អ៊ឹង ហួត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយ ក្នុងការិយាល័យ ៦ សីហា ១៩៩៧ – ១៤ មិថុនា ១៩៩៣ បម្រើជាមួយ ហ៊ុន សែន
អ៊ឹង ហួត ( ខ្មែរ: អ៊ឹង ហួត ;កើតថ្ងៃទី ១ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៤៥) គឺជាអតីតអ្នកនយោបាយខ្មែរដែលបានបម្រើការពីឆ្នាំ ១៩៩៧ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩៨ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រួមជាមួយ លោក ហ៊ុន សែន ។ ជាសមាជិក គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ដំបូងឡើយលោកធ្លាប់ធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ហើយក្រោយមកជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស មុននឹងត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
បញ្ជីឈ្មោះ គណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជា ឆ្នាំ ១៩៩៣
អ៊ឹង ហួត កើតនៅឆ្នាំ ១៩៤៥ នៅ ខេត្តកណ្តាល ។ លោកបានសិក្សាផ្នែកគណនេយ្យ និងហិរញ្ញវត្ថុ ហើយបានទទួលអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សានៅ ប្រទេសអូស្ត្រាលី ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧១ ខណៈដែលសង្រ្គាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជាកំពុងចាប់ផ្តើម។ គាត់បានទទួល សញ្ញាប័ត្រអនុបណ្ឌិតផ្នែកគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្ម ពី សាកលវិទ្យាល័យមែលប៊ន ហើយបានក្លាយជាពលរដ្ឋអូស្ត្រាលី។ គាត់បានតាំងលំនៅនៅ ទីក្រុងមែលប៊ន ហើយបានប្រកាសខ្លួនឯងថាជាមេដឹកនាំនៃគណៈកម្មាធិការជនបរទេសកម្ពុជានៅក្នុងទីក្រុងនោះ។ គាត់បានផ្លាស់មកកម្ពុជាវិញនៅឆ្នាំ ១៩៩១ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនិស្តកម្ពុជា(ខ្មែរក្រហម) កំពុងដួលរលំ ហើយបានក្លាយជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៅក្នុង គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ។ លោកបានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ហើយនៅឆ្នាំ ១៩៩៤ លោកបានចាកចេញពីមុខតំណែងនោះដើម្បីក្លាយជា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ។ នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ សម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ មេដឹកនាំគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ដែលកំពុងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ ត្រូវបានទម្លាក់ពីតំណែងដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២ លោក ហ៊ុន សែន នៃគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលជាគូប្រជែង និងជាដៃគូចម្រុះរបស់គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច គឺ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ។
លោក ហ៊ុន សែន អញ្ជើញលោក អ៊ឹង ហួត ឲ្យធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដំបូងជំនួសលោក រណឫទ្ធិ។ ព្រះបិតារបស់សម្តេចក្រុមព្រះរណឫទ្ធិ គឺព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ដំបូងឡើយបានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ការរៀបចំនេះទេ ប៉ុន្តែ អុឹង ហួត បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដំបូងក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៩៧ បន្ទាប់ពីត្រូវបានសភាបោះឆ្នោតជ្រើសរើស។ នៅពេលដែលមនុស្សមួយចំនួននៅក្នុងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចចោទប្រកាន់ អុឹង ហួត ថាជាអាយ៉ង លោកត្រូវបានបង្ខំឱ្យចាកចេញពីគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ហើយបង្កើតគណបក្សផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ គឺគណបក្សរាស្រ្តនិយម (គណបក្សប្រជានិយម)។ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៨ គណបក្សរាស្រ្តនិយមមិនទទួលបានអាសនៈណាមួយនៅក្នុងសភាទេ ហើយ អុឹង ហួត ត្រូវបានបង្ខំឱ្យលាលែងពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយ និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ដោយទុកឱ្យ លោកហ៊ុន សែន ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតែម្នាក់។
សមាសភាពរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបន្ទាប់ពីទទួលបានការតែងតាំងនាថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩៣
- នាយករដ្ឋមន្រ្តីទី១ នរោត្តម រណឫទ្ធិ
- នាយករដ្ឋមន្រ្តីទី២ ហ៊ុន សែន
- ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ
- ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស ខេង
- ទេសរដ្ឋមន្រ្តី អ៊ឹង គាត
- ទេសរដ្ឋមន្រ្តី គាត ឈន់
- ទេសរដ្ឋមន្រ្តី អ៊ុង ផន
- ទេសរដ្ឋមន្រ្តី វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ
- ទេសរដ្ឋមន្រ្តី ចែម ស្ងួន
- ទេសរដ្ឋមន្រ្តី សម រង្ស៊ី ខ្មែរសេរី មិនបាន កាន់ដំណែងធំក្នុងរដ្ឋាភិបាល ជាហេតុឈានដល់ការ បេះបោរក្នុង ជួរ ហ្វុនស៊ិនប៉ិច
- រដ្ឋមន្រ្តីអមទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី វ៉េង សេរីវុធ និង សុខ អាន
- រដ្ឋលេខាធិការ ស៊ុំ ម៉ានិត និង នូវ កាណុន
- រដ្ឋលេខាធិការបរិស្ថាន ម៉ុក ម៉ារ៉េត
- រដ្ឋលេខាធិការអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ ហុង ស៊ុនហួត
- រដ្ឋលេខាធិការទាក់ទងជាមួយសភា សាយ បូរី
- រដ្ឋលេខាធិការកិច្ចការនារី គាត សុគន្ធ
- រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ
- រដ្ឋលេខាធិការ អ៊ុច គឹមអន
- រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិ ទៀ បាញ់ និង ទា ចំរ៉ាត់
- រដ្ឋលេខាធិការ ឯក សេរីវឌ្ឍន៍ និង ចាយ សាំងយុន
- រដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃ ស ខេង និង យូ ហុកគ្រី
- រដ្ឋលេខាធិការ ខាន់ សាវឿន និង អ៊ឹម ឈុនលឹម
- រដ្ឋមន្រ្តីសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ សម រង្ស៊ី
- រដ្ឋលេខាធិការ ចម ប្រសិទ្ធ
- រដ្ឋមន្រ្តីព័ត៌មាន អៀង ម៉ូលី
- រដ្ឋលេខាធិការ ខៀវ កាញារិទ្ធ
- រដ្ឋមន្រ្តីសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន អ៊ឹង គាត
- រដ្ឋមន្រ្តីកសិកម្ម-រុក្ខា និងនេសាទ គង់ សំអុល
- រដ្ឋលេខាធិការ តាវ សេងហួរ
- រដ្ឋមន្រ្តីយុត្តិធម៌ ចែម ស្ងួន
- រដ្ឋលេខាធិការ ហេង វង្សប៊ុនឆាត
- រដ្ឋមន្រ្តីអប់រំ យុវជន និងកីឡា អ៊ឹង ហួត
- រដ្ឋលេខាធិការ ម៉ម ជីមហ៊ុយ
- រដ្ឋមន្រ្តីពាណិជ្ជកម្ម វ៉ា ហួត
- រដ្ឋមន្រ្តីឧស្សាហកម្ម រ៉ែ និងថាមពល ពូ សុធីរៈ
- រដ្ឋមន្រ្តីផែនការ ជា ចាន់តូ
- រដ្ឋមន្រ្តីសុខាភិបាល ឈា ថាំង
- រដ្ឋលេខាធិការទេសចរណ៍ វ៉េង សេរីវុធ
- រដ្ឋលេខាធិការធម្មការ និងសាសនា ហ៊ាន វណ្ណរត្ន
- រដ្ឋលេខាធិការប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ សូរ ឃុន
- រដ្ឋលេខាធិការវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នុត ណារ៉ាង
- រដ្ឋលេខាធិការការងារ និងសង្គមកិច្ច ស៊ុយ សែម
- ទេសាភិបាលធនាគារជាតិ ថោ ប៉េងលាត
- ទេសាភិបាលរង ជូឡុង សូមួរ៉ា
(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពីឆ្នាំ ១៩៤៥ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩៣ ប្រែសម្រួលដោយ តាត់ លីហុក)
ខ្ញុំនៅស្រុកខ្មែរនេះរហូតទេ។ ខ្ញុំបានត្រឡប់ទៅគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចវិញ ក្រោយពីបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៨ ដែលខ្ញុំមិនបានទទួលលទ្ធផលនោះ។ ក្នុងការបោះឆ្នោតព្រឹទ្ធសភាអាណត្តិទី២ ខ្ញុំបានជាប់ឆ្នោតជាសមាជិកព្រឺទ្ធសភា។ ឥឡូវនេះ ខ្ញុំសម្រាកពីនយោបាយ តែខ្ញុំនៅកម្ពុជារហូតហ្នឹង។ គេមិនដែលឃើញខ្ញុំនៅតាមទូរទស្សន៍ដូចកាលពីមុន ម្លោះគេនឹងថា ខ្ញុំប្រហែលមិននៅស្រុកខ្មែរទេ។ អ្នកខ្លះថា ខ្ញុំនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី។ សព្វថ្ងៃ ខ្ញុំមានមុខរបរជាកសិករ ដោយមានអ្នកវិនិយោគពីបរទេសមកធ្វើជាមួយខ្ញុំ។ ដាំដំណាំម្រេច ស្វាយ ទ្រង់ទ្រាយមធ្យម មិនធំទេ។ ដូច្នេះរឿងនយោបាយ ខ្ញុំសម្រាកហើយ ខ្ញុំមិនចូលបក្សណាទេ។ ខ្ញុំធ្វើជាពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ឯករាជ្យ ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅឃ្លាំមើលសកម្មភាពនយោបាយដែលជាអាយុជីវិតប្រទេសជាតិទៅអនាគត។ ខ្ញុំធ្លាប់បម្រើជាតិ ធ្លាប់បានធ្វើការច្រើនមកហើយជូនប្រទេសជាតិ ម្លោះហើយខ្ញុំមិនអាចបោះបង់ចោលកើតទេ។ ខ្ញុំនៅតាមដានមើលការវិវត្តរបស់ប្រទេសជាតិយើង។ ខ្ញុំឃើញមានការវិវត្តល្អសព្វថ្ងៃនេះ។
ខ្ញុំមិនគិតថា ខ្ញុំនឹងចូលក្នុងឆាកនយោបាយវិញទេ ពីព្រោះសព្វថ្ងៃមានគេធ្វើគ្រប់គ្រាន់អស់ហើយ។ ខ្ញុំយល់ថា ខ្ញុំសម្រាកល្អជាង។ ហើយខ្ញុំរករបរទទួលទានអ៊ីចឹងទៅ។ ប៉ុន្តែថ្ងៃណាមួយ យើងមើលមិនឃើញទេ ជីវិតមនុស្ស។ ដូចដែលខ្ញុំទៅធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ ខ្ញុំមិនដែលបានគិតថា ខ្ញុំត្រូវធ្វើវាទេ។ តែវាកើតឡើងអ៊ីចឹង ធ្វើម៉េច? វាជាតម្រូវការនៅពេលនោះ។ ពេលនោះ បើខ្ញុំមិនទៅធ្វើ (នាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១) វាអាចកម្ពុជាយើង មិនបានមានថ្ងៃនេះទេ។ ប្រហែលជាសង្គ្រាមនៅបន្តរហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ។ ហើយយើងគ្មានការវិវឌ្ឍន៍ទេ។ ខ្ញុំសហការគ្នាជាមួយសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នេះជាការពិតមែនហើយ។ ប៉ុន្តែបើយើងមិនបានរក្សាស្ថេរភាពនយោបាយ ស្ថាប័នរដ្ឋសភា ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រ នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ឆ្នាំ១៩៩៧ យើងប្រហែលជាពុំមានថ្ងៃនេះទេ។
ក្រោយការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទីមួយ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ លោក អ៊ឹង ហួត (ឆ្នាំ១៩៩៤) បានធ្វើឲ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំងក្នុងវិស័យអប់រំតាមរយៈវិធានការពង្រឹងវិធានការប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ។ ២០ឆ្នាំក្រោយ ពោលគឺឆ្នាំ២០១៤ រដ្ឋមន្ត្រីថ្មីនៃក្រសួងអប់រំ ក្នុងអាណត្តិទី៥ លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បានចាត់វិធានតឹងរ៉ឹងសារជាថ្មី ដែលបានធ្វើឲ្យសាធារណជនកោតសរសើរយ៉ាងខ្លាំង។
គួររំឮកថា នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៤ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រី អ៊ឹង ហួត ក្នុងចំណោមបេក្ខជនប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិចំនួន១៧៧៨៣នាក់ ដែលបានចូលរួមក្នុងសម័យប្រឡងថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៩៤នោះ មានតែ ៧៥១នាក់ ពោលគឺ ៤,២២ ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលបានប្រឡងជាប់សញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប៕
មួយឆ្នាំ ក្រោយមក គឺនៅឆ្នាំ១៩៩៤ លោកបានចេញពីតំណែងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ មកធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។ ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលបានធ្វើឲ្យសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្ដម រណឫទ្ធិ ធ្លាក់ចេញពីតំណែងនោះ លោក អ៊ឹង ហួត បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយបន្តពីសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្ដម រណឫទ្ធិ នាខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៧។ នៅ ឆ្នាំ១៩៩៨ លោក អ៊ឹង ហួត បានបង្កើតគណបក្សមួយឈ្មោះ “រាស្ត្រនិយម” ដើម្បីចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតអណត្តិទីពីរ ក៏ប៉ុន្តែគណបក្សរបស់លោក មិនទទួលបានអសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភាកាលពីសម័យបោះឆ្នោត ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៨នេះទេ៕
លោក អ៊ឹង ហួត គឺជាអ្នកនយោបាយនៅកម្ពុជាដែលបានកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីទីមួយពីឆ្នាំ ១៩៩៧ ដល់ ១៩៩៨ រួមជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ក្រោយព្រះអង្គម្ចាស់ រណឬទ្ធិត្រូវបានទម្លាក់ពីដំណែងនៅឆ្នាំ ១៩៩៧ ។
No comments:
Post a Comment