មូលហេតុដែលបារាំងដាក់អាណានិគមលើដែនដីកម្ពុជាក្រោម (ភាគ៩)
ដោយ យាង សុជាមេត្តា
ខ្មែរ | នាទីប្រចាំសប្ដាហ៍ | នាទីកម្ពុជាក្រោម
មូលហេតុដែលបារាំងដាក់អាណានិគមលើដែនដីកម្ពុជាក្រោម (ភាគ៩)
ដោយ យាង សុជាមេត្តា
2014-04-03 អ៊ីម៉ែល មតិ ចែករំលែក បោះពុម្ព
នៅសប្ដាហ៍នេះ លោក យាង សុជាមេត្តា នឹងរៀបរាប់អំពីប្រវត្តិនៃការបាត់បង់ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម បន្តទៀត ដោយសូមរាយការណ៍ជូនអំពីមូលហេតុផ្សេងៗដែលជំរុញឲ្យអាណានិគមនិយមបារាំង មកចាប់យកដែនដីកម្ពុជាក្រោម ធ្វើជាដែនដីអាណានិគមរបស់ខ្លួនដំបូងបង្អស់នៅភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ងាកមកមើលដែនដីកម្ពុជាក្រោម វិញ តើអាចមានកត្តាអ្វីខ្លះដែលបានជំរុញឲ្យបារាំង ចាប់អារម្មណ៍ដែនដីមួយនេះ?
បន្ថែមពីលើកត្តាសេដ្ឋកិច្ចនេះ ការបោះទីតាំងរបស់បារាំង នៅក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយផ្ដើមចេញពីការកាន់កាប់ដែនដីកម្ពុជាក្រោម ក៏ជាកត្តាកិត្យានុភាពជាតិមួយរបស់បារាំង ដែលមិនអាចប្រកែកបាន។ ដូចគ្នាទៅនឹងមហាអំណាចអឺរ៉ុប ផ្សេងទៀត ដែលបានមកបោះទីតាំងនៅភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍មុនបារាំង ប្រទេសបារាំង ក៏ចង់បង្ហាញឥទ្ធិពលនៃអរិយធម៌របស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់មួយនេះដែរ។ ជាក់ស្តែង បារាំង បានបន្សល់ទុកនូវអរិយធម៌ អត្តសញ្ញាណ និងរបៀបរបបរបស់ខ្លួនមួយចំនួនក្នុងទឹកដីនៃអតីតអាណានិគមនិយមរបស់ខ្លួន រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ៕
ដោយ យាង សុជាមេត្តា
ខ្មែរ | នាទីប្រចាំសប្ដាហ៍ | នាទីកម្ពុជាក្រោម
មូលហេតុដែលបារាំងដាក់អាណានិគមលើដែនដីកម្ពុជាក្រោម (ភាគ៩)
ដោយ យាង សុជាមេត្តា
2014-04-03 អ៊ីម៉ែល មតិ ចែករំលែក បោះពុម្ព
នៅសប្ដាហ៍នេះ លោក យាង សុជាមេត្តា នឹងរៀបរាប់អំពីប្រវត្តិនៃការបាត់បង់ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម បន្តទៀត ដោយសូមរាយការណ៍ជូនអំពីមូលហេតុផ្សេងៗដែលជំរុញឲ្យអាណានិគមនិយមបារាំង មកចាប់យកដែនដីកម្ពុជាក្រោម ធ្វើជាដែនដីអាណានិគមរបស់ខ្លួនដំបូងបង្អស់នៅភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
- បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មនៅទ្វីបអឺរ៉ុប នាចុងសតវត្សទី១៨ គឺជាចំណុចរបត់ចាប់ផ្ដើមសំខាន់បំផុត ដែលបានជំរុញឲ្យបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួនក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ធ្វើដំណើរចាកចេញពីទ្វីបមួយនេះ ដើម្បីស្វះស្វែងរកវត្ថុធាតុដើមពីតំបន់ផ្សេងៗទៀតនៅលើពិភពលោក។ ក្នុងចំណោមជាតិសាសន៍ដែលបានធ្វើដំណើរមកកាន់ភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយដែលក្រោយមកបានក្លាយជាអាណានិគមនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនក្នុងភូមិភាគមួយនេះ រួមមាន ជនជាតិអង់គ្លេស ជនជាតិហូល្លង់ដ៍ ជនជាតិព័រទុយហ្គាល់ ជនជាតិអេស្ប៉ាញ និងជនជាតិបារាំង។
- មុនការមកដល់របស់បារាំង លើដែនដីកម្ពុជាក្រោម ប្រទេសក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប មួយចំនួនបានមកបោះទីតាំងធ្វើអាណានិគមលើប្រទេសក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខ្លះមុនរួចទៅហើយ ដូចជា អង់គ្លេស មកធ្វើអាណានិគមនៅប្រទេសភូមា និងម៉ាឡេស៊ី ពួកហូល្លង់ដ៍ នៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ពួកអេស្ប៉ាញ នៅប្រទេសហ្វីលីពីន និងពួកព័រទុយហ្គាល់ នៅទីម័រខាងកើត។ ចំណែកបារាំង វិញ បារាំង គឺជាក្រុមមនុស្សមកពីអឺរ៉ុប ចុងក្រោយបង្អស់ដែលបានមកចាប់យកដែនដីកម្ពុជាក្រោម ធ្វើជាអាណានិគមរបស់ខ្លួន ហើយពីដែនដីសណ្ដទន្លេមេគង្គមួយនេះ បារាំង បានពង្រីកអំណាចរបស់ពួកគេទៅលើប្រទេសផ្សេងទៀត ក្នុងសហភាពឥណ្ឌូចិន។ រីឯប្រទេសថៃ វិញ ថៃ គឺជាប្រទេសតែមួយគត់នៅក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមិនស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមនៃប្រទេសអឺរ៉ុប ណាមួយឡើយ។
ងាកមកមើលដែនដីកម្ពុជាក្រោម វិញ តើអាចមានកត្តាអ្វីខ្លះដែលបានជំរុញឲ្យបារាំង ចាប់អារម្មណ៍ដែនដីមួយនេះ?
- ១. កត្តាភូមិសាស្ត្រ ដូចបានរៀបរាប់ខាងដើមហើយថា មុនការមកដល់របស់បារាំង ក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានប្រទេសអឺរ៉ុប ផ្សេងទៀត បានមកបោះទីតាំងក្នុងតំបន់នេះខ្លះរួចទៅហើយ។ ដោយមើលឃើញថា ដែនដីកម្ពុជាក្រោម នៅពុំទាន់មានអាណានិគមអឺរ៉ុប ណាមួយមកបោះទីតាំងនៅឡើយ និងម្យ៉ាងទៀត ប្រហែលជាបារាំង គិតថា ពួកគេអាចមានលទ្ធភាពច្រើន ដើម្បីដណ្ដើមយកដែនដីនេះមកដាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួន ដោយមិនចាំបាច់ចំណាយកម្លាំងទ័ពច្រើនផង។ មួយវិញទៀត កម្ពុជាក្រោម គឺជាដែនដីដែលជាប់នឹងសមុទ្រ។ កត្តានេះ អាចធ្វើឲ្យបារាំង ធ្វើដំណើរបានទូលំទូលាយ ដើម្បីទាក់ទងជាមួយតំបន់ ឬបណ្ដាប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលនៅក្បែរៗនោះ។ ជាក់ស្តែង ក្រោយពីបានគ្រប់គ្រងកម្ពុជាក្រោមទាំងស្រុងហើយ នៅឆ្នាំ១៨៦៧ បារាំង បានពង្រឹងអំណាចយោធារបស់ពួកគេពីទីនោះ និងវាតទីទៅកាន់កន្លែងផ្សេងទៀតក្នុងភូមិភាគឥណ្ឌូចិន។
- ២. កត្តានយោបាយនៅកម្ពុជាក្រោមៈ ស្ថានភាពនយោបាយចម្រូងចម្រាសរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងយួនអណ្ណាម អំពីជោគវាសនាអនាគតនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម ក៏ជាកត្តាមួយអាចឲ្យបារាំង មានឱកាសលូកដៃចូលកាន់កាប់តំបន់មួយនេះ។ ជាការពិតណាស់ មុនការមកដល់របស់បារាំង ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរព្រះបាទអង្គឌួង បានទាមទារម្តងហើយម្តងទៀតនូវទឹកដីដែលត្រូវប្រទេសអណ្ណាម ឈ្លានពានយក។ ព្រះអង្គថែមទាំងបានផ្ញើព្រះរាជសារទៅថ្វាយអធិរាជបារាំង ចំនួន ២លើក ដើម្បីទៅពឹងពាក់បារាំង ហើយដែលក្នុងព្រះរាជសារទី២របស់ព្រះអង្គ ព្រះអង្គថែមទាំងបានរៀបរាប់ពីប្រវត្តិនៃការបាត់បង់ទឹកដីទាំងនោះឲ្យបារាំង បានយល់ទៀតផង។ ប្រហែលជាដោយសារស្ថានភាពចម្រូងចម្រាស និងភាពមិនច្បាស់លាស់នេះហើយ ហើយស្របពេលដែលស្ដេចយួនអណ្ណាម ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើពួកអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាអឺរ៉ុប ផងនោះ បារាំង ក៏ឆក់យកឱកាសនេះ ដើម្បីលើកទ័ពវាយដណ្ដើមយកកម្ពុជាក្រោម តែម្តង។
- ៣. ខ្មែរក្រោមស្វាគមន៍ចំពោះវត្តមានរបស់បារាំង ខុសពីប្រជាជនអណ្ណាម ដែលព្រួយបារម្ភចំពោះវត្តមានរបស់បារាំង នៅលើដែនដីកម្ពុជាក្រោម ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមបែរជាអបអរសាទរចំពោះវត្តមានរបស់បារាំង នៅទីនោះទៅវិញ។ នរណាក៏អាចដឹងដែរថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលតាំងពីដើមមក មិនសប្បាយចិត្តចំពោះការឈ្លានពានរបស់យួនអណ្ណាម និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់ពួកនេះ ចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរ ពួកគេពិតជាសប្បាយចិត្តនៅពេលដែលមានវត្តមានរបស់បារាំង ដែលគេចាត់ទុកថា មានកម្លាំងខ្លាំងជាងយួន នៅលើទឹកដីកំណើតរបស់ពួកគេ។ ប្រការនេះ វាមិនខុសទៅនឹងការចូលរួមរបស់ខ្មែរក្រោមជាមួយកងទ័ពអាមេរិកាំង ដើម្បីវាយប្រហារទៅលើកងទ័ពកុម្មុយនីស្តយួនខាងជើង ក្នុងសម័យសង្គ្រាមនៅវៀតណាម នោះឡើយ។
- ៤. បញ្ចៀសជម្លោះជាមួយប្រទេសអឺរ៉ុប ដូចគ្នា កត្តាមួយទៀតដែលបានជំរុញឲ្យបារាំង មកចាប់យកដែនដីកម្ពុជាក្រោម នោះ គឺដើម្បីបញ្ចៀសជម្លោះរវាងពួកអាណានិគមបារាំង ដែលជាអ្នកចំណូលថ្មីជាមួយមហាអំណាចអឺរ៉ុប ផ្សេងទៀត ដែលកំពុងតែស្វែងរកផលប្រយោជន៍ផ្សេងៗក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដូចគ្នា។ ប្រការនេះ ជំរុញឲ្យពួកអាណានិគមបារាំង ស្វែងរកទឹកដីដែលនៅទំនេរពីការកាន់កាប់របស់ពួកអាណានិគម ដែលបានមកដល់មុន ហើយតាមមើលទៅ ដែនដីកម្ពុជាក្រោម គឺជាជម្រើសល្អបំផុតមួយសម្រាប់ពួកគេ។ លើសពីនេះ បារាំង អាចគិតថា ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម គឺជាតំបន់ដែលមានសុវត្ថិភាពពីការវាយប្រហារផ្សេងៗពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ ជាពិសេសពីសំណាក់អាណានិគមអង់គ្លេស ដែលកំពុងឈរជើងនៅប្រទេសភូមា ហើយដែលនៅជាប់នឹងព្រំប្រទល់នៃសហភាពឥណ្ឌូចិន នាពេលក្រោយមក។ លើសពីនេះ ដែនដីកម្ពុជាក្រោម មានប្រទេសកម្ពុជា ជាតំបន់ទ្រនាប់ ឬជារនាំងពីការវាយប្រហារមកពីទិសខាងលិចផងដែរ។
- ៥. កត្តាសេដ្ឋកិច្ច និងកិត្យានុភាពជាតិបារាំង កត្តាចម្បងបំផុតសម្រាប់វត្តមានរបស់បារាំង នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម និយាយដោយឡែក និងនៅភូមិភាគសហភាពឥណ្ឌូចិន និយាយជារួម គឺផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចដែលគេអាចទាញយកបានពីតំបន់ទាំងអស់នេះ ជាពិសេស ដើម្បីស្វែងរកវត្ថុធាតុដើមដែលមានតម្លៃថោក និងស្វែងរកទីផ្សារសម្រាប់ផលិតផលសម្រេចរបស់ពួកគេ។ អ្វីដែលបារាំង ចង់បាននៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនោះ គឺបង្កើតឲ្យបានមូលដ្ឋានមួយដែលនៅជាប់នឹងសមុទ្រ តាមបណ្តោយឆ្នេរនៃប្រទេសវៀតណាម ហើយពីទីនោះ បារាំង អាចពង្រីកវិសាលភាពសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងនយោបាយរបស់ពួកគេដល់ប៉ែកខាងត្បូងនៃប្រទេសចិន ថែមទៀត។ តាមពិត បារាំង នៅពេលនោះបានមានទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសចិន រួចទៅហើយ ហើយការបោះទីតាំងរបស់ពួកគេនៅលើដែនដីកម្ពុជាក្រោម រឹតតែជួយសម្រួលឲ្យដំណើរការពាណិជ្ជកម្ម ប្រព្រឹត្តទៅបានល្អថែមទៀត ដោយសារតែដែនដីមួយនេះបានដើរតួនាទីជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់បារាំង ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃអាណានិគមនិយមរបស់ពួកគេ។
បន្ថែមពីលើកត្តាសេដ្ឋកិច្ចនេះ ការបោះទីតាំងរបស់បារាំង នៅក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយផ្ដើមចេញពីការកាន់កាប់ដែនដីកម្ពុជាក្រោម ក៏ជាកត្តាកិត្យានុភាពជាតិមួយរបស់បារាំង ដែលមិនអាចប្រកែកបាន។ ដូចគ្នាទៅនឹងមហាអំណាចអឺរ៉ុប ផ្សេងទៀត ដែលបានមកបោះទីតាំងនៅភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍មុនបារាំង ប្រទេសបារាំង ក៏ចង់បង្ហាញឥទ្ធិពលនៃអរិយធម៌របស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់មួយនេះដែរ។ ជាក់ស្តែង បារាំង បានបន្សល់ទុកនូវអរិយធម៌ អត្តសញ្ញាណ និងរបៀបរបបរបស់ខ្លួនមួយចំនួនក្នុងទឹកដីនៃអតីតអាណានិគមនិយមរបស់ខ្លួន រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ៕
No comments:
Post a Comment