Wednesday, April 13, 2022

ចូលឆ្នាំខ្មែរ

ចូលឆ្នាំខ្មែរ (អង់គ្លេស: Khmer New Year) គឺជាពិធីបុណ្យ​ចូលឆ្នាំថ្មីរបស់កម្ពុជា ដែលកំណត់តាម ប្រតិទិនពុទ្ធសាសនា (Buddhist calendar) តាមដំណើរគោលចររបស់ ព្រះចន្ទ ដែលរាប់តាមរង្វាស់នៃឆ្នាំ ចន្ទគតិ (Lunar calendar) នៅក្នុងវប្បធម៌របស់កម្ពុជា ពិធីបុណ្យនេះត្រូវបានគេហៅថា ពិធីបុណ្យ គិម្ហៈរដូវ "បុណ្យរដូវក្ដៅ" (The Hot Season) នៃវិស្សមកាលតូច (Small vacations) ដែលបានមកពីអរិយ្យធម៌ នៃវប្បធម៌ ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលហៅថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មីថា "សង្ក្រាន្ត" (Sangkranta) ដែលពាក្យ សង្ក្រាន្ត ជាភាសាដើម នៃពាក្យ (សំស្ក្រឹត-Sanskrit) ដែលត្រូវបានប្រជាជនកម្ពុជា ឱ្យនិយមន័យថា (សង្ក្រាន្ត​ខ្មែរ​-Sangkrant Khmer) គឺជាថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មី ដែលប្រារព្ធ​ឡើងរៀងរាល់ ថ្ងៃទី១៣ ឬ ថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា (April) ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​គ្រប់រូប និងត្រូវបានឈប់សំរាកពីការងារដើម្បីចូលរួមអបអរថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ពួកគេ ដែលមានរយៈពេលពេញមួយសប្ដាហ៍ ។
The specific New Year observances include:
In South Asia:
Bohag Bihu: Assam, India
  1. Pahela Baishakh: Bangladesh and West Bengal, India
  2. Pana Sankranti: Odisha, India
  3. Sangken: Khamti, Singpho, Khamyang, Tangsa in Arunachal Pradesh and Tai Phake, Tai Aiton, and Turung in Assam
  4. Bwisagu: Bodoland region of Assam, India
  5. Buisu: Tripura, India
  6. Bizhu: Chakmas in Mizoram, Tripura and Bangladesh
  7. Puthandu: Tamil Nadu and Puducherry, India and Northern and Eastern regions of Sri Lanka
  8. Vishu: Kerala, India
  9. Bisu: Tulu Nadu region of Karnataka and Kerala, India
  10. Jur Sital: Mithila region of Bihar, India and Nepal
  11. Vaisakhi: Punjab, North and Central India, Nepalese New Year in Nepal[3][4]
  12. Aluth Avurudda: Sri Lanka
In Southeast Asia:
  1. Thingyan: Myanmar
  2. Pi Mai: Laos
  3. Songkran: Thailand
  4. Choul Chnam Thmey or Moha Sankranti : Cambodia
In East Asia:
  1. Water-Sprinkling Festival: Dais in Sipsongpanna in Yunnan, China
មានបណ្តា ប្រទេស រដ្ឋជាច្រើនប្រារពពិធីចូលឆ្នាំថ្មី តាមព្រះច័ន្ទគតិ បែបពុទ្ធសាសនា ដូចកម្ពុជាដែរ ខុសគ្នាត្រង់ភាសាដែលគេប្រើប៉ុណ្ណោះ។ 

ព្រះថោង រឺ ព្រះបាទ កុម៉ែរាជ រឺ អាទិច្ចវង្សា(អាទិត្យវម៌្ម) (ប្រសូត ម.គ.ស ៣១៣-១៩០) រជ្ជកាល (ម.គ.ស ២៦៧-១៩១) ជាស្ដេចខ្មែរទីមួយតាមរឿងព្រេងខ្មែរ ​ទ្រង់បានឡើងសោយរាជ្យនៅឆ្នាំ ២៦៧ ម.គ.ស. ​ទទួលគោរម្យនាមថា ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​កុម៉ែ​រាជ ​សេដ្ឋា​ធម្មិក​វរោត្ដម​បថម​ខេមរា ខត្ដិ​យា​វង្ស​សកូល កំពូល​ក្រុង​កម្ពុជា​ធិបតី​សិរិ​យស​សោភា​ បវរ​រាជ​ធានី បូណ៌មី​ឧត្ដម​មហា​ដ្ឋាន។ ជាក្សត្រទីមួយដែលបានសោយរាជ្យនៅនគរគោកធ្លក រឺ ក្រុងកម្ពុជាធិបតី។ ព្រះថោង ឬ សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ សោយរាជសម្បត្ដិនៅនគរគោកធ្លក បាន ៧៧ ឆ្នាំ។ ព្រះអង្គបានចូលទិវង្គត នៅឆ្នាំ​រកា ក្នុង​ព្រះ​ជន្ម

No comments:

Post a Comment