រឿង​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា (vdo)លោក ជាម យៀប បានប្រកាសថា លោកទើបជាថ្នាក់ដឹកនាំ នៃគណៈកម្មការទី២ក្នុងរដ្ឋសភា មិនមែនជាលោក សុន ឆ័យ ឡើយ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង ប្រធានគណៈកម្មការទី២ នៃរដ្ឋសភារូបនេះ បានចាត់ទុកលោក សុន ឆ័យ ថា​កំពុង​បំប៉ោង​សភាព​ការណ៍ និងបំផ្លើសនូវការពិត លើបញ្ហានៃប្រាក់ចំណូល ដែលបានមកពីប្រាសាទអង្គរវត្ត។លោក សុន ឆ័យ បាន​យក​រឿង​«ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត»​ជា​ដើម​ហេតុ ក្នុង​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្តាញ​ព័ត៌មាន ដើម្បី​ទាញ​យក​ប្រយោជន៍ និង​ផល​ចំណេញ​នយោបាយ ហើយ​វា​ក៏​ជា​មូលហេតុ​មួយ ព្រោះ​តែ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​របស់​លោក សុន ឆ័យ ប្រកាន់​នូវ​ជំហរ​ប្រឆាំង ក្នុង​ចេតនា​បង្កាច់​បង្ខូច​រដ្ឋាភិបាល។ នេះ​ជា​ការ​ថ្លែង​របស់​លោក ជាម យៀប ប្រធាន​គណៈកម្មការ​ទី​២ នៃ​រដ្ឋសភា ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​មួយ នា​មន្ទីររដ្ឋសភា​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣១ ខែ​ធ្នូ​នេះ។

លោក ជាម យៀប បាន​ពន្យល់​ថា ដើម្បី​ជៀសវាង​ការ​ភាន់​ច្រឡំ ពី​សំណាក់​មហាជន​នោះ ទើប​លោក​ចេញ​មុខ​មក​ធ្វើការ​បក​ស្រាយ​ក្នុង​នាម​លោក ជា​ប្រធាន និង​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​គណប្រតិភូ ដែល​បាន​ចុះ​ធ្វើការ​អង្កេត​នោះ។ ហើយ​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត លោក សុន ឆ័យ មិន​គោរព​តួនាទី ភារកិច្ច​របស់​ខ្លួន ក្នុង​នាម​ជា​អនុ​ប្រធាន​របស់​គណៈកម្មការ​នេះ​ទេ។

បន្ទាប់ពីបដិសេធនូវការលើកឡើងរបស់លោក សុន ឆ័យ ថាជាការចោទប្រកាន់ខុសពីការពិតនោះ លោក ជាម យៀប បានថ្លែងឡើងទៀតថា លោក សុន ឆ័យ បានឆ្លៀតឱកាសចេញពីជំនួបជាមួយអាជ្ញាធរអប្សរា ទៅ​ផ្តល់ព័ត៌មានមិនពិត ដល់អ្នកសារព័ត៌មានទៅវិញ។ តំណាងរាស្ត្រពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាន​និយាយ​ទៀតថា៖ «កាលណាធ្វើខុសនឹងច្បាប់ មិនអាចទទួលយកបាន។ ខ្ញុំទទួលយកមិនបានទេ អ្វីដែល​គាត់លើក​ឡើង»។

ប្រធានគណៈកម្មការទី២ បានបញ្ជាក់ពីជំហររបស់គណកម្មការលោកថា គាំទ្រចំពោះសកម្មភាព និងការងារ​ដែល​អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាកំពុងធ្វើ ហើយថែមទាំងធ្វើការយ៉ាងល្អក្នុងការគ្រប់គ្រង និងថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌ខ្មែរ នៅខេត្តសៀមរាប។ លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ការលក់សំបុត្រនេះ យើងឃើញថា ឯកឧត្តម ប៊ុន ណារិទ្ធ បាន​លើកឡើង នៅក្នុងស្លាយក្នុងឯកសារ ក៏ដូចជាការរាយការណ៍ផ្ទាល់មាត់បានច្បាស់ ដែលគួរឲ្យកោតសរសើរ។ ការរកចំណូលសក្ដានុពល បំពេញការចំណាយ របស់អាជ្ញាធរអប្សរាផង និងបំពេញការចំណាយ​របស់ថវិកា​ជាតិ​ផង។ (…) ខ្ញុំសោកស្ដាយណាស់ ដែលឯកឧត្តម សុន ឆ័យ និយាយបំភ្លើស ព្រោះគាត់ជាគណបក្ស​ប្រឆាំង គាត់ដឹងតែពីប្រឆាំងប៉ុណ្ណោះ។ មិនមែនខ្ញុំរុញទូកបណ្ដោយទឹកទេ តែវាជាការពិត។»។

កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៤ថ្មីៗនេះ ក្រុមការងារគណៈកម្មការទី២ នៃរដ្ឋសភា បានចុះទៅត្រួតពិនិត្យ និង​ស្រង់ព័ត៌មានទាក់ទងនឹងភ្ញៀវទេសចរណ៍ ព្រមទាំងបានចូលមើលប្រាសាទអង្គរវត្ត នៅខេត្តសៀមរាប។ ក្រោយការពិនិត្យ និងសួរដេញដោល ទៅកាន់អាជ្ញាធរអប្សារា ដែលជាអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ក្នុងការ​គ្រប់​គ្រង់​តំបន់ប្រាសាទបូរាណនោះ លោក សុន ឆ័យ បានរកឃើញថា មានភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួន ក្នុងការ​គ្រប់​គ្រងប្រាសាទអង្គរវត្ត និងការជួលដីនៅតំបន់នោះ ក្នុងតម្លៃថោក មានភាពអាថ៌កំបាំង និងគ្មានតម្លាភាព។

លោក ជាម យៀប បានលើកយកលិខិតមួយច្បាប់ ដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបដិសេធថា ជាលិខិត​ក្លែងក្លាយ មកបង្ហាញអ្នកសារព័ត៌មានថា សូម្បីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក ក៏មិនគាំទ្រ និងឯកភាព​ទៅលើសម្ដីចោទប្រកាន់លោក សុន ឆ័យ លើអាជ្ញាធរអប្សរានោះដែរ។

» សូមអានអត្ថបទដែលទាក់ទង ដោយចុចនៅលើទីនេះ។

សូមបញ្ជាក់ថា បន្ទាប់ពីមានការលើកឡើងដោយ លោក សុន ឆ័យ ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើ​ពុករលួយក្នុងការលក់សំបុត្រ ក៏ដូចជាការជួលដីតំបន់អង្គ អាជ្ញាធរអប្សរាក៏បានចេញលិខិតមួយ​ដែរ ដោយ​អះអាង​​ថា កាលើកឡើងរបស់លោក សុន ឆ័យ កំពុង«ភូតភរកុហកបោកប្រាស់»មតិសាធារណៈជន។ ក្នុង​លិខិតដដែល លោក ប៊ុន ណារិទ្ធ បានសរសេរបន្តថា នៅពេលជួបប្រជុំ លោក សុន ឆ័យ បានសុំឯកសារចំនួន​អ្នកទេសចរបរទេស ដែលចូលទស្សនាអង្គររយៈពេល១០ខែ ឆ្នាំ២០១៤ ដែលមានចំនួនជាង ១.៦លាននាក់ និងអាចទទួលបានចំណូលជាង ៤៧លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។

លោក ប៊ុន ណារិទ្ធ បានសរសេរទៀតថា៖ «ដូច្នេះអ្វីដែលលោកសុន ឆ័យ បាន ថ្លែងបំភាន់ប្រាប់សាធារណៈ​ជនជាតិ និងអន្ដរជាតិ។ ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរជាតិ អប្សរាថា លាក់បាំងព័ត៌មាន ធ្វើឱ្យបាត់បង់ថវិកាជាតិ តាម​រយៈការប្រមូលចំណូល ពីការលក់ប័ណ្ណចូលទស្សនាអង្គរ។ ការជួលដីក្នុងបុរីវប្បធម៌ និងទេសចរណ៍ គឺគ្រាន់​តែជាការនិយាយ បំផ្លើសបំភ្លៃ មួលបង្កាច់ និងបំភាន់ សាធារណជនជាតិ និងអន្ដរជាតិឱ្យ មានការភាន់ច្រឡំ មកលើអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក៏ដូចជារាជរដ្ឋាភិបាល និងយកគំនុំផ្ទាល់ខ្លួន មកធ្វើការសងសឹកក្នុងគោលដៅកេង​ចំណេញនយោបាយ ដើម្បីបម្រើគណបក្សរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។»

ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ កំពុងព្យាយាមសុំប្រតិកម្មពីលោក សុន ឆ័យ ហើយនឹងធ្វើការផ្សាយជូន នៅក្នុង​អត្ថបទលើកក្រោយរបស់ខ្លួន។

ជីវិត​អ្នក​នយោបាយ​ដែល​តស៊ូ​ដើម្បី​ការ​ផ្សះផ្សា​ជាតិ លោក សុន ​ឆ័យ បាន​ចាត់​ទុក​ខ្លួន​លោក​ជា​អ្នក​ផ្សះផ្សា​នយោបាយ​កម្ពុជា តាំងពី​ឆ្នាំ ១៩៩៣ មក​ម្ល៉េះ។ ហើយ​ក្នុងនាម​ជា​សមាជិក​ម្នាក់​នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក​បាន​ស្ម័គ្រចិត្ត​បន្ត​រស់នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា នៅ​ពេល​ដែល​សមាជិក​ដទៃ​ទៀត​នៃ​គណបក្ស​នេះ​បាន​សម្រេច​និរទេស​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ ដោយសារ​ស្ថានភាព​នយោបាយ​តានតឹង។

អូន ឆេងប៉រ | VOA Khmer | 6 កក្កដា 2018

Read this story in English

ភ្នំពេញ ទោះ​បី​យ៉ាង​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ត្រូវ​បាន​រំលាយ លោក សុន ឆ័យ នៅ​តែ​ញញឹម។

បើ​ទោះ​បី​ជា​រូប​លោក និង​សហការី​ចំនួន​១១៨​នាក់​ក្នុង​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ត្រូវ​បាន​ហាម​មិន​ឲ្យ​ធ្វើ​នយោបាយ​រយៈពេល​៥​ឆ្នាំ ក្រោយ​ពី​គណបក្ស​នេះ​ត្រូវ​បាន​រំលាយ​ក៏​ដោយ ​ក៏​អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​ល្បី​ឈ្មោះ​រូប​នេះ នៅ​តែ​ញញឹម​ពព្រាយ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយ​ VOA កាលពី​ចុង​ខែ​មីនា ដោយ​រំឭក​ពី​ប្រវត្តិ និង​ការ​តស៊ូ​នយោបាយ​អស់​ពេល​ពីរ​ទសវត្សរ៍​របស់​លោក មុន​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២៩ ខែ​ កក្កដា​នេះ។

គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​ជា​សម្ព័ន្ធភាព​នយោបាយ​ជំទាស់ ​កើត​ចេញ​ពី​ការ​ច្របាច់​បញ្ចូល​គ្នា​រវាង​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី និង​គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១២ ត្រូវ​បាន​រំលាយ​ដោយ​ចម្រូងចម្រាស ក្រោម​អំណាច​សាលក្រម​តុលាការ​កំពូល​របស់​កម្ពុជា។ សមាជិក​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នេះ​ចំនួន​១១៨​នាក់​ ត្រូវ​បាន​ហាម​មិន​ឲ្យ​ធ្វើ​នយោបាយ​រយៈពេល​៥ឆ្នាំ ហើយ​សមាជិក​ជាន់​ខ្ពស់​មួយ​ចំនួន​ធំ បាន​ភៀស​ខ្លួន​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ដោយសារ​ភ័យខ្លាច​ការ​ចាប់​ខ្លួន។

ខណៈ​ដែល​​​សហការី​របស់​លោក​មួយ​ចំនួន​បាន​រត់ភៀស​ខ្លួន​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ស្វះ​ស្វែងរក​ការ​គាំទ្រ​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ​ដើម្បី​ដាក់​សម្ពាធ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ឲ្យ​បែរ​ត្រឡប់​ក្រោយ និង​បើក​លំហ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ​នោះ លោក សុន ឆ័យ បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ផ្ទុយ​ពី​នេះ ដោយ​បន្ត​រស់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស មិន​ចេញ​ទៅ​ណា។

បើ​និយាយ​ពី​ឆាក​នយោបាយ​ខ្មែរ​សម័យ​ទំនើប​ក្រោយ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស លោក សុន ឆ័យ ក៏​ដូចជា​អ្នក​នយោបាយ​ដទៃ​ទៀត​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ល្បី​រន្ទឺ​ដែរ កម្រ​នឹង​ចាក​ឆ្ងាយ​ពី​ឧគ្ឃោសនស័ព្ទ និង​ប្រព័ន្ធ​ឃោស​នានា​ណាស់។ ជា​ញឹកញយ គេ​ឃើញ​លោក​និយាយ​ទៅ​កាន់​មហាជន​តាមរយៈ​កិច្ច​សម្ភាសន៍​ជាមួយ​បណ្ដាញ​សារព័ត៌មាន ការ​ចុះ​ទៅ​ជួប​ពលរដ្ឋ​ម្ចាស់​ឆ្នោត និង​ការ​ចោទ​សួរ​សំណួរ​ពិបាកៗ​ទៅ​កាន់​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​រាប់​មិន​អស់​ ដែល​មិន​សូវ​ចូលចិត្ត​សំណួរ​ទាំង​នេះ។

តាំង​តែ​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣​មក លោក សុន ឆ័យ បាន​ជាប់​ឆ្នោត និង​ដើរ​តួ​នាទី​ជា​អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​នៅ​គណបក្ស​បី​ផ្សេងៗ​ពី​គ្នា ចាប់​តាំង​ពី​អតីត​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​និយម​ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា អតីត​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី និង​ចុង​ក្រោយ​បង្អស់​នេះ គឺ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​មក​ទល់​នឹង​ពេល​រំលាយ​គណបក្ស​នេះ លោក សុន ឆ័យ ដើរ​តួ​នាទី​ជា​ប្រធាន​ក្រុម​តំណាងរាស្ត្រ​របស់​គណបក្ស ដែល​តាំង​ទី​ដុះ​ឫស​ការងារ​នៅ​សភា​ជាន់​ទាប​នេះ​តែម្ដង។

លោក សុន ឆ័យ បាន​និយាយ​ក្នុង​កិច្ច​សន្ទនា​ជាមួយ VOA យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖ «ខ្ញុំ​យល់​ថា សភា​គឺ​ជា​ស្ថាប័ន​ជាតិ​មួយ​ដែល​តំណាង​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ ត្រូវ​តែ​អ្នក​ដឹកនាំ​ឆ្លើយ​បំភ្លឺ​ពលរដ្ឋ​តាម​សភា តាម​រយៈ​ការ​សួរ​ដេញដោល»។ អតីត​អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​រូប​នេះ​បាន​បន្ថែម​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖

«ភាសា​អង់គ្លេស គេ​ឧស្សាហ៍​និយាយ​ជា​ញឹកញាប់​ដែរ​ថា៖ There is no peace without justice [ដែល​មាន​ន័យ​ថា] ដូច្នេះ​សង្គម​ដែល​គ្មាន​​យុត្តិធម៌ វា​អត់​មាន​សន្តិភាព​ទេ។ ដូច្នេះ​ដើម្បី​មាន​សន្តិភាព វា​ទាល់តែ​មាន​យន្តការ​គ្រប់គ្រង​ដែល​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​បាន​ដល់​ពលរដ្ឋ​គ្រប់រូប»។

គ្មាន​វិប្បដិសារី ទាំង​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៣ និង​ការ​បោះឆ្នោត​ឃុំ​សង្កាត់​ឆ្នាំ​២០១៧ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដណ្ដើម​បាន​សំឡេង​គាំទ្រ​ខ្ទង់លាន​សំឡេង ប្រមូល​បាន​អាសនៈ​យ៉ាង​ច្រើន​សន្ធឹក​សន្ធាប់។ ដ្បិតតែ​មិន​ទាន់​ដល់​ថ្នាក់​វ៉ា​ប្រជែង​ឈ្នះ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ក៏​ពិត​មែន ​ប៉ុន្តែ​សំឡេង​គាំទ្រ​ក៏​ល្មម​ធ្វើ​ឲ្យ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​មួយ​នេះ​រសើប​នៅ​លែង​សុខ។

ប៉ុន្តែ​អ្វីៗ​បាន​ប្រែប្រួល ខណៈ​ពេល​ដែល​ព្រះអាទិត្យ​បន្ទាប​ខ្លួន​ទាប​ទៅៗ សន្សឹមៗ ហៀប​អស្ដង្គត។ វេលា​រសៀល​ហក់​ចូល​ពេល​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ទី១៦ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៧ វា​ហាក់​ដូចជា​បាន​ដើរ​តួ​ជា​ប្រផ្នូល​នៃ​ទី​បញ្ចប់​របស់​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​មែន​ទែន​នៅ​មាន​សុខភាព​នយោបាយ​ល្អ​ប្រសើរ​នៅ​ឡើយ ប្រៀប​ដូចជា​យុវជន​ពេញ​កម្លាំង​ម្នាក់។

នៅ​ពេល​ដែល លោក ឌិត មុន្ទី ប្រធាន​តុលាការ​កំពូល អុក​ញញួរ​សម្រេច​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក សុន ឆ័យ និង​សហការី​ទាំង​១១៨រូប ត្រូវ​អស់​ការងារ​ធ្វើ​នៅ​រដ្ឋសភា​ជា​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ ក្រោយ​ពី​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​អង្គ​ជំនុំជម្រះ​ពេញ​មួយ​ថ្ងៃ ក្រោម​ការ​យាមកាម​យ៉ាង​ម៉ត់ចត់​ពី​សំណាក់​កងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​យ៉ាង​ក្រាស់​ឃ្មឹក​ ព័ទ្ធ​ជុំ​វិញ​មន្ទីរ​តុលាការ​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​ប្រទេស ក្នុង​ខណ្ឌ​ដូនពេញ រាជធានី​ភ្នំពេញ។

គណបក្ស​ប្រឆាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចោទ​ថា ​បាន​ធ្វើ​នយោបាយ​ក្រោម​ការ​ដឹក​ច្រមុះ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​បរទេស ដែល​សំដៅ​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក ដោយ​បាន​អនុវត្ត​គម្រោង​ការ​តូច​ធំ​នានា ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល​បទ​ចោទ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ច្រាន​ចោល និង​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ដោយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក។

យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ នៅ​មុន​ការ​រំលាយ​តែ​ប៉ុន្មាន​សប្ដាហ៍ ប្រធាន​គណបក្ស​គឺ​លោក កឹម សុខា ត្រូវ​បាន​កម្លាំង​នគរបាល​ចូល​ទៅ​ចាប់​ខ្លួន​ទាំង​កណ្ដាល​អាធ្រាត្រ ហើយ​លោក​ត្រូវ​បាន​គេ​ឃុំ​មកទល់​នឹង​ពេល​នេះ គិត​តាំង​ពី​ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ ដោយ​ប្រឈម​នឹង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ«ក្បត់​ជាតិ»។

ដ្បិត​តែ​ក្រុម​អ្នក​រិះគន់​និង​តាម​ដាន​មួយ​ចំនួន​បាន​បញ្ចេញ​ទស្សនៈ​ថា ការ​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មាន​ន័យ​ស្មើ​នឹង​«មរណភាព​នៃ​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ»​នៅ​កម្ពុជា​យ៉ាង​ណា​ក្ដី ក៏​របប​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​ចាត់​ទុក​ការ​ចាត់​វិធានការ​វាយ​បង្ក្រាប​ក្រុម​ជំទាស់​នេះ ថា​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ស្រប​តាម​នីតិវិធី​នានា​នៃ​ច្បាប់​ប្រទេស ធានា​រក្សា​សន្តិភាព ស្ថិរភាព និង​កសាង​នីតិរដ្ឋ​ឲ្យ​ខាង​តែ​បាន។

ដោយ​បាន​ជ្រើស​យក​ជម្រើស​ផ្សេង​ពី​សហការី​រាប់សិប​នាក់​ដែល​រត់​គេច​ខ្លួន លោក សុន ឆ័យ ដែល​បន្ត​រស់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​តាម​យថាកម្ម បាន​ចំណាយ​ពេល​ទំនេរ«គ្មាន​ការ​ងារ​ធ្វើ»​របស់​លោក ឆ្លុះបញ្ចាំង​ឡើង​វិញ​នូវ​ជីវភាព និង​ទស្សនវិជ្ជា​នយោបាយ​របស់​លោក ដែល​ដាក់​ចេញ​ជា​ការ​អនុវត្ត​នា​ពេល​កន្លង​មក។

«អត់ទេ! ខ្ញុំ​អត់​មាន​ស្ដាយ​ក្រោយ ក៏​អត់​មាន​ស្ដាយ​តួ​នាទី​ដែរ! អត់ទេ! ទី​មួយ​វា​គឺជា​ឱកាស​ឲ្យ​ខ្ញុំ​បាន​សម្រាក​ផង ព្រោះ​ធ្វើ​ការ​យូរ​ហើយ ជា​តំណាងរាស្ត្រ​ប្រាំ​អាណត្តិ! យូរ​ដែរ! … ទី​ពីរ អ្វី​ដែល​សំខាន់ គឺ​ក្នុង​រយៈកាល​ម្ភៃ​ប្លាយ​ឆ្នាំ​នេះ គឺ​យើង​បាន​ធ្វើ​ការងារ​របស់​យើង ដោយ​ស្មោះ​ត្រង់ ដោយ​កិត្តិយស! អាហ្នឹង​ដែល​សំខាន់!»

លោក សុន ឆ័យ បាន​បន្ថែម​ថា៖ «យើង​ជា​អ្នក​ដឹក​នាំ យើង​ត្រូវ​កែប្រែ​ទម្លាប់​អាក្រក់​យើង​ទៅ​តាម​ការ​ប្រែប្រួល​នៃ​សង្គម ណា៎! យើង​ធ្វើ​ប្រឆាំង​នឹង​ពលរដ្ឋ​អត់​បាន​ទេ! យើង​ត្រូវ​ដឹង​ថា ការ​ធ្វើ​ប្រឆាំង​នឹង​ចរន្ត​ពលរដ្ឋ​នេះ មិន​អាច​ជោគ​ជ័យ​នោះ​ទេ សម័យ​ណា​ក៏​ដូច​សម័យ​ណា​ដែរ។ ដូច្នេះ​ធ្វើ​ម៉េច​ត្រូវ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ ត្រូវ​អប់រំ​ខ្លួន​ឯង​បន្ថែម ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទម្លាប់​របស់​ខ្លួន​ហ្នឹង ឱ្យ​ស្រប​ទៅ​តាម​ការ​ប្រែប្រួល​នៃ​សង្គម ធ្វើ​ម៉េច​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ទទួល​យក​បាន។ នេះ​ជា​យោបល់​របស់​ខ្ញុំ!»

បច្ចុប្បន្ន​នេះ លោក សុន ឆ័យ ចំណាយ​ពេល​រាប់​ម៉ោង​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃៗ គាស់​រំលើង​ឡើង​វិញ​នូវ​ឯកសារ​ប័ណ្ណសារ​ការងារ​ចាស់ៗ ដែល​លោក​បាន​សន្សំ​រៀបចំ​ទុក​ក្នុង​រយៈពេល​២៥ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ការងារ​នយោបាយ ក្រែង​លោ​អាច​សរសេរ​អត្ត​ជីវប្រវត្តិ​បែប​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មួយ​ទុកជា​ឯកសារ​ស្រាវជ្រាវ​សម្រាប់​សាធារណជន​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

ក្រៅ​ពី​នោះ លោក សុន ឆ័យ ក៏​មាន​ពេល​អង្គុយ​សញ្ជឹង​អាន​ជីវប្រវត្តិ​អ្នក​នយោបាយ​ល្បីៗ​នានា​ផង​ដែរ ដែល​ក្នុង​នោះ​លោក​ចាប់​អារម្មណ៍​ជាង​គេ ខ្សែ​ជីវិត​នយោបាយ​ប្រែប្រួល​ពីរ​រនោច​មក​ខ្នើត នៃ​អតីត​រដ្ឋ​បុរស​ចិន​កុម្មុយនីស្ត តេង សៀវភីង ដែល​ជា​បិតា​ស្ថាបនិក​យុគ​សម័យ​វិបុលភាព​សេដ្ឋកិច្ច​ចិន​សម័យ​ទំនើប តាម​រយៈ​ការ​បើក​ទ្វារ​ប្រទេស​ទទួល​យក​មនោគមវិជ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច​មូលធន​និយម។

ចំពោះ​លោក សុន ឆ័យ អំណាន​អំពី​លោក តេង សៀវភីង បាន​នាំ​ឱ្យ​លោក​មាន​ការ​វាយ​តម្លៃ​ទៅ​លើ​បុរស​មាឌ​ក្រអាញ​របស់​ចិន​រូប​នេះ​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា ជា​មនុស្ស​ដាក់​ខ្លួន និង​ស្គាល់​កាលៈទេសៈ សំងំ​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួន កសាង​គំនិត រង់ចាំ​ពេល​វេលា​មក​ដល់​នឹង​យក​ទៅ​អនុវត្ត​​តែម្ដង។

ហក់​ចូល​សមរភូមិ​នយោបាយ លោក សុន ឆ័យ មាន​កំណើត​កើត​ជា​អ្នក​ភូមិ​ស្វាយ​ធំ ក្បែរ​ក្រុង​សៀមរាប​ មិន​ឆ្ងាយ​ប៉ុន្មាន​ពី​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត នៅ​លើ​ទឹក​ដី​បេតិកភណ្ឌ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ប្រទេស។ លោក​ចាប់​កំណើត​ក្នុង​ទសវត្សរ៍ ១៩៥០ ​ក្នុង​គ្រួសារ​ដែល​មាន​ឪពុក​ជា​បុគ្គលិក​ដឹក​ជញ្ជូន​របស់​សាជីវកម្ម​រដ្ឋ​មួយ​នៃ​របប​សង្គមរាស្ត្រនិយម​នៃ​អតីត​សម្ដេច​ព្រះ​ឧបយុវរាជ នរោត្តម សីហនុ និង​ម្ដាយ​ជា​មេ​ផ្ទះ​មើល​ថែ​កូន​ប្រុស​ស្រី​ចំនួន​១១​នាក់ រួម​ទាំង​លោក សុន ឆ័យ ផង។

លុះ​បាន​ចម្រើន​វ័យ​ដល់​ដំណាក់កាល​ទទួល​ការ​អប់រំ​សិក្សាធិការ​និង​នៅ​ពេល​ទំនេរ​ពី​ម៉ោង​រៀន​សូត្រ លោក សុន ឆ័យ តែង​ចំណាយ​ពេល​អង្គុយ​ដំ​កង់​ផ្ទៀង​ត្រចៀក​ស្ដាប់​ការ​ជជែក​ដេញដោល​ក្នុង​រដ្ឋសភា ដែល​ផ្សាយ​តាម​វិទ្យុ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង​ដោយ​រដ្ឋ​ ផ្សាយ​ចេញ​ពី​ភ្នំពេញ។ ពេល​នោះ​ហើយ​ដែល​លោក​បាន​ស្គាល់​នូវ​អ្វី​ទៅ​ដែល​ហៅ​ថា​ឆាក​នយោបាយ។

ក៏​ប៉ុន្តែ​ការ​តាំង​ចិត្ត​យ៉ាង​មុតមាំ​ថា​ត្រូវ​តែ​ចូល​ប្រឡូក​ក្នុង​នយោបាយ​ដើម្បី​កែកុន​ស្ថានភាព​ស្រុក​ទេស​នោះ លោក​មិន​ដែល​មាន​ទាល់តែ​សោះ ​រហូត​ទាល់​តែ​យុវជន សុន ឆ័យ ដូច​នឹង​ខ្មែរ​មួយ​នគរ​ដែរ ហែល​ប្រឡូក​ឆ្លង​កាត់​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​កុម្មុយនីស្ត ដែល​បាន​នាំ​ឱ្យ​ឪពុក​និង​បងប្អូន​របស់​លោក​ពីរ​រូប​ទទួល​មរណភាព ទើប​ឆន្ទៈ​នយោបាយ​របស់​លោក​កើត​ចេញ​យ៉ាង​ពុះ​កញ្ជ្រោល។ លោក សុន ឆ័យ បាន​ប្រាប់ ​VOA យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖

«ខ្ញុំ​មាន​ការ​ឈឺ​ចាប់ ដោយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​យើង​តែង​តែ​ទទួល​បាន​នូវ​អ្នក​ដឹក​នាំ​ដែល​ខ្វះ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ដោយ​សារ​តែ​អ្នក​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​ខ្វះ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​នេះ​ឯង ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​យើង​រង​ទុក្ខ​វេទនា។ យើង​ឃើញ​ហើយ​ពី​របប​មួយ​ទៅ​របប​មួយ អ្នក​ដឹក​នាំ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​តែ​ពី​រឿង​អំណាច ពី​រឿង​មុខ​មាត់​ច្រើន ហើយ​មាន​ការ​ឈ្លោះ​ប្រកែក​គ្នា ដោយសារ​តែ​អំណាច​ហ្នឹង ប៉ុន្តែ​មិន​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​សង្គម​ឱ្យ​មាន​យន្តការ​រឹងមាំ​​ដើម្បី​ធានា​សុខសាន្ត​របស់​សង្គម​ទេ»។ក្រោយ​ពី​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ដួល​រំលំ​ដោយ​ការ​វាយ​សម្រុក​ចូល​របស់​កងទ័ព​សាធារណរដ្ឋ​សង្គមនិយម​វៀតណាម នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៩ លោក សុន ឆ័យ បាន​ទៅ​រស់​នៅ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​ក្នុង​នាម​ជា​ជន​ភៀសខ្លួន ដែល​លោក​បាន​សិក្សា​រៀន​សូត្រ​បន្ត​ផ្នែក​គណិតវិទ្យា មុន​នឹង​ត្រឡប់​មក​កម្ពុជា​វិញ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩១ ពេល​ដែល​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​និង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ជួយ​ទំនុកបម្រុង​ភាគី​ជម្លោះ​ខ្មែរ​ទាំង​បួន​ភាគី​ឲ្យ​ចុះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទី​ក្រុង​ប៉ារីស។

ជាមួយ​នឹង​ឆន្ទៈ​និង​ក្ដី​ប្រាថ្នា​ចង់​ចូល​នយោបាយ​ស្រាប់ លោក សុន ឆ័យ បាន​វិវត្ត​ខ្លួន​យ៉ាង​រហ័ស​ពី​ការងារ​ជា​គ្រូ​បង្រៀន​នៅ​អូស្ត្រាលី មក​ក្លាយ​ជា​បេក្ខជន​តំណាងរាស្ត្រ​នៃ​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​និយម​ព្រះ​ពុទ្ធ​សាសនា​របស់​អតីត​នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក សឺន សាន នៅ​ទឹកដី​កម្ពុជា។ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៣​ លោក​ជាប់​ជា​តំណាងរាស្ត្រ​មណ្ឌល​សៀមរាប។

ក៏​ប៉ុន្តែ​ភាព​ប្រទាញ​ប្រទង់​ដណ្ដើម​អនុភាព​ផ្នែក​អំណាច​នយោបាយ ចេះ​តែ​បន្ត​កើត​មាន​រហូត​ដល់​មាន​ការ​បណ្ដេញ​លោក សម រង្ស៊ី ចេញ​ពី​តំណែង​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​តំណែង​ជា​តំណាងរាស្ត្រ ដែល​ជា​ព្រឹត្តិការណ៍​មួយ​ជួយ​គូស​វាសនា​អនាគត​នយោបាយ​របស់​លោក សុន ឆ័យ និង​លោក សម រង្ស៊ី ដែល​លោក​បាន​ចូល​រួម​ដើរ​ទន្ទឹម​គ្នា​រហូត​មក​ដល់​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ។

ឆក់​យក​សន្តិភាព​មក​វិញ​

អភិក្រម​នៃ​ការ​ដណ្ដើម​អំណាច​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​ចម្រុះ​សហ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃ​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន​វិវត្ត​ពី​សមរភូមិ​ត្រ​ជាក់ ទៅ​ជា​ចម្បាំង​រាំង​ជល់​មួយ​ចម្អិន​កំពឹស តែ​ប្រកប​ដោយ​ភាព​មហន្តរាយ​នៅ​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​១៩៩៧ ពេល​ដែល​កម្លាំង​ពីរ​ក្រុម​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ ដែល​ស្មោះស្ម័គ្រ​នឹង​គណបក្ស​រៀងៗ​ខ្លួន​ក្នុង​ចំណោម​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ បាន​ពើប​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​នៅ​កណ្ដាល​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​តំបន់​យុទ្ធសាស្ត្រ​ដែល​នៅ​ជុំ​វិញ។

លទ្ធផល​នៅ​ទី​ចុង​បញ្ចប់​នៃ​សមរភូមិ​បង្ហូរ​ឈាម​កណ្ដាល​រាជធានី​ដែល​ទើប​ទទួល​បាន​សន្តិភាព​ថ្មី​ថ្មោង បាន​នាំ​ឲ្យ​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​សន្ធឹក​សន្ធាប់ ហើយ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ទី​មួយ ព្រះ​អង្គ​ម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ត្រូវ​បាន​ទម្លាក់​ពី​តំណែង និង​ជំនួស​ដោយ​អ្នក​ថ្មី។ ចំណែក​ឯ​ឧត្ដមសេនីយ៍​ជា​មេទ័ព​ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច​មួយ​ចំនួន​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ចង និង​ពិឃាដ​ក្ស័យ​ជីវិត ហើយ​រចនា​សម្ព័ន្ធ​មិន​ផ្លូវ​ការ​នៃ​កង​ទ័ព​ជាតិ​ដែល​ស្មោះស្ម័គ្រ​នឹង​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច​ក៏​ត្រូវ​រលត់​រលាយ​បាត់​រូប។

នៅ​ពេល​នោះ​ហើយ ដែល​លោក សុន ឆ័យ ដែល​ជា​អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​មណ្ឌល​សៀមរាប​នា​គ្រា​នោះ បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ហោះហើរ​ត្រឡប់​ពី​ទី​ក្រុង​បាងកក ប្រទេស​ថៃ ចូល​មក​វិញ​ ដើម្បី​ស្វែងរក​ការ​សម្រុះ​សម្រួល​គ្នា​ពី​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង​ភាគី​ពាក់​ព័ន្ធ ធានា​យ៉ាង​ណា​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា និង​ធានា​អប្រក្រតីភាព​នៃ​ដំណើរ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ថ្មី​ថ្មោង​របស់​ប្រទេស​ឡើង​វិញ ក្រោយ​ពី​លោក​និង​សហការី​ជា​ច្រើន​រូប​ទៀត​រត់​គេច​ខ្លួន ដើម្បី​សុវត្ថិភាព​នៃ​អាយុ​ជីវិត ចេញ​ក្រៅ​តំបន់​ប្រយុទ្ធ​ថ្មី​កណ្ដាល​បេះដូង​នៃ​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​របស់​ជាតិ។

ក្រៅ​តែ​ពី​បាន​ជជែក​នឹង​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដំណើរ​របស់​លោក សុន ឆ័យ ក៏​បាន​នាំ​ឱ្យ​លោក​មាន​ភ័ព្វ​ត្រូវ​បាន​អតីត​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ទ្រង់​សព្វ​ព្រះ​រាជហឫទ័យ ​ប្រទាន​សវនាការ​ភ្លាមៗ​នៅ​ឯ​ព្រះ​រាជ​ដំណាក់​របស់​ព្រះ​អង្គ ក្នុង​សង្កាត់​ស្វាយ​ដង្គំ មាត់​ស្ទឹង​ខេត្ត​សៀមរាប ក្បែរ​ស្រុក​កំណើត​លោក សុន ឆ័យ។

«សំណាង​ដែរ ព្រះ​ករុណា​លោក​ទទួល។ ខ្ញុំ​ជួប​ព្រះ​ករុណា​បី​ម៉ោង ហើយ​រឿង​នេះ​ជា​រឿង​ដែល​ខ្ញុំ​ចងចាំ​មួយ​ជីវិត​របស់​ខ្ញុំ … កាល​នោះ លោក​ព្រះ​កន្សែង លោក​យំ ហើយ​នៅ​ពេល​ដែល​ជួប​នោះ មាន​តែ​ខ្ញុំ​[​និង​ទ្រង់]​ពីរ​នាក់​ទេ»។

ជា​ច្រើន​ខែ បន្ទាប់​ពី​ជំនួប​ទាំង​នោះ ដំណោះ​ស្រាយ​នយោបាយ​មួយ​ក៏​កើត​ចេញ​ឡើង ក្រោម​គំនិត​ផ្ដួចផ្ដើម​ជា​រូបមន្ត​របស់​ប្រទេស​ជប៉ុន ក្នុង​ការ​បើក​សវនាការ​សម្រេច​កំបាំង​មុខ​កាត់​ទោស ព្រះ​អង្គ​ម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និង​មាន​ការ​ព្រះ​រាជទាន​លើក​លែងទោស ឱ្យ​ផុត​ទោស​ទណ្ឌ​ធានា​ឲ្យ ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច អាច​ចូល​រួម​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៨ បាន​ដោយ​ពេញ​ដៃ​ពេញ​ជើង។

ខណៈ​ដែល​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​និយម​ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា រង​នូវ​ការ​ប្រេះស្រាំ​បែក​បាក់​មុន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​១៩៩៨ លោក សុន ឆ័យ ក៏​បាន​ចាក​ចេញ​ទៅ​ចូល​រួម​ជីវភាព​នយោបាយ​ជា​មួយ​នឹង​គណបក្ស​ដែល​យក​ឈ្មោះ​លោក សម រង្ស៊ី មេ​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​ជា​ឈ្មោះ​ចលនា​នយោបាយ​តែម្ដង​គឺ គណ​បក្ស​ សម រង្ស៊ី។

រូបមន្ត​នៃ​ការ​ជជែក​រវាង​ខ្មែរ​នឹង​ខ្មែរ​ ក្រោយ​ពី​ព្រឹត្តិការណ៍​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​១៩៩៧​នោះ​ហើយ ដែល​នៅ​តែ​នាំ​ឲ្យ​លោក សុន ឆ័យ ហាក់​នៅ​មាន​ក្ដី​សង្ឃឹម និង​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា ការ​ជជែក​គ្នា​ផ្សះផ្សា​ផ្នែក​នយោបាយ​រវាង​របប​ដឹក​នាំ​រាជការ​នៅ​រាជធានី​ ភ្នំពេញ និង​ក្រុម​អ្នក​នយោបាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នៅ​តែ​ជា​ជម្រើស​មួយ​ដែល​ចៀស​មិន​ផុត។

គិញ?

ជា​រឿង​កម្រ​មួយ​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១២ ដែល​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ចេញ​មុខ​ទៅ​បំភ្លឺ​នៅ​ចំពោះ​មុខ​សម័យ​ប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​នៃ​សភា​ជាន់​ទាប តប​នឹង​សំណើ​ចោទ​សួរ​ពី​សំណាក់​លោក សុន ឆ័យ ទាក់​ទិន​បញ្ហា​នៃ​ការ​កំណត់ និង​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​ដី​គោក​ខាង​កើត និង​ខាង​ត្បូង​ជាមួយ​នឹង​សាធារណរដ្ឋ​សង្គម​និយម​វៀតណាម។

ក្នុង​សុន្ទរកថា ដែល​បិទ​មិន​ឱ្យ​មាន​ការ​ឆ្លើយ​ឆ្លង​ចោទ​សួរ មាន​ការ​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​តាម​កញ្ចក់​ទូរទស្សន៍​ក្នុង​ស្រុក​ទាំងអស់​និង​មាន​រយៈពេល​សរុប​៥​ម៉ោង​និង​២០​នាទី​នោះ​ ត្រង់​ចំណុច​មួយ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ហៅ​អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​ដែល​មាន​សាច់​ឈាម​ស​ជ្រះថ្លា ពាក់​វ៉ែនតា​ធំៗ​ថា «ប្អូន សុន ឆ័យ» និង​ការ​ព្យាយាម​បង្ហាញ​ពី​ភាព​ជិតស្និទ្ធ ដោយ​លើក​ឡើង​ពី​ពេល​វេលា​ដែល​បុគ្គល​ទាំង​ពីរ​បាន​ជជែក​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​គ្នា​កាលពី​ទសវត្សរ៍​ ​១៩៩០ នៅ​ក្នុង​អ្វី​ដែល​អ្នក​តាម​ដាន​នា​ជំនាន់​នោះ​ បាន​បរិយាយ​ថា​ ជា​ការ​ប៉ុនប៉ង​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បី​បង្កើត​ក្ដី​សង្ស័យ​ក្នុង​ចំណោម​សហការី​របស់​លោក សុន ឆ័យ ក្នុង​គណបក្ស​ជំទាស់​ថា លោក សុន ឆ័យ អាច​ជា​មនុស្ស​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ធ្វើ​ការ​កំបាំង​មុខ​ក្នុង​ជួរ​អ្នក​ជំទាស់។

ក៏​ប៉ុន្តែ​លោក សុន ឆ័យ នៅ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ជា​បន្តបន្ទាប់​និង​​ចុង​ក្រោយ​បំផុត​ដល់​ VOA នេះ បាន​​បដិសេធ​យ៉ាង​ដាច់​អហង្ការ ហើយ​ថា​ លោក​មាន​ភាព«ឈឺ​ចាប់»​ដែល​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​បែប​នេះ។ លោក សុន ឆ័យ និយាយ​ថា មកទល់​នឹង​ពេល​ទ័ល​ច្រក​នេះ លោក​នៅ​តែ​មាន​ឆន្ទៈ​ក្នុង​ការ​ដើរ​តួ​និយាយ​ចរចា សន្ទនា​ជាមួយ​រដ្ឋ​អំណាច​ក្រុងភ្នំពេញ តែ​ការណ៍​នេះ​អាច​នាំ​ឲ្យ​កើត​ក្ដី​សង្ស័យ​ពី​សំណាក់​សហការី​របស់​លោក​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស និង​ការណ៍​ដែល​ពិបាក​ទុក​ចិត្ត​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្នុង​បរិបទ​នយោបាយ​ថ្មី​ចុង​ក្រោយ​នេះ ធ្វើ​ឲ្យ​លោក​ស្ទាក់ស្ទើរ។

យ៉ាង​ណាក្ដី លោក សុន ឆ័យ បាន​វាយ​តម្លៃ​ខ្លី​មួយ​អំពី​បុគ្គលិក​លក្ខណៈ និង​ទឹ្រស្ដី​នយោបាយ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖

«ខ្ញុំ​នៅ​តែ​ជឿ នៅ​តែ​ជឿ​ថា​សម្ដេច ហ៊ុន សែន ជា​មនុស្ស​ឈ្លាសវៃ! ហើយ​គាត់​ជា​មនុស្ស​ដែល​ចូល​ចិត្ត គាត់​និយាយ​បែប​ម៉េច គាត់​ធ្វើ​បែប​ហ្នឹង។ ហើយ​ធម្មតា​ដូច​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​និយាយ យើង​ត្រូវ​យល់​ពី​គាត់​ដែរ យើង​មិន​ត្រូវ​ថា​ គាត់​អាក្រក់​ទាំង​អស់​ទេ … យើង​ត្រូវ​ទទួល​ស្គាល់ យើង​ត្រូវ​ឲ្យ​យុត្តិធម៌​ទៅ​គេ»។

​ប៉ុន្តែ​លោក សុន ឆ័យ ក៏​បាន​លើក​ឡើង​ផង​ដែរ​ថា យន្តការ​នៃ​ការ​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស មិន​គួរ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​លើ​បុគ្គល​ទេ តែ​គួរ​តែ​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ការ​ធ្វើ​ស្ថាប័នរូបនីយកម្ម។ ហើយ​ទឹ្រស្ដី​នេះ​ក៏​មាន​ទំនាក់​ទំនង​នឹង​អភិបាលកិច្ច​គណបក្ស​ផង​ដែរ។

«ដូច្នេះ​បើ​យើង​រំពឹង​តែ​ទៅ​លើ​បុគ្គល ចុះ​បើ​បុគ្គល​ហ្នឹង​អត់​នៅ​តទៅទៀត តើ​ឲ្យ​ប្រទេស​ជាតិ​យើង​ហ្នឹង​រំពឹង​អ្វី? តើ​វា​នឹង​ទៅ​ជា​យ៉ាង​ណា? ដូច្នេះ​បាន​ជា​ខ្ញុំ​មាន​ជំនឿ​ទៅ​លើ​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ហ្នឹង​ហើយ»។

ទះ​ដៃ​ម្ខាង​មិន​ឮ​ទេ!

បន្ទាប់ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៣ ដែល​គ្រា​នោះ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ស្ទើរ​តែ​អាច​ផ្ដួល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន មាន​ការ​ធ្វើ​មហាបាតុកម្ម​អស់​រយៈពេល​ជា​ច្រើន​ខែ​ពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដែល​ធ្វើ​ការ​ជំទាស់​នឹង​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត និង​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​បោះឆ្នោត​ឡើង​វិញ និង​រហូត​ដល់​មាន​ការ​ទាមទារ​ឲ្យ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចុះ​ចេញ​ពី​តំណែង​ថែម​ទៀត​ផង។

លោក សុន ឆ័យ បាន​លើក​យក​ឧទាហរណ៍​នៃ​បាតុកម្ម​ក្រោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៣​នោះ​ មក​ធ្វើ​ជា​អំណះអំណាង​គាំទ្រ​សម្មតិកម្ម​របស់​លោក​មួយ​ថា ប្រជាធិបតេយ្យ​មិន​ទាន់​លូតលាស់​ដល់​កម្រិត​ចាស់​ទុំ​នៅ​ឡើយ​ គឺ​អ្នក​នយោបាយ​រមែង​ទាស់ទែងគ្នា​យក​ស្លាប់​រស់។

«ខ្មែរ​យើង​មាន​ពាក្យ​ធ្លាប់​ប្រើ​ហើយ៖ ដៃ​ទាល់តែ​ទះ​ទាំង​ពីរ​បាន​ឮ​សំឡេង ឬ​បញ្ហា​មួយ​ដែល​ថា បើ​មិន​មាន​ភ្លើង វា​គ្មាន​ផ្សែង​នោះ​ទេ ឧទាហរណ៍​អីចឹង។

ការណ៍​នេះ​ហើយ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​បរាជ័យ​នៃ​វប្បធម៌​សន្ទនា​មួយ​ដង្ហើម​ខ្លី​រវាង​គណបក្ស​នយោបាយ​ទាំង​ពីរ​ នា​ពេល​ក្រោយ​មក​ កម្តៅ​ឈាន​ដល់​ចំណុច​រំពុះ​មួយ​ រហូត​ឈាន​ដល់​ការ​រំលាយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង។ នេះ​បើ​តាម​លោក សុន ឆ័យ។

«សូម​បញ្ជាក់​ដែរ​ណា នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​យើង យើង​អត់​ទាន់​មាន​ពិសោធន៍ ឬ​ក៏​មាន​ការ​វិវត្ត​មួយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​យើង​ដែល គណបក្ស​មួយ​ឈ្នះ​ឆ្នោត ហើយ​មក​គ្រប់​គ្រង​ប្រទេស មាន​ការ​ផ្ដល់​អំណាច​ដោយ​សន្តិវិធី​នៅ​ឡើយ​ទេ​ណា! អត់​ដែល​មាន​ទេ​ណា! … ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​ថា អា​វប្បធម៌​នៃ​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​អំណាច​ដោយ​សន្តិវិធី​នេះ វា​ត្រូវ​ការ​ពេល​វេលា ត្រូវ​ការ​ការ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​គ្នា ត្រូវ​ការ​ការ​ធានា​ច្បាស់​លាស់ ដើម្បី​ឲ្យ​ការ​វិវត្ត​ទៅ​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​នៃ​អំណាច​នេះ អាច​វិវត្ត​ទៅ»។

មិន​មែន​ឧទ្ទាម!

ពេញ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ទាំង​មូល​ជាមួយVOA មាន​ច្រើន​លើក​ច្រើន​សា​ណាស់ ដែល​លោក សុន ឆ័យ បាន​លើក​ឡើង​អំពី​វិន័យ​ការងារ​និង​ការ​យក​គោលការណ៍​ជា​ធំ​ក្នុង​ការ​សម្រេច​ក្តី​បំណង​នៃ​គណបក្ស​នយោបាយ ក្នុង​នាម​លោក​ជា​អ្នក​នយោបាយ​ដែល​មាន​មេ​កើយ។

មេ​កើយ​ទាំង​ពីរ​រូប​គឺ លោក កឹម សុខា និង​លោក សម រង្ស៊ី សុទ្ធ​តែ​បាន​ទទួល​ការ​សរសើរ​និង​កោត​ស្ញប់ស្ញែង​ពី​សំណាក់​លោក សុន ឆ័យ ចំពោះ​អ្វី​ដែល​លោក សុន ឆ័យ ហៅ​ថា ជា​ពលីកម្ម​លះបង់​របស់​លោក​ទាំង​ពីរ ទោះ​ជា​កន្លង​មក​មាន​ចំណុច​មួយ​ចំនួន​ក្នុង​គណបក្ស​ប្រឆាំង ដែល​លោក​មិន​ពេញ​ចិត្ត​ក៏​ដោយ។

«ក៏​ប៉ុន្តែ​ គំនិត​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​ជាក់​ស្ដែង ការ​សម្រេច​នយោបាយ ទង្វើ​នយោបាយ កិច្ចការ​មួយ​ចំនួន​ខ្ញុំ​មិន​យល់​ស្រប ហើយ​ពេល​ណា​ដែល​ខ្ញុំ​មិន​យល់​ស្រប ខ្ញុំ​មិន​ធ្វើ​តាម។ ហើយ​ពេល​ដែល​ក្នុង​នយោបាយ​ជាមួយ​គ្នា ពេល​ណា​ដែល​គេ​មេ យើង​មិន​សូវ​ធ្វើ​តាម ក៏​មេ​មិន​សូវ​ចូល​ចិត្ត​យើង​ដែរ អាហ្នឹង​ជា​ការ​ពិត​មួយ​ដែល​ខ្ញុំ​ចង់​បញ្ជាក់»។

នៅ​ពេល​ត្រូវ​បាន​ចុច​សួរ​ថា តើ​មាន​ករណី​ណា​មួយ​ដែល​មាន​ការ​ជំទាស់​ខ្វែង​គំនិត​ជា​មួយ​មេ​គណបក្ស​របស់​លោក​ក្នុង​កម្រិត​មួយ​ខ្លាំង​ទេ លោក សុន ឆ័យ បាន​ផ្ទុះ​សំណើច​និង​បន្ថែម​ដូច្នេះ​ថា៖

«ខ្ញុំ​មិន​មាន​អ្វី​ធំ​ដុំ​ទេ! មិន​មាន​អ្វី​ធំ​ដុំទេ គ្រាន់​តែថា ដូច​ខ្ញុំ​បាន​បញ្ជាក់​អីចឹង របៀប​ធ្វើ​ការ ខ្ញុំ​មាន​របៀប​ខ្ញុំ។ ហើយ​បើ​កាលណា​ប្រើ​ទទឹង​ទទែង ប៉ុណ្ណេះ​ហើយ​ដល់​តែ​ធ្វើ​ទៅ ដូរ​ចិត្ត ឲ្យ​ខ្ញុំ​ធ្វើ​បែប​នេះ​ផ្សេង ឬ​មួយ​យ៉ាង​ម៉េច ខ្ញុំ​ប្រកែក​ហើយ។ និយាយ​ទៅ​ វា​មាន​ករណី​មួយ​ចំនួន​ដែរ ដែល​ខ្ញុំ​តែង​រិះគន់ តែ​ជា​ធម្មជាតិ​មនុស្ស​មិន​សូវ​ចង់​ឲ្យ​គេ​រិះគន់​ទេ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​រិះគន់​ថា​ ធ្វើ​នេះ​អត់​ត្រូវ! បើ​យើង​រិះគន់​គណបក្ស​ប្រជាជន​ថា​គ្រួសារនិយម យើង​ក៏​មិន​គួរ​តែង​តាំង​គ្រួសារ​អី​ច្របូក​ច្របល់​ដែរ អាហ្នឹង​ជា​ឧទាហរណ៍​មួយ!»

អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​រូប​នេះ​បាន​និយាយ​ទៀត​ថា សង្គម​ខ្មែរ​មិន​ទាន់​មាន​វប្បធម៌​ពេញលេញ​ក្នុង​ការ​ទទួល​ពាក្យ​រិះគន់ និង​បញ្ចេញ​ពាក្យ​រិះគន់​បែប​ស្ថាបនា​នៅ​ឡើយ​ទេ ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​កង្វះ​ការ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​គ្នា រវាង​គណបក្ស​និង​គណបក្ស និង​រវាង​អ្នក​នយោបាយ​និង​អ្នក​នយោបាយ។

តែ​ក្រោយ​ពី​ព្រឹត្តិការណ៍​នៃ​ការ​វាយ​បង្ក្រាប​លើ​គណបក្ស​ជំទាស់​​រយៈកាល​ប៉ុន្មាន​ខែ​កន្លង​ទៅ​នេះ ដែល​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ចំ​ពេល​មុន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ ថ្ងៃ​ទី២៩ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៨ ដែល​ទាំង​លោក សុន ឆ័យ និង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ មិន​អាច​ចូល​រួម​ឈរ​ឈ្មោះ​និង​ប្រកួត​ប្រជែង​បាន​នោះ បណ្ដាញ​សារព័ត៌មាន​ដែល​គាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាន​ដាក់​ងារ​លើ​ក្រុម​អ្នក​នយោបាយ​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ថា​ជា «ក្រុម​ឧទ្ទាម» ឬ​ជា«ក្រុម​ក្បត់​ជាតិ»​ជា​ដើម។

ការណ៍​នេះ នាំ​ឲ្យ​លោក សុន ឆ័យ មិន​ពេញ​ចិត្ត​ពេញ​ថ្លើម​ទាល់តែ​សោះ ដោយ​ហេតុ​ថា​ មក​ទល់​នឹង​ពេល​សម្ភាស​នេះ លោក​មិន​ទាន់​យល់​ទាល់តែ​សោះ ថា​ខ្លួន​លោក​ផ្ទាល់​បាន​ប្រព្រឹត្ត​កំហុស​អ្វី៖ «ហើយ​សង្ឃឹម​ថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល​នឹង​មិន​បន្ត​ហៅ​បែប​ហ្នឹង​ទៀត​ទេ​បាទ!»៕

អ្នកនាំពាក្យ CPP ៖ បង្កើតគណបក្ស “ឆន្ទះខ្មែរ” មកពីអស់ជំនឿលើអតីតបក្សប្រឆាំង ភ្នំពេញៈ អ្នកនំាពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានអះអាងថា ការបង្កើតគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ របស់ក្រុមគ្រួសារលោក គង់ គាំ នេះ ដោយសារតែក្រុមគ្រួសារលោកអស់ជំនឿលើកអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលតែងតែបរាជ័យ ក្នុងការបោះឆ្នោតកន្លងមកនេះ។

ការអះអាងនេះ ស្របទៅនឹងគំនិតរបស់កូនប្រុសលោក គង់ គាំ ដែលអះអាងថា ការបង្កើតគណបក្សថ្មី «ឆន្ទៈខ្មែរ» មកពីអស់ជំនឿងលើកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបាន តុលាការ​​រំលាយកន្លងមកនេះ។

លោក សុខ ឥសាន បានឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា តាមប្រព័ន្ធសារតេឡេក្រាមថា ជម្រៅចិត្តមនុស្សមិនអាចវាស់បានមែន។ នៅក្រោយពេល ដែលលោក គង់ មុនីកា បង្កើតគណបក្សឈ្មោះថា គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ដើម្បីចូលរួមប្រកួតប្រជែង ក្នុងការបោះឆ្នោតនាពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ មានអតីតមន្ត្រីអតីតបក្សប្រឆាំងមួយរូប បាន​សម្តែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ហាក់មិនចង់ឲ្យមានការបង្កើតបក្សថ្មី។

ការលើករបស់លោក សុខ ឥសាន សំដៅទៅរកលោក អេង ឆៃអ៊ាង ដែលបានចំអកទៅកាន់ក្រុមគ្រួសារលោក គង់ គាំ ថា ការបង្កើតគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ដើម្បីគ្រួសារ និងទ្រព្យសម្បត្តិ។

យ៉ាងណាក្តីលោក សុខ​ ឥសាន បានអះអាងថា ការលើកឡើងរបស់អតីតមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងនេះបានបោះសម្តីថា ជម្រៅទឹកសមុទ្រគេអាចវាស់បាន តែជម្រៅចិត្តមនុស្ស គេមិនអាចវាស់បានឡើយ។ ការបង្កើតបក្សថ្មីនេះ និងបក្សផ្សេងៗទៀត ដើម្បីប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោត បញ្ជាក់ ច្បាស់ថា កុំយល់ច្រឡំឲ្យសោះ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនមែនមានតែអតីតបក្សប្រឆាំងមួយផ្តាច់មុខទេ នៅមានបក្សជាច្រើនទៀត អាចថាជាបក្សប្រឆាំងដែរ។ ម៉្យាងទៀតឃើញ គេនៅស្ងៀម មិនមែនគេចេះតែដើរតាមខ្លួន ដែលដឹកនាំបរាជ័យរហូតនោះទេ។

លោកបញ្ជាក់ថា «ការបង្កើបក្សថ្មី ក៏ជាការទាញពញ្ញាក់ស្មារតី ក្រុមអតីតមេដឹកនាំអតីតបក្សប្រឆាំង កុំឲ្យមានមោទនភាពបុគ្គលខ្លាំងពេក បើក្រៅពីខ្លួនគ្មានអ្នកណា អាចបង្កើតបក្សថ្មីបាននោះ។ ក្រុមអស់លោកមិនអាចបិទសិទ្ធិពលរដ្ឋខាងនយោបាយបានជាដាច់ខាត»។

ការលើកឡើងរបស់អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាចនេះ ស្របពេលដែលអគ្គលេខាធិការរងនៃ គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក ហ៊ីង យឿន ត្រូវបានវិទ្យុអាស៊ីសេរីស្រង់សំដីយ៉ាងដូច្នេះថា ការ បង្កើតបក្សថ្មីនេះ ដោយសារមិនសង្ឃឹមទៅលើការរស់ឡើងវិញ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខណៈដែលការបោះឆ្នោតខិតជិតមកដល់។

លោកបន្តថា បក្សថ្មីនេះមិនទាន់បានគិតអំពីប្រភពធនធានថវិកាសម្រាបទ្រទ្រង់បក្សនោះទេប៉ុន្តែមានការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹង ពីលោក គង់ គាំ ជាឪពុក។ លើសពីនេះ ការបង្កើតបក្សថ្មីនេះ គឺជានិមិត្តរូបនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដូច្នេះលោកសង្ឃឹមថា នឹងមានសំឡេងគាំទ្រចាស់ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូររបបសម្តេតេជោ ហ៊ុន សែន និងស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោក ហ៊ីងយឿន បន្តថា លោកមិនខ្វល់ អំពីការរិះគន់យ៉ាងណានោះទេ។ ចំណែកអតីត​តំណាងរាស្ត្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក គង់ បូរ៉ា ដែលជាបងប្រុសបង្កើតលោក គង់ មុនីកា ក៏ប្រកាសគាំទ្រ ការបង្កើតគណបក្សថ្មី របស់ប្អូនរបស់លោក។

លោក គង់ បូរ៉ា មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងដំណាក់កាលនេះ គឺជាគណបក្សអស់សង្ឃឹមថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងអាចចូលប្រកួតប្រជែង បោះឆ្នោតបានដូច្នេះប្អូនប្រុសរបស់លោកបង្កើតបក្សថ្មីនេះ ដើម្បីប្រមូលអ្នកប្រជាធិបតេយ្យមកវិញ៕

ពាក្យសុំ​បង្កើត “​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​” របស់លោក គង់ មុនី​កា ចូល​ទៅដល់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ហើយ

កោះ​កែវ27/4/2018 9:26 Amជាតិទូទៅ, នយោបាយ, ព័ត៌មានជាតិLIKE

ភ្នំពេញ ​៖ ពាក្យសុំ​បង្កើត​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ បាន​ចូល​ទៅដល់​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ហើយ កាលពី​រសៀល​ថ្ងៃទី​២៦ ខែម​សា ឆ្នាំ​២០១៨ បន្ទាប់ពី​បាន​ប្រកាស​បង្កើត​កាលពី​ថ្ងៃទី​២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ ដើម្បី​ចូលរួម​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ នីតិកាល​ទី​៦ នេះ​បើតាម​ការបញ្ជាក់​ពី​លោក គង់ មុនី​កា ដែលជា​ស្ថាបនិក​បង្កើត​គណបក្ស​នេះ​។

លោក គង់ មុនី​កា បាន​ប្រាប់​កម្ពុ​ជាថ្មី តាម​ទូរស័ព្ទ​កាលពី​រសៀល កាលពី​រសៀល​ថ្ងៃទី​២៦ ខែម​សា ឆ្នាំ​២០១៨​ថា លោក​បាន​ដាក់​ចូល​ទៅនា​យក​ដ្ឋា​ន​កិច្ចការ​សមាគម និង​គណបក្ស​នយោបាយ​នៃ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ហើយ និង​ក៏បាន​ទទួល​ផងដែរ ប៉ុន្តែ​ខាង​ក្រសួង​បាន​អះអាង​ថា នៅ​ខ្វះ​ឯកសារ​បញ្ជាក់​ពី​ទីតាំង​ស្នាក់​ការ​គណបក្ស ដូច្នេះ​ខាង​ក្រសួង​បាន​ឲ្យ​ជំពាក់​ឯកសារ​នេះ ហើយ​សំរាប់​ឯកសារ​ផ្សេងៗ​ទៀត​គ្រប់គ្រាន់​ហើយ​។ តែ​ជា​យ៉ាងណា លោក គង់ មុនី​កា បាន​អះអាង​ថា នៅមាន​បញ្ហា​ខ្លះ​ចំពោះ​ការ​ធ្វើ​ឯកសារ​នេះ ដោយសារ​តែ​អាជ្ញាធរ​សង្កាត់ គឺ​ចៅសង្កាត់ ទាមទារ​រក​លក្ខន្តិកៈ​។ ពីព្រោះ នីតិវិធី​នេះ ការ​ធ្វើ​លិខិតបញ្ជាក់​នេះ អាជ្ញាធរ​មិន​ចាំ​បាច់​ត្រូវការ​លក្ខន្តិកៈ​នោះ​ទេ។ ជាមួយគ្នា​នោះ លោក​សង្ឃឹមថា ក្រសួងមហាផ្ទៃ នឹង​ជួយ​សម្របសម្រួល​ឲ្យ​គណបក្ស​នេះ បាន​បង្កើត​ជា​ផ្លូវការ នាពេល​ឆាប់ៗ​ខាងមុខ​។

​ទាក់ទង​និង​មូលហេតុ​នៃ​ការបង្កើត​គណបក្ស​នេះ លោក គង់ មុនី​កា បាន​បញ្ជាក់​ថា ដោយសារតែ​ទាំងអស់គ្នា បាន​តាមដាន​នូវ​ស្ថាន​ការ​ផ្នែក​នយោបាយ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា ហើយ​មិន​សង្ឃឹមថា គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​កំពូល​ប្រកាស​រំលាយ កាលពី​ខែវិច្ឆិកា នោះ បាន​រស់​ឡើងវិញ ដើម្បី​ចូលរួម​ការ​បោះឆ្នោតជាតិ នាពេល​ខាងមុខនេះ ហើយ​មូលហេតុ​ទី​២ ដោយសារតែ​ខ្លួន​លោក​ផ្ទាល់ គឺជា​កូន​របស់លោក គង់ គាំ ដែលជា​អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស​សមរង្ស៊ី ដែល​បាន​លាលែង​ពី​គណបក្ស​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៧ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​កំពូល​ដាក់ចូល​ក្នុង​បញ្ជី​ហាមប្រាម​ការធ្វើ​នយោបាយ​រយៈពេល​៥​ឆ្នាំ ដូច្នេះ​រូបលោក​ទេ ដែល​មិនបាន​ជាប់​នៅក្នុង​បញ្ជី​ហាមប្រាម ការធ្វើ​នយោបាយ ទើបបាន​សម្រេចចិត្ត​គណបក្ស​នេះ ដើម្បី​បំពេញ​បំណង​របស់​ឪពុក និង​ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​សេរីភាព និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ត្រឹមត្រូវ​។ ជាតិ​ពិសេស​ដើម្បី​បំពេញ​ឆន្ទៈ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ដែល​បាន​បោះឆ្នោត​នា​ពេល​កន្លងមក ហើយក៏​ជា​ឱកាស​សម្រាប់​ក្មេងៗ​ជំនាន់​ក្រោយ ដើម្បី​បំពេញ​នូវ​តួនាទី និង​កាតព្វកិច្ច​របស់​ខ្លួន​ក្នុងនាម​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយរូប ដើម្បី​ចូលរួមចំណែក​ក្នុង​ការជួយ​កសាង​ប្រទេស​ឲ្យ​មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិតប្រាកដ​។

លោក គង់ មុនី​កា បាន​បញ្ជាក់​ថា បន្ទាប់ពី​មាន​សេចក្តីប្រកាស​របស់​លោក កាលពី​ថ្ងៃទី​២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ​២០១៨ មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាច្រើន បាន​ចូលរួម​នៅក្នុង​គណបក្ស​នេះ ហើយ​ក៏​មាន​សកម្មជន​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មក​ចូលរួម​ផងដែរ​។

សូម​បញ្ជាក់​ថា កូនប្រុស​ពៅ​របស់​អតីត​ឧ​ត្ត​ម​ទីប្រឹក្សា​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ (CNRP) គឺ​លោក គង់ គាំ ឈ្មោះ គង់ មុនី​កា បានប្រកាស​បង្កើត​គណ​បក្ស​ថ្មី​មួយ​ឈ្មោះថា “​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​” ដើម្បី​ចូលរួម​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ នីតិកាល​ទី​៦ ដែល​នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅ នៅ​ថ្ងៃទី​២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០១៨ ខាងមុខ ហើយ​លោក គង់ មុនី​កា យល់ថា ស្ថានការណ៍​នៅ​កម្ពុជា​កំពុង​ជួប​បញ្ហា ដូច្នេះ​ត្រូវតែ​បង្កើត​គណបក្ស​នយោបាយ​ថ្មី​មួយ​ឈ្មោះថា “​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​” ដែល​ជា​គោលនយោបាយ​មួយ​ដាច់ដោយឡែក​ពី​ក្នុង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ សម្រាប់​ចូលរួម​ការបោះឆ្នោត​សាកល នៅ​ថ្ងៃទី​២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០១៨ ខាងមុខ​

ទាក់ទង​ការបង្កើត​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​នេះដែរ លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាន​ប្រកាស​ស្វា​គម​ន៍ ដោយ​បាន​លើកឡើងថា ការបង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​នេះ បញ្ជាក់​ច្បាស់​ថា នៅ​កម្ពុជា សិទ្ធិ​នយោបាយ​របស់​ពលរដ្ឋ ត្រូវបាន​បើកទូលាយ​ស្របតាម​ស្មារតី​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​។ ការបង្កើត​គណបក្សនយោបាយ​ថ្មី ក៏​បញ្ជាក់​ច្បាស់​ថា​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅ​កម្ពុជា នៅតែ​រស់​រវើក និង​ស្រស់បំព្រង​ដដែល ទោះបី​អតីត​គណបក្សប្រឆាំង​ចង់យក​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា មក​ធ្វើជា​កម្មសិទ្ធិ​ផ្ទាល់ខ្លួន​ក៏ដោយ​។ ម្យ៉ាងទៀត ក៏​បញ្ជាក់​ច្បាស់​ថា ទោះ​អ្នក​ធ្លាប់​ដើរ​តាម​អតីត​គណបក្សប្រឆាំង ក៏​មិន​មែនមាន​ទស្សនៈ​និង​គោលជំហរ​គាំទ្រ​អតីត​គណបក្សប្រឆាំង​នោះដែរ។ ហេតុ​នេះ​ហើយ​បានជា គេ​មក​បង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​នោះ​។ លោក​បញ្ជាក់ថា គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ស្វា​គម​ន៍​ការបង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​ទាំងទ្បាយ ដើម្បី​ប្រកួតប្រជែង​ក្នុងការ​បោះឆ្នោត​នាពេលខាងមុខ​ឆាប់ៗ​នេះ​។

ទន្ទឹម​និង​ការប្រកាស​បង្កើត​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​នេះ មាន​ប្រតិកម្ម​ជាច្រើន​ពី​អ្នកគាំទ្រ​គណបក្សប្រឆាំង ឬ​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ជាពិសេស​អតីត​មេដឹកនាំ ដោយ​សំដែង​ការមិន​ពេញចិត្ត​ចំពោះ​ការបង្កើត​នេះ​ទេ ហើយ​បាន​ស្នើ​កុំ​ឲ្យ​បង្កើត​គណបក្ស​នេះ ដោយ​បន្ត​គាំទ្រ​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​តទៅទៀត​។

លោក អេង ឆៃអ៊ាង អតីត​អនុប្រធាន អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​បង្ហោះ​សារ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម Facebook របស់​ខ្លួន ដោយ​សម្ដែង​ការសោកស្ដាយ និង​ខកចិត្ត​យ៉ាង​ខ្លាំង ចំពោះ​កូនប្រុស​ពៅ​របស់​លោក គង់ គាំ ដែល​បាន​ទៅ​បង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​មួយ​នេះ ដើម្បី​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ដ្រ នីតិកាល​ទី​៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០១៨​ខាងមុខ​។ លោក អេង ឆៃអ៊ាង បាន​សរសេរ​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា “​ចិត្ត​មនុស្ស​ពិតជា​មិនអាច​វាស់​បាន​មែន ដូច​ពាក្យចាស់​លោក​បាន​ពោល​ថា ជម្រៅ​ទឹកសមុទ្រ គេ​អាច​វាស់​បាន តែ​ជម្រៅ​ចិត្ត​មនុស្ស មិនអាច​វាស់​បាន​ឡើយ​។ យ៉ាងណាមិញ ចិត្ត​អ្នកនយោបាយ ក៏​ដូច្នោះ​ដែរ​ចិត្ត​ពី​ដំបូង​ធ្វើ​នយោបាយ ដើម្បី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទាំងអស់គ្នា ដល់ពេល​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ជួប​ឧបសគ្គ បាន​ប្រែចិត្ត​ទៅ​សង្គ្រោះ​គ្រួសារ ឬ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​វិញ​”​។

បើ​ទោះ​បី​ការ​បង្ហោះ​នេះ មិនបាន​សំដៅ​ឲ្យ​ចំ​ទៅ​បុគ្គល​ណា​ម្នាក់​ក៏ដោយ​នោះ ប៉ុន្ដែ​អ្នកតាមដាន​ព្រឹត្តិការណ៍​នយោបាយ និង​ព្រឹត្តិការណ៍​សង្គម អាច​សន្និដ្ឋាន​បាន​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា លោក អេង ឆៃអ៊ាង កំពុងតែ​ដាក់​ផ្លែផ្កា​ឲ្យ​កូនប្រុស​ពៅ​របស់​លោក គង់ គាំ អតីតមន្ដ្រី​ជាន់ខ្ពស់​គ​ណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ជុំវិញ​ការប្រកាស​បង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​នេះ​។

ចំណែក​លោក ហូរ វ៉ាន់ អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មណ្ឌល​ភ្នំពេញ ដែល​កំពុង​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ដែរនោះ បាន​លើក​ឡើង​ថា “​ខ្ញុំ​តែង​គោរព​ស្រឡាញ់​បង​ជា​រៀង​រហូតមក សំខាន់​បង​ជា​សាក្សី​រស់ ដឹង​រឿងរ៉ាវ​ស្រុកទេស​ច្រើនណាស់ តែ​ពេលនេះ​ហាក់​មិន​ទំនង និង​មិនគួរ​ជឿ ពី​ការដែល​បង​បង្កើត​បក្ស [​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​] ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​បង​ពិចារណា​ម្ដងទៀត តើ​អាច​បដិសេធ មិនបង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​ក្រៅពី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន ឬទេ​?

ទាក់ទង​ទៅនឹង​ប្រតិកម្ម​របស់​អតីតមន្ត្រី​គណបក្ស​ស​ង្រោះ​ជាតិ ដែល​កំពុង​នី​រទេស​ខ្លួន​នៅក្រៅ​ប្រទេស លោក គង់ មុនី​កា បាន​អះអាងថា លោក​មិនមាន​ប្រតិកម្ម​ណាមួយ ចំពោះ​ការលើកឡើង​របស់​អតីត​ថ្នាក់ដឹកនាំ​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នោះ​ទេ វា​ជា​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នៃ​ការយល់ឃើញ​របស់​បុគ្គល​ម្នាក់ៗ​។ ពីព្រោះ ក្រុម​របស់លោក គឺជា​អ្នកគាំទ្រ​ការ​បញ្ចេញមតិ ហើយ​ជា​ក្មេងជំនាន់ក្រោយ ហើយ​ចាប់​ពេលនេះ​តទៅ លោក​នឹង​គិតពី​អ្វីដែល​ថ្មី មិន​គិតពី​ការ​ល្អក់កករ​ផ្នែក​នយោបាយ នាពេល​កន្លងមក​នោះទេ​។

ចំណែក​លោក សុខ ឥសាន បាន​អះអាង​ថា ការបង្កើត​បក្ស​ថ្មី​នេះ និង​បក្ស​ផ្សេងៗ​ទៀត ដើម្បី​ប្រកួតប្រជែង​ការបោះឆ្នោត បញ្ជាក់​ច្បាស់​ថា នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា មិនមែន​មានតែ​អតីត​បក្សប្រឆាំង​មួយ​ផ្តាច់​មុខ​ទេ នៅ​មាន​បក្ស​ជាច្រើន​ទៀត អាច​ថា​ជា​បក្សប្រឆាំង​ដែរ​។ ម្យ៉ាងទៀត ឃើញ​គេ​នៅ​ស្ងៀម មិនមែន​គេ​ចេះតែ​ដើរ​តាម​ខ្លួន ដែល​ដឹកនាំ​បរាជ័យ​រហូត​នោះទេ​។ ការបង្កើត​បក្ស​ថ្មី ក៏​ជា​ការ​ទាញ​ពញ្ញាក់​ស្មារតី​ក្រុម​អតីត​មេដឹកនាំ​អតីត​បក្ស​ប្រឆាំង កុំ​ឲ្យ​មាន​មោទនភាព​បុគ្គល​ខ្លាំងពេក បើ​ក្រៅពី​ខ្លួន​គ្មាន​អ្នកណា​អាច​បង្កើត​បក្ស​ថ្មី​បាន​នោះ​។ ក្រុម​អស់លោក មិនអាច​បិទ​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​ខាង​នយោបាយ​បានជា​ដាច់ខាត​៕

(ភ្នំពេញ)៖ ការចាប់ឆ្នោតកំណត់លំដាប់លេខរៀង របស់គណបក្សនយោបាយ នៅលើសន្លឹកឆ្នោត សម្រាប់ការចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង តំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៦ ថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះ បានបញ្ចប់ហើយ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨នេះ។

ការចាប់ឆ្នោតកំណត់លំដាប់លេខរៀង របស់គណបក្សនយោបាយនេះ រៀបចំឡើងដោយគណៈ កម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ (គ.ជ.ប) ហើយការចាប់លេខរៀងលើសន្លឹកឆ្នោតនេះ ដោយសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទាំង២គណៈ។

ជាលទ្ធផលនៃលំដាប់លេខរៀងនៃគណបក្សនយោបាយ នៅលើសន្លឹកឆ្នោតរួមមាន៖

លេខ១ បានទៅលើគណបក្ស «គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ»

លេខ២ ​បានទៅលើគណបក្ស «គណបក្សមាតុភូមិយើង»

លេខ៣ ​បានទៅលើគណបក្ស «គណបក្សពន្លឺថ្មី»

លេខ៤ ​បានទៅលើគណបក្ស «សញ្ជាតិកម្ពុជា»

លេខ៥ ​បានទៅលើគណបក្ស «ខ្មែរក្រោក»

លេខ៦ ​បានទៅលើគណបក្ស «សំបុកឃ្មុំ»

លេខ៧ ​បានទៅលើគណបក្ស «ប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន»

លេខ៨ ​បានទៅលើគណបក្ស «ខ្មែរសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ»

លេខ៩ ​បានទៅលើគណបក្ស «រស្មីខេមរា»

លេខ១០ ​បានទៅលើគណបក្ស «សម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ»

លេខ១១ ​បានទៅលើគណបក្ស «ខ្មែរសាធារណរដ្ឋ»

លេខ១២ ​បានទៅលើគណបក្ស «ខ្មែរឈប់ក្រ»

លេខ១៣ ​បានទៅលើគណបក្ស «ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច»

លេខ១៤ ​បានទៅលើគណបក្ស «ខ្មែរអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច»

លេខ១៥ ​បានទៅលើគណបក្ស «យុវជនកម្ពុជា»

លេខ១៦ ​បានទៅលើគណបក្ស «ធម្មាធិបតេយ្យ»

លេខ១៧ ​បានទៅលើគណបក្ស «ឆន្ទះខ្មែរ»

លេខ១៨ ​បានទៅលើគណបក្ស «ជនជាតិដើមប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា»

លេខ១៩ ​បានទៅលើគណបក្ស «ខ្មែរតែមួយ»

លេខ២០ ​បានទៅលើគណបក្ស «ប្រជាជនកម្ពុជា»

ភ្នំពេញ​៖ លោក គង់ គាំ អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស សម រង្ស៊ី និង​ជាទី​ប្រឹក្សា​ជាន់ខ្ពស់​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ចង់​ធ្វើជា​តំណាង​កិត្តិយស​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​។ ប៉ុន្តែ​គណបក្សប្រឆាំង​ធំជាងគេ​មួយ​នេះ​នៅ​មិនទាន់​ធ្វើ​សេចក្តីសម្រេច​យ៉ាងណា​នៅឡើយ​ទេ​។​ លោក គង់ គាំ ដែលជា​មនុស្ស​ដ៏​មាន​ឥទ្ធិពល​មួយរូប​នៅក្នុង​កម្លាំង​គណបក្ស​ស​ង្គ្រោះ​ជាតិ បានបង្ហាញ​បំណង និង​បាន​ពន្យល់​ពី​ភាពចាំបាច់​មួយ ដែល​លោក​ត្រូវ​ធ្វើជា​តំណាង​កិត្តិយស​នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​។ លោក គង់ គាំ បាន​និយាយ​អំពី​បំណង​របស់លោក​នេះ ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ថ្មីៗ នៅ​ថ្ងៃទី​១៥​ខែកញ្ញា​នេះ បន្ទាប់ពី​មានការ​ស្នើសុំ​ពី​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​មួយចំនួន​របស់​គណបក្ស ដែល​ចង់​ឲ្យ​លោក​ធ្វើជា​អធិបតី​នៅក្នុង​វេទិកាសាធារណៈ​របស់​គ​ណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅតាម​មូលដ្ឋាន​។​

​បើតាម​ការបញ្ជា​ក់រប​ស់លោក គង់ គាំ ដែល​កំពុង​ធ្វើជា​ទីប្រឹក្សា​ជាន់ខ្ពស់​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ហើយ​នោះ តំណែង​តំណាង​កិត្តិយស​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នឹង​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​លោក​អាច​ធ្វើជា​តំណាង​របស់​ប្រធាន និង​អនុប្រធាន​គណបក្ស​នេះ តាម​វេទិកាសាធារណៈ​នៅតាម​មូលដ្ឋាន​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ជាង​។​

«​ខ្ញុំ​ជាទី​ប្រឹក្សា​ជាន់ខ្ពស់​ក្នុង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ស្រាប់​ហើយ​។ តែ​ស្ថានការណ៍​នេះ មិនអាច​ធ្វើជា​ទីប្រឹក្សា​បានទេ​។ គួរតែ​ជា​តំណាង​កិត្តិយស ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ខ្ញុំ​បំពេញការងារ​បង្កើន​ប្រជាប្រិយភាព និង​ពង្រឹងគោលជំហរ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឆ្ពោះទៅរក​ការបោះឆ្នោត នាពេលខាងមុខ​»​។ នេះ​ជាការ​ពន្យល់​របស់លោក គង់ គាំ ដែល​បាន​លាលែង​ពី​តំណែង​ប្រធាន​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី កាលពី​ចុងឆ្នាំ​២០១៥​។​

​លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យ​របស់​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ថ្លែង​ស្វាគមន៍​គោលបំណង​របស់លោក គង់ គាំ​។ ប៉ុន្តែ លោក បញ្ជាក់ថា ថ្នាក់ដឹកនាំ ក៏ដូចជា​គណៈកម្មាធិកា​រ​អចិន្ត្រៃយ៍​នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មិនទាន់​ពិភាក្សាគ្នា​នៅឡើយ​ទេ ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ​។

​លោក យឹម សុវណ្ណ ចាត់ទុក​លោក គង់ គាំ ជា​បញ្ញវន្ត​ជាន់ខ្ពស់​មួយរូប ដែល​ត្រូវ​រួម​ដៃ​ជាមួយនឹង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេសជាតិ​។ លោក​សង្កត់ធ្ងន់ថា​៖«​ខ្ញុំ​មិនអាច​ឆ្លើយ​ជំនួស​គណៈកម្មាធិការ​អចិន្ត្រៃយ៍​បានទេ ចំពោះ​រឿងនេះ​។ តែ ខ្ញុំ​យល់ថា គាត់ (​លោក គង់ គាំ​) គឺជា​ធនធានមនុស្ស​ដ៏​កំពូល សម្រាប់​ប្រទេសជាតិ​»៕

លោក គង់ គាំ៖ កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុង​ប៉ារីស​ជា​ថ្នាំ​ខ្លាំង​ធ្វើ​ឲ្យ​វៀតណាម​ខ្ជាក់​កម្ពុជា

ដោយ ប្រាជ្ញ ចេវ RFA 2015-10-23

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ខែ​តុលា ដែល​ជា​ខួប​លើក​ទី​២៤ នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ប្រធាន​គណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក គង់ គាំ ថ្លែង​ថា កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះ​គឺ​ជា​ថ្នាំខ្លាំង​ដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​វៀតណាម ខ្ជាក់​កម្ពុជា ចេញ​ពី​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​ខ្លួន។ យ៉ាង​ណា អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ច្រានចោល​ការ​លើក​ឡើង​នេះ ហើយ​ថា កងទ័ព​វៀតណាម បាន​ដក​ចេញ​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ផ្លូវ​ការ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨៩ ម្ល៉េះ។

វត្តមាន​កងទ័ព​វៀតណាម នៅ​កម្ពុជា កាល​ពី​អតីតកាល​នៅ​តែ​ជា​រឿង​ខ្វែង​គំនិត​គ្នា​របស់​អ្នក​នយោបាយ​ខ្មែរ។ ថ្លែង​ពី​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ ប្រធាន​គណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក គង់ គាំ ប្រដូច​ប្រទេស​កម្ពុជា ថា​មុន​ឆ្នាំ​១៩៩១ រួម​រឹត​ដោយ​ជំងឺ​កាច​សាហាវ។ លោក​លើក​ឡើង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា នៅ​ពេល​នោះ​ពោរពេញ​ដោយ​វត្តមាន​កងទ័ព​របស់​វៀតណាម។ លោក គង់ គាំ ហៅ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ថា​ជា​ថ្លើមថ្លៃ​របស់​វៀតណាម និង​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ធ្វើ​ឲ្យ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុង​ប៉ារីស អនុវត្ត​មិន​បាន​ពេញលេញ​នៅ​កម្ពុជា បន្ទាប់​ពី​មាន​រដ្ឋប្រហារ​ទម្លាក់​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ​ចេញ​ពី​តំណែង​កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៧៖ «»។

លោក គង់ គាំ និយាយ​បែប​នេះ​ក្នុង​ពិធី​រំឭក​ខួប​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស លើក​ទី​២៤ នៅ​ទីស្នាក់ការ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ក្នុង​ក្រុង​ច្បារមន ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ខែ​តុលា។ដំណាលគ្នា​នេះ​ដែរ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​ដោយ​អំពាវ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និង​ប្រទេស​ហត្ថលេខី​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង សូម​ឲ្យ​បំពេញ​កាតព្វកិច្ច​របស់​ខ្លួន​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស ធានា​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស គោរព​ច្បាប់ និង​មាន​អធិបតេយ្យភាព​ជាដើម។

ចំណែក​បណ្ដាញ​អង្គការ​សមាគម បាន​ប្រារព្ធ​ទិវា​នេះ​នៅ ៥​ខេត្ត-​រាជធានី រួម​មាន​រាជធានី​ភ្នំពេញ។ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ក្រុមប្រឹក្សា​កិច្ចការ​សាធារណៈ​កម្ពុជា ប្រមាណ ៥០​នាក់ បាន​ធ្វើ​ពិធី​នេះ​នៅ​រមណីយដ្ឋាន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​វត្តភ្នំ។

ទោះ​យ៉ាង​នេះ គេ​មិន​ឃើញ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ធ្វើ​ពិធី​អ្វី​នោះ​ទេ​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ។ ប៉ុន្តែ​ប្រធាន​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បាន​យក​ថ្ងៃ​នេះ​ជា​ថ្ងៃ​សម្រាក ដោយ​លោក​បាន​បង្ហោះ​រូបភាព​របស់​លោក​លេង​កីឡា​វាយ​កូនគោល នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក (Facebook)។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បដិសេធ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក គង់ គាំ ថា​ជា​ការ​មិន​ពិត។ លោក សុខ ឥសាន រៀបរាប់​ថា កងទ័ព​វៀតណាម បាន​ដក​ចេញ​ជា​ជំហានៗ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨២ ហើយ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៩ កងទ័ព​បាន​ដក​ចេញ​ពី​កម្ពុជា ទាំង​ស្រុង។ លោក​បន្ត​ថា ប្រសិនបើ​វៀតណាម ចង់​លេប​ត្របាក់​យក​ប្រទេស​កម្ពុជា គេ​អាច​យក​បាន​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៩ ម្ល៉េះ ខណៈ​ដែល​កម្ពុជា នៅ​ពេល​នោះ​គ្មាន​អ្វី​ទាំង​អស់៖ «»។

​ទោះ​មាន​លើក​ឡើង​ថា កង​ទ័ព​វៀតណាម ចាកចេញ​ពី​កម្ពុជា នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៩ ក្តី ត្រី​ភាគី​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុង​ប៉ារីស នៅ​លើក​ឡើង​ថា កងទ័ព​វៀតណាម នៅ​តែ​មាន​វត្តមាន​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ដដែល ដោយ​គ្រាន់តែ​ពួកគេ​ដោះ​អាវ​ទាហាន​វៀតណាម ចេញ​ប៉ុណ្ណោះ។

កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ភាគី​រដ្ឋ​កម្ពុជា មាន ៤​ភាគ ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ភ្នំពេញ តំណាង​ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន ៣​ភាគី​ទៀត គឺ​មាន​ភាគី​លោក សឺន សាន ប្រធាន​គណបក្ស​សេរី​និយម​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា សម្ដេច នរោត្ដម សីហនុ និង​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ តំណាង​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និង​លោក ខៀវ សំផន តំណាង​ឲ្យ​ភាគី​ខ្មែរ​ក្រហម បាន​ស្រុះស្រួល​គ្នា​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​ក្រោម​ការ​រៀបចំ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ។ ក្រៅ​ពី​នេះ មាន​ប្រទេស​ជា​ហត្ថលេខី​ចំនួន ១៨ ដើម្បី​គាំទ្រ​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះ។

ប្រធាន​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ លោក​បណ្ឌិត ស៊ន សំណាង មាន​ប្រសាសន៍​ថា រឿង​វត្តមាន​កង​ទ័ព​វៀតណាម នៅ​កម្ពុជា ជា​រឿង​ស្មុគស្មាញ ដោយសារ​តែ​មាន​សង្គ្រាម​ឥណ្ឌូចិន លើក​ទី​៣ ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ចុង​សម័យ​សង្គ្រាម​ត្រជាក់។ លោក​បណ្ឌិត​ថា ការ​យល់​ឃើញ​ផ្សេងៗ​គ្នា​របស់​អ្នក​នយោបាយ​ចំពោះ​វត្តមាន​ការ​ចាក​ចេញ​របស់​កងទ័ព​វៀតណាម ទុក​ឲ្យ​អ្នក​នយោបាយ​ជា​អ្នក​ពន្យល់​ទៅ​ចុះ៖ «»។

សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ លោក រស់ រ៉ាវុធ លើក​ឡើង​ថា ការ​កេង​ចំណេញ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​អ្នក​នយោបាយ​បែប​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​មិន​សូវ​ដឹង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ នឹង​វង្វេង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​តាម​អ្នក​នយោបាយ៕

លោក គង់ គាំ៖ កម្ពុជា​មិន​ត្រូវ​មាន​មហា​អំណាច​ណា​ជា​មិត្ត​យុទ្ធសាស្ត្រ​តែមួយ​អញ្ចឹង​ទេ ភ្ញៀវ​របស់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ RFI នៅ​ថ្ងៃចន្ទនេះ​គឺ​លោក គង់ គាំ ប្រធាន​គណបក្ស​សមរង្ស៊ី ដែល​ទើបបាន​ប្រកាស​ចូល​និវត្តន៍​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី០២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥។ លោក គង់ គាំ ប្រាប់​អំពី​ស្ថានភាព​សុខភាព​កូន​របស់​គាត់ ពោលគឺ​តំណាងរាស្ត្រ គង់ សភា ដែល​ត្រូវ​គេ​វាយដំ​ឱ្យ​របួស​ធ្ងន់​កាលពី​ថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥ នៅ​ក្បែរ​វិមាន​រដ្ឋសភា​កម្ពុជា។ ក្នុង​នាម​ជា​អ្នកគាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដ៏ធំ​បំផុត​នៅ​កម្ពុជា​រយៈពេល២០ឆ្នាំផង លោក គង់ គាំ ក៏និយាយ​អំពី​ឯករាជ្យភាព និង​នយោបាយ​របស់​កម្ពុជា​ដែរ។

ដូច​ការ​គ្រោង​ទុក គណ​បក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​របស់ ​លោក គង់ មុនីកា បាន​ធ្វើ​សមាជ​វិស​មញ្ញ​មួយ​នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​នេះ​ដោយ​ជ្រើស​រើស​លោក គង់​ គាំ​ ជា​ឪពុក​របស់​ខ្លួន​ ឲ្យ​ធ្វើជា​ប្រធាន​កិត្តិយស​គណ​បក្ស​ដែល​ទើប​បង្កើត​ឡើង​បាន​អាយុ​មួយ​ខួប​នេះ​។​ លោក គង់ គាំ ជា​អតីត​ទីប្រឹក្សា​គណ​បក្សសង្គ្រោះជាតិ​នោះ ​ថ្លែង​វាយ​ប្រហារ​ខ្លាំងៗ​ទៅ​លើ​លោក សម រង្ស៊ី ដែល​ជា​ប្រធាន​ស្តីទី​អតីត​គណ​បក្ស​សង្រ្គោះជាតិ​ បន្ទាប់ពី​លោក សម រង្ស៊ី បាន​ហៅអ្នក​ទៅ​សុំ​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ​ថា​ជា​មនុស្ស​ក្បត់​បក្ស​។​ ភ្លាមៗ​បន្ទាប់​ពី​គណ​បក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​របស់​លោក​កូន​ប្រុស​គាត់​សម្រេច​តែង​តែ​ជា​ប្រធាន​កិត្តិយស​គណ​បក្សដែល​ទើប​បង្កើត​ឡើង​បាន​មួយ​ខួប​នេះ ​លោក គង់​ គាំ បាន​ថ្លែង​រិះគន់​ខ្លាំង​ៗ​ទៅលើ​លោក​ សម រង្សី។ លោក សម រង្ស៊ី ដែល​បាន​ហៅ​អ្នក​សុំ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​ឡើង​វិញ​ជា​មនុស្ស​ក្បត់​បក្ស និង​ក្បត់​ឆន្ទៈ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​។

អ្នក​នយោបាយ​ជើង​ចាស់​ ដែល​ជា​អតីត​ទី​ប្រឹក្សា​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​រូប​នេះ បាន​អួតសរសើរ​ដល់សកម្ម​ជន​គណ​បក្ស​ប្រឆាំង​នេះ​ដែល​មក​ចូល​រួម​ជា​មួយ​គណ​បក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ ដែល​បង្កើត​ឡើង​តែ​រយៈពេល​២​ខែ​មុន​បោះឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៨​។ ប៉ុន្តែ​មិន​ទទួល​បាន​អាសនៈ​នោះ​ឡើយ។​ លោក គង់ គាំ ថែម​ទាំង​ថ្លែង​ការ​ពារ​ជំរ​ហ​របស់​គណ​បក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​ដែល​ចូល​រួម​ការ​បោះ​ឆ្នោត​អសកល​ជ្រើស​រើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា​រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ​នៅថ្ងៃ​ទី​២៩​ខែ​ឧសភា​ខាង​មុខ​ថា ជា​ការ​ចូល​រួម​ការ​ពារ​សន្តិភាព ទោះ​បី​ជា​ដឹង​ខ្លួន​ថា គណ​បក្ស​នេះ​គ្មាន​អង្គ​បោះ​ឆ្នោត​ក៏​ដោយ​។

ជា​ការ​កត់​សំគាល់ លោក គង់ គាំ មិន​បាន​បង្ហាញពី​ចំណុច​ខ្លាំង​របស់​គណ​បក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ​ច្រើន​ប៉ុន្មាន​នោះទេ ​ប៉ុន្តែលោកបាន​យក​វេទិកា​សមាជ​នោះ​បន្ត​វាយ​ប្រហារ​ខ្លាំង​ៗ​ទៅ​លើ​ក្រុម ​លោក សម រង្ស៊ី ដែល​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ភ្លើងទៀន​នៅកូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​ថ្មីៗ​។

លោក គង់ គាំ បាន​ហៅការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ភ្លើង​ទៀន​នៅ​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​ដែល​មានការ​ចូល​រួម​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​លោក សម រង្ស៊ី ថា​ជា​បែក​បាក់​ផ្ទៃ​ក្នុង​កាន់​ខ្លាំង​របស់​អតីត​គណ​បក្ស​សង្រ្គោះជាតិ​។​ ប៉ុន្តែ លោក សម រង្ស៊ី នៅតែ​បន្ត​អះអាង​ថា​ «សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា គឺ​ជា​មនុស្ស​តែ​មួយ​»​៕

រថយន្ត​​លោក គង់ គាំ ប្រធាន​ស្តី​ទី​គណបក្ស សម រង្ស៊ី បើក​បុក​នារី​វ័យ​២១​ឆ្នាំម្នាក់​របួស​ធ្ងន់​ធ្ងរ រាជ​ធានីភ្នំពេញ​ ៖ នារី​ម្នាក់​រងរបួស​ធ្ងន់​ ​ខណៈ​ដែលជិះ​ម៉ូតូ​ម៉ាក​គុបជ្រុង​ម្នាក់​ឯង ត្រូវ​រថយន្ត​មួយ​គ្រឿង​ម៉ាក Toyota Fortuner ដែលគេ​ស្គាល់​ថា ​ជា​រថយន្តរបស់​លោក គង់ គាំ ប្រធាន​ស្តី​ទី​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី បើក​បុក​គ្នា​កាល​ពី​វេ​លា​ម៉ោង​៩​និង​៣០​នាទី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​៥ តុលា ២០១២ ​តាម​បណ្តោយ​មហា​វិថី​ព្រះ​នរោត្តម សង្កាត់​​ទន្លេ​បាសាក់ ខណ្ឌ​ចំការ​មន ។យោង​តាម​ប្រភព​ព័ត៌មានបាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា មុន​ពេល​កើត​ហេតុ​គេ​​ឃើញ​រថយន្ត​មួយ​គ្រឿង​​ម៉ាក Toyota Fortuner ពណ៌​ខ្មៅ​ ដែល​គេអះអាងថា ជា​រថយន្ត​របស់​លោក គង់ គាំ ប្រធាន​ស្តី​ទី​គណបក្ស​សម​រង្ស៊ី​​បើក​​ក្នុង​ទិស​ដៅ​ពី​ជើង​ទៅ​ត្បូង​តាម​បណ្តោយ​​មហា​វិថី​ព្រះ​នរោត្តម​មាន​​ល្បឿន​មធ្យម លុះ​មក​ដល់​ចំណុច​​កើត​ហេតុ​​​ក៏​បាន​បុកគ្នាជាមួយ​ម៉ូតូ​មួយ​គ្រឿង​​ម៉ាក​គុប​ជ្រុង ពណ៌​ទឹក​ប្រាក់ ជិះដោយ​នារី​ម្នាក់​ឈ្មោះ​ អឹុង ​ខេង​ខេម៉ា ​អាយុ​២១​ឆ្នាំ ស្នាក់​នៅ​ភូមិ​កោះ​នរា ​សង្កាត់​និរោធ ខណ្ឌ​មាន​ជ័យ បណ្តាល​ឱ្យ​រង​របួសធ្ងន់​ត្រូវបាន​បញ្ជូន​​ទៅ​សង្គ្រោះ​នៅ​មន្ទីរ​ពេទ្យ​បាយ័ន​ ។

​​ព័ត៌​មាន​លំអិត​នឹ​ង​​ផ្សាយជូន​នៅពេល​ក្រោយ ​នៅ​លើ​ទំព័រកាសែតកោះ​​​សន្តិ​​ភាព និង​​នៅ​​តាម​វិទ្យុ​សំឡេង​កោះ​សន្តិ​ភាព FM 87.75 រាជធានី​ភ្នំពេញ, FM 87.5 ខេត្តបាត់ដំបង៕

ក្រុមបាតុករវាយតំណាងរាស្ត្រសង្គ្រោះជាតិលោក ញ៉យ ចំរើន​និង​លោក គង់ សុភា ​រួចបន្តបាតុកម្ម មុខផ្ទះលោក កឹម សុខា ដោយ ៖ ជាតិខ្មែរ | ចុះផ្សាយថ្ងៃទី at Monday, October 26, 2015 តំណាងរាស្រ្ត​គណបក្ស សង្រ្គោះជាតិពីររូបលោក ញ៉យ ចំរើននិង​លោក គង់​សុភា បាន​​រងរបួសបែកក្បាល​និង​រថយន្តរបស់ពួកគេត្រូវបាន​វាយកម្ទេចចោល ក្រោយពីមានការផ្ទុះ​ហិង្សាពីសំណាក់ ក្រុមបាតុកររៀបចំឡើងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែល​តវ៉ានៅមុខ​រដ្ឋសភា​ទាមទារឲ្យដក តំណែង​អនុប្រធាន​គណបក្សសង្រ្គោះជាតិនិង​ជាអនុប្រធានទី១នៃ​ រដ្ឋសភាលោក កឹម សុខា។ អ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចរាប់ពាន់នាក់ នៅព្រឹកថ្ងៃ​ចន្ទនេះ បានធ្វើបាតុកម្មនិងដាក់​ញតិទៅ កាន់​រដ្ឋសភា ដើម្បីឲ្យដកតំណែង ​ លោក កឹម សុខា ដោយ​ពួកគេ​ចោទប្រ​កាន់ថាលោក កឹ​ម​​ សុខា ជា”​មនុស្ស​បោកប្រាស់ ​ក្រ​ឡេចក្រឡុចនិង​ជាអ្នក​ដែល​នាំ​ទុក្ខ​ដល់​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋគ្រប់ៗរូប”។ ក្រោយពីបានធ្វើការប្រផ្តុំនៅមុខរដ្ឋសភា​ក្រុមបាតុករក៏បាននាំគ្នាជិះម៉ូតូសំដៅទៅប្រមូលផ្តុំគ្នានៅ មុខផ្ធះរបស់លោក​កឹម សុខា ដោយក្រុមបាតុកររាប់រយនាក់បាន​ជិះម៉ូតូទៅដល់មុខផ្ទះរបស់លោក អនុប្រធាន ដែលមានទីតាំងនៅ​ខាងក្រោយ​សាលា​ភូមិន្ទភ្នំពេញ ក្នុង​សង្កាត់​បឹងកក់២ ខណ្ឌទួល គោក។​បាតុករបានស្រែក​ឲ្យលោក កឹម សុខា ចេញមកក្រៅដោយហៅលោក​កឹម សុខាថា​”អាកឹម សុខា។ អាឆ្កែ ចេញមកក្រៅ​”។

ក្រុម​បាតុករ​​ប្រឆាំង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ប្រើ​ហិង្សា​ ធ្វើ​ឲ្យ​​តំណាង​រាស្ត្រ​​ពីរ​នាក់​រង​របួស​ធ្ងន់

ឃុត សុភចរិយា | Publication date 27 October 2015 | 09:25 ICT

ភ្នំពេញៈ យ៉ាង​ហោចណាស់​ តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ពីរ​រូប​ ត្រូវ​បាន​ក្រុម​បាតុករ វាយ​ឲ្យ​រង​របួស​រហូត​ដល់​​សន្លប់​ស្តូក​ស្ដឹង​នៅ​លើ​​ដង​ផ្លូវ​នៅ​មុខ​រដ្ឋសភា​កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ម្សិល​មិញ ហើយ​បន្ទាប់​​មក​បាតុករ​មួយ​ក្រុម​បាន​ទៅ​ឡោម​ព័ទ្ធ​ផ្ទះ​លោក​កឹម សុខា នៅ​ក្នុង​ខណ្ឌ​ទួល​គោក ដោយ​មាន​គប់​ដុំ​ថ្ម​និង​ទឹក​សុទ្ធ​ ជាការ​តវ៉ា​ដើម្បី​​ទាម​ទារ​ឲ្យ​រដ្ឋសភា​ ដក​លោក កឹម សុខា ចេញ​ពី​អនុប្រធាន​ទី ១ រដ្ឋសភា។

លោក ញ៉យ ចំរើន តំណាង​រាស្ត្រ​មណ្ឌល​​កំពង់ចាម និង លោក គង់ សុភា តំណាង​រាស្ត្រ​​មណ្ឌល​ស្វាយ​រៀង នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ត្រូវ​បាន​ក្រុម​បាតុករ​ វាយ​​ឲ្យ​រង​របួស​ធ្ងន់ កាល​ពី​វេលា​ម៉ោង ១២:៣០ នាទី​រសៀល​ថ្ងៃ​ម្សិល​មិញ ខណៈ​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទាំង​នេះ បាន​ជិះ​រថយន្ត​ចេញ​ពី​ប្រជុំសភា​។ នេះ​បើ​តាម​លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។

លោក សុវណ្ណ បញ្ជាក់​ថា៖ «បច្ចុប្បន្ន​ជនរង​គ្រោះ​ទាំង​ពីរនាក់ ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​កាន់​មន្ទីរពេទ្យ IOS ដើម្បី​ជួយ​សង្គ្រោះ​ព្យាបាល»។

កាល​ពី​ព្រឹក​​ម្សិល​មិញ​ ក្រុមបាតុករ​ ដែល​គេ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា មាន​ជាង ៧ ០០០ នាក់ ដែល​ក្នុង​នោះ​ មាន​ទាំង​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​សង្កាត់ និង ខណ្ឌ មួយ​ចំនួន​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​មក​ប្រមូល​ផ្ដុំ​គ្នា នៅ​មុខ​រដ្ឋសភា ធ្វើ​ការ​​តវ៉ា ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​ទម្លាក់ លោក កឹម សុខា ចេញ​ពី​តំណែង​ជា​អនុប្រធាន​ទី​មួយ​រដ្ឋសភា​ ដោយ​ពួកគេ​បាន​លើក​ឡើង​ថា៖«លោក​ កឹម សុខា ជា​មនុស្ស​ ក្រឡេច​ក្រឡុច ចង្រៃ និង ញុះ​ញង់​បំបែក​បំបាក់​សាមគ្គី​ផ្ទៃ​ក្នុង​របស់​ជាតិ»។

នៅ​ក្នុងការ​តវ៉ានោះ បាន​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ភាព​រញ៉េរញ៉ៃ និង​កក​ស្ទះ​ចរាចរណ៍​ពេញ​ដង​ផ្លូវ ចាប់​តាំង​ពី​មុខ​សួន​កម្សាន្ត ឌ្រីមឡេន រហូត​ដល់​ភាគ​ខាង​ត្បូង​ស្ថាន​ទូត​អូស្ត្រាលី អស់​រយៈពេល​ជាង​បី​ម៉ោង ដោយ​ពុំ​ឃើញ​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច ជួយ​ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​រៀប​ចំ​សណ្តាប់​ធ្នាប់ ដូច​ការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល​ ឬ​បាតុកម្ម​ក្នុង​រឿង​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​កាល​ពី​ពេល​កន្លង​មក​ឡើយ។

ក្រុម​បាតុ​ករ​ភាគច្រើន បាន​បំបែក​គ្នា​ត្រឡប់​ទៅ​ផ្ទះ​រៀងៗ​ខ្លួន បន្ទាប់​ពី​លោកស្រី ឡោក ខេង តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន បាន​ចេញ​មក​ទទួល​ញត្តិ​របស់​ពួកគេ ដើម្បី​ប្រគល់​ជូន​​ប្រធាន​រដ្ឋសភា​ជាតិ​ ហេង សំរិន​ និង​បន្ទាប់​ពី​បាតុករ​មួយ​ក្រុម បាន​វ៉ៃ​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ឲ្យ​រង​របួស ប៉ុន្តែ ​បាតុករ​ខ្លះ​ទៀត​បាន​នាំគ្នា​ទៅ​កាន់​ផ្ទះ​លោក កឹម សុខា នៅ​ក្បែរ​ផ្សារ​មាន់​អាំង ក្នុង​ខណ្ឌ​ទួល​គោក។ ដោយ​ឡោម​​ព័ទ្ធ​ផ្ទះ​លោក​កឹម​ សុខា ដែល​បាតុករ​ជា​ច្រើន​​មាន​ពាក់​មួក​សុវត្ថិភាព​ខ្មៅ និង​បិទ​មុខ បាតុករ​បាន​គប់​ដុំ​ថ្ម ដប​ទឹក​សុទ្ធ​ ចូល​ទៅ​ក្នុង​​របង​ផ្ទះ​លោក​កឹម​ សុខា ហើយ​​នៅ​ម៉ោង​ប្រមាណ​ជិត​ពីរ​រសៀល ក៏​បាន​រំសាយ​ទៅ​វិញ​បាត់​អស់។ លោក យឹម សុវណ្ណអ្នក​នាំពាក្យ​គណបក្ស​សង្ដ្រោះ​ជាតិ បាន​និយាយ​ថា ការ​តវ៉ា​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ឬ​មន្ត្រី​រាជការ​សាធារណៈ ដែល​ទាម​ទារ​ចង់​បាន​អ្វី​មួយ​នោះ គឺ​ជា​សិទ្ធិ​របស់​ពួក​គាត់ ដែល​មានចែង​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប៉ុន្តែ មិន​ត្រូវ​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​វ៉ៃ​ដំ​ទៅ​លើ​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ឡើយ។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «សម្រាប់ ករណី​តវ៉ា​នៅ​ព្រឹក [ថ្ងៃចន្ទ] នេះ ក្រុម​បាតុករ​បាន​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​យ៉ាង​កំរោល មក​លើ​តំណាង​រាស្ត្រ​របស់​យើង ចំនួន​ពីរ​នាក់​ឲ្យ​រង​របួសធ្ងន់​និង​បាន​វាយ​​បំផ្លាញ​រថយន្ត និង​លំនៅ​ឋាន​របស់​លោក អនុប្រធានទី​មួយ​រដ្ឋសភា​ជាតិ កឹម សុខា បណ្ដាល​ឲ្យ​ការ​ខូច​ខាត​យ៉ាង​ដំណំ​ផង​ដែរ»។

លោក បាន​បន្ថែម​ថា៖ «ការ​តវ៉ា​ដោយ​អំពើ​ហិង្សា​បែប​នេះ គឺ​ជា​អំពើ​ល្មើស​ព្រហ្មទណ្ឌ ដែល​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ ចាំបាច់​ ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​ និង​ចាប់​ខ្លួន​ជន​ដៃ​ដល់ និង​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ការ​ញុះញង់ បង្ក​អំពើ​ហិង្សា​នេះ មក​ផ្តន្ទាទោស​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់»។

ក្រោយ​ពី​មាន​អំពើ​ហិង្សា​កើត​ឡើង លោក ហ៊ុន ម៉ានី តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន ដែល​ជា​កូន​ប្រុស​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តាម​រយៈ​ទំព័រ Facebook របស់​លោក បាន​ធ្វើ​ការ​ថ្កោល​ទោស​ភ្លាមៗ ​ចំពោះ​សកម្មភាព​​តវ៉ា​ ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​អំពើ​ហិង្សា​កើត​ឡើង និង​បង្ក​ឲ្យ​សមាជិក​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គោះ​ជាតិ ពីរ​នាក់​រង​របួស​ធ្ងន់។

លោក​បាន​សរេសរ​ថា៖ «ក្នុង​នាម​ជា​តំណាង​រាស្ត្រ​មួយ​រូប​របស់​គណបក្ស​ប្រជា​ជន ខ្ញុំតែង​តែ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ ចំពោះ​ការ​តវ៉ា សំណូមពរ និង​មតិ​យោបល់​របស់​ប្រជាជន ដោយ​គ្មាន​ការ​រើស​អើង នា​ពេល​កន្លង​មក។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំ​មិន​គាំទ្រ និង​ថ្កោល​ទោស លើ​អំពើ​ហិង្សា ដែល​ប្រព្រឹត្ត​លើ​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ជាពិសេស លើ​តំណាង​រាស្ត្រ ហើយ​សូម​អំពាវនាវ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច អនុវត្ត​ច្បាប់ ដើម្បី​​វែក​មុខ​និង​ដាក់​ទោស​ដល់​ជន​ដៃ​ដល់ ដែល​បាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ហិង្សា​ទាំង​នេះ ស្រប​តាម​គោល​ការណ៍​នីតិរដ្ឋ​នៃ​ព្រះ​រាជាណា​ចក្រ​កម្ពុជា»។

លោក ឆាយ សង្វា អាយុ ២៣ ឆ្នាំ ដែល​បាន​ចូល​រួម​ការ​តវ៉ា កា​ល​ពី​ព្រឹក​ម្សិលមិញ បាន​និយាយ​ថា លោក​ កឹម សុខា ជារឿយៗ ​បាន​និយាយ​ឃោសនា បោកប្រាស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ញុះញង់ ឲ្យ​ពល​រដ្ឋ​បែក​បាក់​សាមគ្គី​គ្នា​ និង មិន​គោរព​សម្ដី​ចូល​ចិត្ត​និយាយ​សន្យា​ខ្យល់។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ក្រុម​របស់​យើង​ នឹង​បន្ត​ធ្វើ​ការ​តវ៉ា​រហូត​ដល់​មាន​ការ​ទម្លាក់​លោក កឹម សុខា មេ​សន្យា​ខ្យល់​ចេញ​ពី​តំណែង​ជា​អនុប្រធាន​រដ្ឋសភា»។ចំណែក​ឯ​លោក ទិត្យ ត្រៃ​វេទ ដែល​អះអាង​ថា ជា​សមាជិក​នៃ​ក្រុម​សម្ព័ន្ធ​សេនានាគ ជា​សកម្ម​ជន​គាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន បាន​និយាយ​ថា៖«លោក​កឹម សុខា ជា​អ្នក​នយោបាយ​ញុះ​ញង់ និង​បង្កើត​នូវវប្បធម៌ រើសអើង​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ មាន​ភាព​ស្អប់​ខ្ពើម​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មកគឺ​ជា​មនុស្ស​ចង្រៃ​ផុត​លេខ ដែល​ត្រូវ​តែ​ដក​ចេញ​ជា​បន្ទាន់​ពី​តំណែង​ជា​អនុប្រធាន​រដ្ឋសភា»។

លោក ស្រី ឡោក ខេង ដែល​បាន​ចេញ​ទទួល​ញត្តិ​ពី​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​ទាំង​នេះ បាន​ថ្លែង​ថា នេះ​ជា​លើក​ទី​មួយ​ហើយ ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ បាន​នាំគ្នា​ដ៏​ច្រើន​កុះករ មក​តវ៉ាសុំឲ្យ​មាន​ការ​ដក​តំណែង​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ម្នាក់​នៃ​រដ្ឋសភា។

លោកស្រី​បាន​ថ្លែងថា៖«ការតវ៉ានេះ បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​អំពី លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ​ករណី​នេះ មិន​មែន​សម្តេច​ប្រធាន​រដ្ឋសភាម្នាក់​ អាច​ដក​​ហូត​តំណែង ​និង​តួនាតី​ភារកិច្ច​របស់​សមាជិក ឬ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំរដ្ឋ​សភា​ណាម្នាក់​បាន​ឡើយ គឺ​ត្រូវ​មាន​ការ​ប្រជុំ​ឯក​ភាព​ ពី​សមាជិក​នៃ​រដ្ឋ​សភា​ភាគ​ច្រើន»។

កាលពី​រសៀល​​ម្សិល​មិញ​ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​មួយ​ដោយ​ថ្កោល​ទោស ចំពោះ​ការ​វ៉ៃ​ដំ​បណ្តាល​ឲ្យ​រង​របួស​ជា​ទម្ងន់​មក​លើ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​នេះ​ថា៖ «ជា​អំពើ​រំលោភ​សិទ្ធិម​នុសយ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ និង​ជា​ការ​រំលោភ​បំពាន​អភ័យ​ឯក​សិទ្ធិសភា​ របស់​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ ដែល​បាន​ការពារ​ដោយ​ច្បាប់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ នៃព្រះ​រាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា»។

គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​អំពាវ​នាវ​ដល់​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច ចាត់​វិធាន​ការ​ច្បាប់​ជា​បន្ទាន់ ដើម្បី​ស្រាវ​ជ្រាវ និង​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ដែល​បាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ហិង្សា​មក​លើ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​ទាំង​ពីរ​នាក់​ខាង​លើ មក​ផ្តន្ទា​ទោស​តាម​នីតិវិធី​ច្បាប់។

នៅឯមន្ទីរព្យាបាល IOS លោក ញ៉យ ចំរើន បាន​និយាយ​ប្រាប់​ក្រុម​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​ថា នៅ​ពេល​ដែល​បញ្ចប់​កិច្ច​ប្រជុំ​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា កាលពី​វេលា​ម៉ោង​ប្រមាណ​ជា ១២ ថ្ងៃ​ត្រង់ លោក​បាន​ប្រញាប់​ប្រញាល់ ដើម្បី​ចេញ​ទៅ​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​ នៅ​ក្នុងបក្ស ប៉ុន្តែ​ពេល​ចេញ លោក​មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​ឲ្យ​ចេញ​តាម​ទ្វារ​មុខ​ទេ គឺ​ឲ្យ​ចេញ​តាម​ច្រក​ចំហៀង ព្រោះ​ខ្លាច​ក្រុម​បាតុករ​ឃើញ ហើយ​ប្រើ​ហិង្សា​មក​លើ។

លោក​បាន​បន្តថា នៅ​ពេល​រថយន្ត​របស់​លោក​ចេញ​ផុត​ពី​ច្រក​ទ្វារ​បាន​បន្តិច ស្រាប់​តែមាន​ក្រុម​បាតុករ​មួយ​ក្រុម មក​ព័ទ្ធរថយន្ត​របស់​លោក។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «ក្រុម​បាតុករ បាន​មក​ព័ទ្ធរថយន្ត​របស់​ខ្ញុំ​ ហើយ​ទាញ​បំពង់ដែក​ វាយ​កម្ទេច​ឡានរបស់​ខ្ញុំ រួច​ចាប់​ក្របួច​កអាវ​របស់​ខ្ញុំ និង​ទាញ​ខ្ញុំ​ចេញ​ពី​រថយន្ត​វាយ​យក​តែម្ដង ដោយ​គ្មាន​ការ​សួរ​នាំអ្វី​ឡើយ»។

លោក​ បាន​បន្តថា៖«ឥឡូវ​នេះ​ភ្នែក​[ស្ដាំ]​របស់​ខ្ញុំ​មើល​មិន​ឃើញ​ទេ ហើយ​បាក់​ឆ្អឹង​ក្ដោង​ច្រមុះ​ និង​បាក់​ដៃ​ម្ខាង»។

នៅក្នុង​ការវាយ​ប្រហារនោះ គេមិន​បាន​ឃើញ​វត្តមាន​ក្រុម​កម្លាំង​សន្តិសុខ ឬកម្លាំង​នគរបាល​ណាម្នាក់​​ ចូល​​ទៅ​ជួយ​អន្តរាគមន៍​នោះ​ឡើយ គឺ​ទុក​ឲ្យ​ក្រុម​បាតុករ​ទាំង​នោះ​ វាយ​ដំ​តាម​អំពើ​ចិត្ត ទៅ​លើ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ គណ​បក្ស​ប្រឆាំង​រហូត​ដល់​បាតុករ​ខ្លះ ​​បាន​លោត​ទៅ​ធាក់​​ចំ​ដើម​ទ្រូង​លោក ញ៉យ ចំរើន​ ទៀត​ផង នៅ​ពេល​ដែល​ លោក​ញ៉យ​ ចំរើន កំពុង​តែ​ដេក​សន្លប់​ស្តូក​ស្តឹង​ នៅ​កណ្តាល​ផ្លូវ។

ពាក់ព័ន្ធ​ករណី​នេះ លោក សុខ សំអ៊ុត នាយនគរបាល​ប៉ុស្តិ៍​សង្កាត់​ទន្លេ​បាសាក់ បាន​និយាយ​ថា៖ «វាជា​ការខ្វះ​ចន្លោះ​ដោយ​អន្លើ ព្រោះ​ក្រោយ​ពី​តំណាង​រាស្រ្ត​ម្នាក់ បាន​ចេញ​មក​ទទួល​ញ្ញត្តិ ពី​ក្រុម​បាតុករ​ហើយ​នោះ ពួកគេ​បាន​បំបែក​គ្នា ត្រឡប់​ទៅ​ផ្ទះ​វិញ ហើយ​កម្លាំង​របស់​យើង​ ក៏នាំគ្នា​ទៅ​ហូបបាយ។ លុះពេល​ទទួល​ដំណឹង​ពី​ហេតុ​ការណ៍​នោះ​ពួក​យើង​ខ្ញុំ​បាន​ប្រញាប់​មក​ជួយ​អន្តរាគមន៍​ដែរ តែ​ពេល​មក​ដល់​ករណី​នោះ​បាន​ចប់​សព្វគ្រប់​បាត់​ទៅ​ហើយ»។

ចំណែក លោក ខាត់ ខុនទិត្យ នាយ​នគរ​បាល​ប៉ុស្តិ៍​សង្កាត់​បឹងកក់​ ២ ខណ្ឌ​ទួល​គោក បាន​ថ្លែង​ថា ដោយ​សារ​បាតុករ​ច្រើន​ពេក​ នោះក្រុម​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​របស់​លោក ​ជាប់​រវល់​សម្រួល​ចរាចរណ៍​ កុំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​កកស្ទះ ខណៈ​ក្រុម​បាតុករ​មួយ​ចំនួន​ បាន​ផ្ដុំ​គ្នា​នៅ​មុខ​ផ្ទះ​របស់​លោក​ កឹម សុខា ដែល​ស្ថិត​នៅ​កែង​ផ្លូវ​លេខ ៣១៣។

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា៖«មុន​ដំបូង យើង​មិន​បាន​ដឹង​អំពី​ហេតុ​ការណ៍​នៃ​ការ​គប់​ដុំថ្ម​ចូល​ផ្ទះ​លោក កឹម​ សុខា​ ទេ ព្រោះ​ពួកយើង​ជាប់​រវល់​ជួយ​សម្រួល​ចរាចរណ៍ លុះ​ក្រោយ​មក​ទើប​ដឹង គឺ​ក្រុម​បាតុ​ករ បាននាំគ្នា​បំបែក​ហ្វូង​អស់​ទៅ​ហើយ»។

លោក សុខ ឥសាន អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជា​ជន ​ថ្លែងថា៖ «ករណី​នេះ គួរ​ទុក​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ធ្វើ​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ ដើម្បី​​ចាប់​ជន​ល្មើស​យក​ទៅ​ផ្ដន្ទាទោស។ ទោះ​បីយ៉ាង​ណា​ យើង​មាន​​ចម្ងល់ខ្លះ​ ថាតើ​ហេតុ​អ្វី​បានជាអ្នក​បើកបរ​ មិន​បើក​រថយន្ត​ចេញ​ឲ្យ​ផុត​ភ្លាម​ៗ​​ទៅ ម្ដេច​ក៏​បណ្ដោយ​ឲ្យ​គេវាយ​លើ​តំណាង​រាស្ត្រ ហើយ​ខ្លួន​រត់​ក្រវិល​ជុំវិញ​រថយន្តទៅ​វិញ?»។

លោក នី ចរិយា មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក ដែល​បាន​ចូល​រួម​ឃ្លាំ​មើល ការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ នៅ​​ខាង​ក្រៅ​រដ្ឋសភា​កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​ បាន​ថ្លែង​ថា អំពើ​ហិង្សា​បាន​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​តែ​ការ​ធ្វេស​ប្រហែស​ របស់​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថ​កិច្ច ដែល​មិន​បាន​ចាត់​កម្លាំង​​ជួយ​​ការ​ពារ​សន្តិសុខ​រៀប​ចំ​សណ្តាប់​ធ្នាប់​ដូច​ការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​កាល​ពីពេល​កន្លង​មក ដែល​ទុក​ឲ្យ​«បាតុករ​វ៉ៃ​អាណា​ក៏​វ៉ៃ​ទៅ​តាម​អំពើ​ចិត្ត​ ដែល​ជាការ​អនុវត្ត​ផ្ទុយ​ពី​ច្បាប់​ធ្វើ​បាតុកម្ម»។

លោក​បញ្ជា​ក់​ថា៖«​ដោយ​សារ​បាតុករ​ ដែល​គាំ​ទ្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន មាន​អាជ្ញាធរ​ស្លៀក​ពាក់​ស៊ី​វិល​ចូល​រួម មាន​បាត​ដៃ​ទី ៣ អ៊ីចឹង​ពួក​គេ​អាង​ខ្នង​ធ្វើ​អី​ក៏​បាន»។

លោក ចរិយា បាន​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​សមត្ថកិច្ច ត្រូវ​តែ​​ធ្វើ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ ចំពោះ​អំពើ​ហិង្សា​វ៉ៃ​ដំទៅ​លើ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​នេះ ដើម្បី​នាំ​ខ្លួន​ពួក​គេ មក​ទទួល​ខុសត្រូវ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់៕ រាយការណ៍​បន្ថែម ដោយ ​សូ វិសាល

កំពង់ចាម)៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានព្រមានចាត់វិធានការលើ លោក គង់ គាំ ឧត្តមទីប្រឹក្សាគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលបានយកវេទិកានានា វាយប្រហារលើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។

សម្តេចលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំសូមផ្តាំទៅអាម្សៀមួយនោះ ចេញចូលៗៗចាស់ហើយល្មមហើយ "អាគាំ" និយាយឱ្យច្បាស់អញ្ចឹង ផ្តាំទៅ "អាគាំ" យើងពីដើមនៅជាមួយគ្នាតើ ក្រោយមកក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅ លោកឯងចេញមកដើម្បីចូលរួមជាមួយក្រុមប្រឹក្សាពិគ្រោះយោបល់ ឥឡូវអ្នកចូលត្រឡប់ទៅវិញ អ្នកឯងវាយប្រហារគណបក្សប្រជាជន»។

សម្តេចតេជោ បានលើកឡើងបែបនេះ ក្នុងបើកការដ្ឋានពង្រីកកំណាតផ្លូវជាតិពីស្គន់ ទៅក្រុងកំពង់ចាម នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី០៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣នេះ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា គណបក្សប្រឆាំង នៅពេលដែលឃោសនា តែវាយប្រហារលើគណបក្សកាន់អំណាច ហើយក្នុងចំណោមនោះ ក៏មានលោក គង់ គាំ ដែលចេញពីគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ទៅចូលរួមជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀនផងដែរ។

«ហ៊ុន សែន ហ៊ានវ៉ៃខ្នោះចំពោះជនក្បត់ ដែលមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់នៅម៉ោង១២យប់ ហ៊ុន សែន គឺមិនខ្លាចអ្វីទាំងអស់ ទាក់ទងនឹងរឿងថែរក្សាសន្តិភាព ខ្ញុំសូមព្រមានអ្នកឯងកុំឱ្យសោះ អួតអីអួតចុះ ​តែអ្នកឯងវាយគណបក្សប្រជាជន អ្នកឯងដឹងថាគេឈឺទេ»។ នេះបើតាម សម្តេចតេជោ។

សម្តេចបានរំលឹកអំពីរឿង លោក គង់ បូរ៉ា កូនប្រុសលោកគង់ គាំ មកចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងកូនប្រុសម្នាក់ទៀតបង្កើតបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ហើយចូលទៅឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាពិគ្រោះយោបល់។ សម្តេចបានស្នើឱ្យ លោក គង់ គាំ ធ្វើនយោបាយតាមរបៀបដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្លួន ដោយកុំយកគណបក្សប្រជាជនធ្វើជារបៀបវារៈ នៃការវាយប្រហារ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានព្រមានប្តឹងយកផ្ទះរបស់ លោក គង់ គាំ ផងដែរ។ សម្តេចបានបញ្ជាក់ថា ផ្ទះនេះគឺជាអតីតទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្រសួងការបរទេស ដែលអតីតកាល លោក គង់ គាំ ត្រឡប់ធ្វើអគ្គរដ្ឋទូតនៅទីក្រុងហាណូយវិញ បានដណ្តើមយកផ្ទះនោះ។ ទោះជាយ៉ាងណា សម្តេចអះអាងថា សម្តេចនៅតែយោគយល់ដោយសារតែលោក គង់ គាំ ធ្លាប់នៅជាមួយគ្នា។ សម្តេចចាត់ទុកថា នេះជាការដាស់តឿន លោក គង់ គាំ កុំឱ្យព្រហើនពេក។

សម្តេចបានរិះគន់ លោក គង់ គាំថា៖ «ដើម្បីបំពេញចិត្តទណ្ឌិតនៅខាងក្រៅ ដែលខ្លួនបានវាយប្រហារប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ ខ្លួនមកវាយប្រហារគណបក្សប្រជាជនអញ្ចឹងឬ? ខ្លួនឯងនេះ បានបម្រើការនៅក្នុងគណបក្សប្រជាជន ក្លាយទៅជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាល ហើយឱ្យធ្វើក្រសួងការបរទេស ប៉ុន្តែលោកឯង បានធ្វើឱ្យបែកក្រសួងការបរទេស បានខ្ញុំដកលោកឯងឱ្យទៅកាន់ជារដ្ឋមន្ត្រីត្រួតពិនិត្យ ហើយខ្ញុំមកគ្រប់គ្រងក្រសួងការបរទេស ដើម្បីកុំឱ្យបែកបាក់កម្លាំងតទៅទៀត លោកឯងវាអត់កំណើត បានខ្ញុំត្រូវធ្វើអញ្ចឹង អាហ្នឹងខ្ញុំសូមដាស់តឿន»។

សម្តេចក៏បានបង្គាប់ឱ្យ លោក គង់ បូរ៉ា ធ្វើការងារឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ហើយបើចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាហើយ ត្រូវបម្រើគណបក្សប្រជាជន មិនអាចបម្រើគណបក្សប្អូនរបស់ខ្លួនបានទេ។ សម្តេចបានរម្លឹកថា រថយន្តរបស់ លោក គង់ បូរ៉ា ជិះរាល់ថ្ងៃនេះ ក៏ជារថយន្តដែលសម្តេចបានទិញឱ្យ ដោយសារតែសម្តេចមានការអាណិតអាសូដោយធ្លាប់ឃើញលោកកាលពីនៅក្មេង ហើយឪពុករបស់លោកក៏ធ្លាប់បានធ្វើការជាមួយសម្តេចពេលនោះ៕